Het Comité van Graanhandelaren heeft als brancheorganisatie voor de handelsketen haar waardering uitgesproken voor het Nederlandse Actieplan Biologisch met de ambitie 15% biologisch landbouwareaal. De handel draagt graag bij aan het bereiken van deze doelstelling door de rol die het vervult als schakel tussen vraag een aanbod. In de reactie heeft Het Comité ook aandacht gevraagd voor: het stimuleren van biologische productie en niet op het controleren en handhaven op volledige afwezigheid van chemisch-synthetische pesticideresiduen, een efficiënt en daadkrachtig opererende controle autoriteit (Skal biolocontrole), waarmee (periodiek) afstemming mogelijk is en een gelijk (EU-)speelveld waar lidstaten wetgeving op dezelfde wijze implementeren en handhaven.
Residuen
Een van de uitgangspunten van biologische landbouw, zoals genoemd in het actieplan, is dat het bij het verbouwen van voedsel en voer geen gebruik maakt van kunstmest en chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en ook niet van genetisch gemodificeerde organismen. Maar dat betekent niet dat er geen residuen aangetroffen kunnen worden in biologische producten, zo schrijft het Comité van Graanhandelaren. Het wijst op verwaaien van spuitvloeistof vanuit nabijgelegen conventionele akkers en andere contactmomenten waarbij er crosscontaminatie kan ontstaan en waardoor de biologische status ‘gevaar loopt’, evenals de overgang naar biologisch met zich mee kan brengen dat er nog pesticidenresiduen in de grond aanwezig kunnen zijn. "Voor biologische akkerbouwers is dit een serieus probleem, omdat hun biologische geteelde producten alsnog later in de keten hun biologische status kunnen verliezen."
Scheiding van toezichthouden en controleren
Het ministerie van LNV heeft Skal Biocontrole aangewezen als de
enige publieke controle-autoriteit voor de uitvoering
van de wettelijke (controle-) taken die voortvloeien uit
de Europese biologische verordening voor de biologische productie. Daarop reageert het Comité van Graanhandelaren dat het voor alle betrokken partijen, ook de handel, belangrijk is dat de toezichthouder qua capaciteit in staat is om efficiënt haar taken uit te voeren. "Reeds nu ervaren aangesloten lidbedrijven van Het Comité dat Skal niet altijd even snel reageert bij certificerings(aan)vragen en bij controles en hebben zij te maken met lange reactietijden." Ook noemt het Comité het opmerkelijk dat er bij de controles slechts met één bedrijf gewerkt mag worden.
"Handelsbedrijven hebben belang bij, en behoefte aan een efficiënt en daadkrachtig opererende controle autoriteit. Met de keuze voor alleen Skal Biocontrole als controleautoriteit heeft Nederland – in afwijking van de andere EU-lidstaten- gekozen voor het samengaan van zowel de toezichthoudende als de certificerende taken bij één orgaan. Het Comité is voorstander van een zuivere en logische scheiding van beide rollen en verzoekt alsnog in overweging te nemen om ook andere organisaties de certificerende taken uit te laten voeren. Voordeel van meerdere certificerende instellingen bevordert tevens de snelheid waarmee certificerings(aan)vragen behandeld kunnen worden in een groeiende biologische markt."
Daarnaast verzoeken Het Comité en haar leden om meer contact en (periodieke) afstemming met Skal, zoals dat ook al jaren met de toezichthouder NVWA het geval is, om meer duidelijkheid te verstrekken en te verkrijgen over (Europese) wet- en regelgeving en de toepassing daarvan in de praktijk.
Internationale handel
Tot slot geven de graanhandelaren aan dat het van belang is dat er een gelijk Europees speelveld is voor iedereen die actief is in de biologische grondstoffenmarkt. Dat betekent dat lidstaten de wetgeving op dezelfde wijze implementeren en handhaven. "Een recent voorbeeld betreft de Europese tijdelijke derogatie op biologisch veevoer in 2022, die wisselend door Lidstaten geïmplementeerd is. Daarnaast ervaren handelsbedrijven momenteel verschillen tussen lidstaten m.b.t. het handhaven op de aanwezigheid van pesticide residuen. Het Actieplan geeft onder het punt internationale afzet daarnaast aan dat ‘de komende jaren de markt en de (internationale) handel in biologische producten zal veranderen, gezien de inzet van EU-lidstaten’ . Indien dit betekent dat de verschillende lidstaten besluiten tot het inzetten van nationale stimuleringsmaatregelen, kan dat de internationale handel in biologische producten ongewenst verstoren."
Bron: Comité van Graanhandelaren