Vorig jaar toonden onderzoekers van de faculteit landbouw- en voedingswetenschappen van de Christian-Albrechts-Universität zu Kiel (CAU) aan dat grazende koeien op soortenrijke graslandmengsels een zeer lage methaanuitstoot veroorzaken. Een nieuwe studie was nu gewijd aan de gezondheidsaspecten van melk. De resultaten werden gepubliceerd in het internationale tijdschrift Agriculture. Zij vormen een nieuw stuk in het mozaïek van het project "Eco-efficiënte melkproductie op weiden" op de proefboerderij Lindhof, dat niet alleen de succesvolle prestaties van de weidebouw op soortenrijke kuddes voor de melkopbrengst en de milieudiensten aantoont, maar ook de bijkomende voordelen ervan voor de menselijke voeding onderbouwt.
Duurzame landbouw
Grasland en ook overblijvend grasklaver op het veld is belangrijk voor talrijke ecosysteemdiensten - zoals koolstofopslag in de bodem en nutriëntenoverdracht in gewasrotaties. Soortenrijk grasland met peulvruchten (klaver) en kruiden doet het hier bijzonder goed, omdat het via de klaversoorten veel stikstof uit de lucht bindt en zo de behoefte aan energie-intensieve minerale meststoffen vermindert of vervangt. "Grasland is daarom een essentiële component van duurzaamheid in de landbouw", benadrukt professor Friedhelm Taube, co-auteur van de studie. "Herkauwers vertegenwoordigen een optimaal gebruik van dit grasland. Zij hebben het potentieel om gras om te zetten in hoogwaardige melk en vleeseiwitten voor menselijke consumptie. Bijgevolg draagt de voedselproductie met herkauwers die hoofdzakelijk met gras, klaver en kruiden worden gevoed, bij tot de duurzaamheid van de voedselproductie," voegt Taube eraan toe.
Als bijproduct van de spijsvertering stoten koeien echter ook het broeikasgas methaan uit. Dit heeft een relatief korte verblijftijd van tien jaar in de atmosfeer voordat het weer wordt afgebroken tot CO2. In die korte tijd draagt het echter aanzienlijk bij tot de klimaatverandering. "In het verleden kreeg de weidebouw hiervan vaak de schuld, omdat deze vaak gepaard ging met lage melkopbrengsten - en dus rekenkundig gezien een hogere methaanuitstoot per kilogram melk opleverde dan de jaarrond stalhouderij met een hoog aandeel krachtvoer of maïs in het rantsoen", verklaart Dr. Ralf Loges, coördinator van de veldproef op de proefboerderij Lindhof. In het kader van het EU-project "SusCatt" hebben de Kielse onderzoekers dit al kunnen weerleggen.
Betere verteerbaarheid
Na deze resultaten waren de onderzoekers, samen met collega's van de Universiteit van Newcastle (Engeland), nu geïnteresseerd in hoe het grazen op de soortenrijke voermengsels de kwaliteit van de melk beïnvloedt in vergelijking met het voeren van kuilvoer. Daartoe werden melkmonsters van de Jersey-koeien geanalyseerd op hun vetzuurprofielen, afhankelijk van het voer. "Zo konden we opnieuw het potentieel van de soortenrijke kuddes onderbouwen", aldus Taube. Zelfs grazen op de eenvoudige grasklavermengsels verhoogt het aandeel omega-3 vetzuren met positieve eigenschappen in de voedingsleer met 70 procent in vergelijking met melk uit kuilvoer. Taube: "Zelfs deze positieve resultaten werden nog verbeterd door de soortenrijke opstanden. Deze melk behaalde omega-3-vetzuurconcentraties die nog eens 15 procent hoger lagen."
Tegelijkertijd, zegt hij, werd de verhouding tussen omega-6- en omega-3-vetzuren bij de soortenrijke opstanden meer dan gehalveerd in vergelijking met kuilvoer. Een nauwere verhouding tussen deze vetzuurgroepen is belangrijk opdat het menselijk organisme de omega-3-vetzuren überhaupt kan verwerken.
Bron: Christian-Albrechts-Universität zu Kiel (CAU)