Zoogdieren kunnen besmet raken met het hoogpathogene (HPAI) vogelgriep H5N1-virus wanneer zij geïnfecteerde zieke of dode wilde vogels eten. Onderzoek van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) wijst uit dat er geen verspreiding van het virus is tussen de zoogdieren. Wel werd een zoönotische mutatie gevonden. “Dat is een teken dat het virus zich aanpast aan een nieuwe gastheer”, legt Nancy Beerens, hoofd van het Nationaal Referentielaboratorium uit.
In de winter van 2021-2022 was er grote sterfte onder wilde vogels door vogelgriep. Ook raakten dat seizoen verschillende vossen, bunzingen, een otter en een das besmet. De zoogdieren vielen op door afwijkend gedrag, met neurologische symptomen. De dieren werden door WBVR onderzocht op infectie met HPAI H5N1 virus. Het virus werd met name aangetoond in de hersenen van deze dieren, terwijl swabs van keel, neus en rectum vaak negatief werden getest. Deze studie toont aan dat het van belang is om hersenmonsters te testen bij verdenking van HPAI-infectie bij zoogdieren.
Geen verspreiding vogelgriep tussen zoogdieren
Bij analyse van de zoogdiervirussen uit verschillende dieren werd een zoönotische mutatie (PB2-E627K) aangetoond. Hierdoor kan het virus zich beter vermenigvuldigen in zoogdieren. Deze mutatie werd niet gevonden in wilde vogelvirussen. Er zijn echter meerdere mutaties nodig voordat een virus zich kan verspreiden tussen zoogdieren of naar de mens.
Recent werd een HPAI H5N1-infectie aangetoond op een nertsenbedrijf in Spanje, waar mogelijk verspreiding van het virus was tussen de dieren. De mutaties die daar werd gevonden, werden niet aangetoond in de wilde zoogdieren in de studies van WBVR. “Genetische analyse van de wilde zoogdiervirussen liet zien dat deze niet nauw verwant zijn. Er zijn geen aanwijzingen voor verspreiding van het virus tussen deze zoogdieren. De zoogdieren zijn onafhankelijk van elkaar besmet geraakt door het eten van geïnfecteerde wilde vogels”, aldus viroloog Nancy Beerens.
Waakzaamheid geboden
Het is van belang dat zoogdieren met afwijkend gedrag worden gemeld, zodat deze kunnen worden onderzocht op vogelgriep. “HPAI H5N1-infecties van zoogdieren zijn op dit moment niet meldingsplichtig in Europa, waardoor informatie over het aantal infecties niet centraal beschikbaar is.” Het inrichten van actieve surveillance programma’s voor wilde zoogdieren kan meer inzicht geven in de infecties en het ontstaan van mutaties, meent Beerens. “Vanuit het One Health perspectief, waarin aandacht is voor de risico’s voor de mens, is het belangrijk om zoogdiervirussen te monitoren op het ontstaan van mutaties, en infecties van zoogdieren dus nauwlettend te volgen.”
Bron: WUR