Het Franse ministerie van Landbouw en Voedselsoevereiniteit versterkt het steunplan voor de biologische landbouwsector met een extra steun van bijna 200 miljoen euro.
Op de Salon de l'Agriculture eerder dit jaar had de regering een steunplan voor de biologische landbouw aangekondigd, met onder meer een noodfonds van 10 miljoen euro om biologische landbouwbedrijven die in ernstige moeilijkheden verkeren te ondersteunen. Er was direct kritiek van de biologische sector dat deze steun onvoldoende was, gezien de grote problemen (zie dit Biojournaal-artikel). Dit steunplan is nu aangevuld en versterkt. De minister van Landbouw en Voedselsoevereiniteit, Marc Fesneau, kondigde afgelopen 17 mei een reeks nieuwe maatregelen aan ter ondersteuning van de biologische landbouwsector.
Wat is er gaande in de Franse biologische sector?
De biologische landbouw is belangrijk voor Frankrijk. Zo was Frankrijk in 2021 met 2,8 miljoen hectare koploper in de Europese in biologische landbouw. De biologische landbouwsector zorgt voor zelfvoorziening in melk, eieren en, voor het eerst in 2021, in biologisch graan.
Daarnaast is Frankrijk nummer 2 in Europa wat betreft de biologische consumptie. De Fransen consumeerden (exclusief tropische producten) voor 80% hun eigen biologische producten.
Medio 2022 is daar verandering in gekomen, door de veranderde geopolitieke situatie sinds de oorlog in Oekraïne en de daarop volgende inflatie, en door verlies aan vertrouwen van de consument. Constatering is dat het aantal boeren in de biologische landbouw terugloopt en de verkoop van biologische producten omlaag gaat. De Franse biologische markt heeft in 2022 ongeveer 68 miljoen euro verloren.
Volgens de cijfers van het Franse officiële agentschap voor de biologische sector Agence Bio is de daling van het aantal boeren nog niet massaal. In 2022 zouden in totaal bijna 3.380 landbouwers hun certificering niet hebben vernieuwd. Dat is 34% meer ten opzichte van 2021.
Het aantal omschakelingen (van conventioneel naar biologisch) kende een daling van 32% in een jaar tijd, met 55% in akkerbouwgewassen, 50% in de varkenssector, 49% in koeien en 46% in wijn. Hoewel in het GLB-programma 2023-2028 bijna 340 miljoen euro per jaar is uitgetrokken voor omschakelingssteun, is de verwachting dat dit budget bij lange na niet wordt opgebruikt.
Serieuze signalen om in te grijpen en de biologische sector te ondersteunen. Dat is ook de mening van de Franse minister van landbouw, Marc Fesneau. Hij wil de ontwikkeling van de biologische landbouw en zijn sectoren ondersteunen. Streven daarbij is vóór 2027 een stijging van het landbouwareaal tot 18% van het totale landbouwareaal.
Welke steun is vrijgemaakt door de Franse overheid voor 2023?
Ten eerste is een budget van 60 miljoen euro beschikbaar gesteld om de meest urgente problemen van de biologische boeren op te lossen. In samenwerking met de biologische sector wordt hiervoor reeds actie ondernomen.
Daarnaast worden structurele antwoorden op de problemen van de biologische sector gegeven om de daling van de vraag op te vangen:
- 500.000 euro wordt beschikbaar gesteld voor promotie van de consumptie van biologische producten door de consument. Zodoende kan Agence Bio zijn “Bioréflexe-campagne” verlengen. Deze campagne ging in 2022 van start nadat de Franse overheid 750.000 euro had vrijgegeven.
- Een budget van 3 miljoen euro (uit het potje van France 2030) wordt beschikbaar gesteld voor een tweede communicatiecampagne.
- Ten slotte wil de Franse overheid de Egalim-doelstellingen voor de collectieve restauratie tegen het einde van het jaar daadwerkelijk uitvoeren. Dit betekent dat alle overheidskantines (dus ook van scholen) verplicht zijn 50% producten te kiezen die voldoen aan kwaliteits- en duurzame labels, en met een minimum van 20% aan biologische producten. Hiervoor wordt 120 miljoen euro uitgetrokken.
- Voor de fruitsector zal met name een beroep worden gedaan op het Europese fonds voor het stimuleren van het eten van biologisch fruit op scholen.
Ook de Franse biologische melksector is getroffen
Biologische zuivelproducten worden als te duur beschouwd, ook al is het verschil met conventionele producten teruggebracht tot 10%. Daar komt bij dat er bij de consument verwarring is ontstaan door het aanbod van nieuwe benamingen van melksoorten zoals 'melk van bergweiden', 'lokale melk', 'lactosevrij', enzovoorts… Bovendien is deze melk vaak goedkoper.
De volumes bereikten 1,26 miljard liter in 2022 en vertegenwoordigen anno 2023 5,4% van de totale hoeveelheid opgehaalde melk, met 4.200 producenten. De inzameling van biologische melk stijgt (+2.7% in 2022) terwijl er niet genoeg markt meer voor is.
De meeste melkveebedrijven hebben nieuwe omschakelingen een halt toegeroepen, maar een aantal nieuwe biologische melkboeren zou hun omschakeling eerste helft 2023 nog moeten afronden.
Als gevolg hiervan wordt, volgens de CNIEL (Nationaal Interprofessioneel Centrum voor de Zuiveleconomie), nu één liter biologische melk op de drie afgewaardeerd en verkocht als conventionele melk. En het is nog niet voorbij. De downgrade zou in 2023 kunnen oplopen tot 43%.
De melkreus Lactalis denkt dat de consument zich heeft afgekeerd van biologische melk omdat men het voordeel niet meer ziet. Daarom moeten er nieuwe garanties komen om het verschil duidelijk te maken met de andere lonende vermeldingen. Zoals verder ingaan op de milieuverplichtingen, zo zegt de CEO van Lactalis, Jean-Marc Bernier.
Bron: Agroberichten Buitenland