Het eerste idee om paddenstoelen te kweken op tot substraat verwerkt overtollig brood, werd al in 2016 geboren. Vervolgens zette Colruyt Group een test op voor zowel de teelt als de afzet, in eerste instantie via de vier vestigingen van de premium versmarkt van Colruyt Group: Cru. Toen zowel teelt als afzet succesvol bleken, zijn sinds oktober de paddenstoelen ook in de Bio-Planet-winkels - de duurzame supermarkt die onderdeel is van Colruyt Group - verkrijgbaar, vertelt Anna Gryseels, projectleider binnen het food-innovatieteam van Colruyt Group.
“Eén van onze grootste reststromen is brood, vandaar dat we daar verder testen mee hebben gedaan. Uiteindelijk zijn we in 2020 samen met onze partner Eclo - een stadsboerderij in Brussel waar paddenstoelen en microgroenten worden geteeld - gestart met onderzoek.” Voor de paddenstoelenteelt wordt overtollig bio-brood verwerkt tot substraat. “Het brood wordt vermalen samen met houtschilfers, waarna het mycelium wordt toegevoegd en daaruit groeien de paddenstoelen.”
Anna Gryseels van het food-innovatie team van Colruyt Group inspecteert de paddenstoelen geteeld op tot substraat verwerkt overtollig brood.
Beste optie
Anna geeft aan dat testen zijn uitgevoerd met oesterzwammen, shiitake, nameko en eryngii. “Uiteindelijk bleek brood een betere optie voor het telen van paddenstoelen dan andere reststromen, zoals bierdraf of bierbostel, die Eclo ook heeft getest.” Daarna is de afzet bij de Cru versmarkten opgezet als een pilootproject. “Daarbij zagen we dat er interesse was van de klant en dat we de verkoop van de paddenstoelen konden opschalen.” Vervolgens koos Colruyt Group ervoor om de teelt onder te brengen bij Eclo en Pleurico - vooral gericht op de productie van biologische oesterzwammen - en de broodreststromen van Bio-Planet te gebruiken voor het maken van substraat. Een logische stap volgens Anna. “Bio-Planet heeft verschillende duurzaamheidsinitiatieven en de formule is heel enthousiast om de circulaire paddenstoelen in hun winkels te verkopen: de paddenstoelen zijn zeer smaakvol, je kan ze zelfs gebruiken als vleesvervanger.”
Voorkoming van voedselverspilling en het benutten van reststromen zijn belangrijke aspecten voor Colruyt Group, zegt Hanne Poppe, Persverantwoordelijke van Colruyt Group. “Al sinds het ontstaan van de hele groep en de verschillende formules, vindt Colruyt Group duurzaamheid heel belangrijk. Bij alles wat we doen kijken we of het zowel economisch als ecologisch duurzaam is. Dat is iets wat al vanaf het begin in ons DNA zit.” Daarbij komt de gehele keten in beeld. “Als we iets opzetten, zoals in het geval van de paddenstoelen, kijken we naar het hele verhaal van bijvoorbeeld verpakking tot aan voedselverspilling.” Dat begint met een goed voorraadbeheer, geeft Hanne aan. “We hebben een zodanige ervaring in onze winkelformules opgebouwd dat wij 97 procent van de voeding in de schappen effectief verkopen dankzij doordacht voorraadbeheer en optimale bewaring. Door verspilling te vermijden en verminderen, verkleinen we onze ecologische impact. En ook vanuit economisch perspectief biedt het voordelen. We merken dat dit in het klimaat van vandaag alleen maar belangrijker wordt.”
Ecologisch en economisch duurzaam
Hanne geeft aan dat er op dat gebied binnen Colruyt Group veel initiatieven zijn. Zo is er een samenwerking met de Voedselbanken en Too Good To Go. “Voeding die niet meer verkocht of weggeschonken kan worden, wordt verwerkt in een nevenproduct, zoals diervoeding of we zetten zoals met het tot substraat verwerkt brood effectief een andere keten op,” zegt Hanne. Een ander voorbeeld zijn de Holiroots crackers van Bio-Planet, die gedeeltelijk worden gemaakt van groenten die door bijvoorbeeld een afwijkende vorm of overproductie anders niet op de markt zouden komen, laat Anna weten. “De crackers worden gemaakt door een start-up die een wedstrijd heeft gewonnen en die Colruyt Group heeft geholpen zich op de markt te lanceren.”
Naast oesterzwammen, shiitake en nameko worden eryngii geteeld op van restromen gemaakt substraat.
Colruyt Group focust in haar duurzaamheidsbeleid op zowel het ecologische als het economische aspect, geeft Hanne aan. Zij ziet dat de combinatie van deze twee elementen soms spanning met zich meebrengt. “Dat is een blijvende uitdaging. Nu de kosten zo oplopen, houden we als werkgever en als retailer veel verschillende zaken tegen het licht. Het economisch duurzame gaat voor ons vooral over efficiëntie om de kosten zo laag mogelijk te houden.” Zij geeft aan dat die efficiëntie wordt weerspiegeld in het uiterlijk van de Colruyt- en Bio-Planet-winkels, die zij nogal spartaans noemt. “Dat heeft een reden, dat is om het zo efficiënt mogelijk te kunnen aanpakken. Als je met lage of de laagste prijzen bezig bent, gaat dat ook over de laagste kosten en het vermijden van voedselverlies.”
De stijgende kosten nopen Colruyt Group ertoe nog meer in te zetten op efficiëntie dan voorheen. Toch geeft Hanne aan dat daarbij het ecologische aspect en de lange termijn niet uit het oog worden verloren. “Dat blijft belangrijk. Het kan zijn dat projecten tijdelijk on hold worden gezet vanwege de kosten, maar we gaan een veelbelovend project niet in de vuilbak gooien. Er wordt zeker op de essentie van ecologie gefocust.” Anna geeft aan dat het foodinnovatieteam blijft zoeken naar nieuwe, duurzame en gezonde oplossingen. “Ik ben blij dat, in een economisch klimaat waarin het niet altijd even gemakkelijk is, we toch blijven streven naar innovaties en het opzetten van circulaire ketens zoals die van de paddenstoelen.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 1, 37e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Colruyt Group
www.colruytgroup.com