Bestuurders van allerlei overheden ondertekenden eind vorige week het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI) 2022-2025. Minister Schreinemacher zette al eerder haar handtekening onder het document. Met het manifest is afgesproken dat overheden op alle niveaus via opdrachtgeverschap en inkoop bijdragen aan de grote uitdagingen van deze tijd en bij het inkopen van producten en diensten duurzame keuzes maken. Het richt zich onder meer op milieu, klimaat, circulaire economie en internationale sociale voorwaarden (ketenverantwoordelijkheid). MVOI is onderdeel van het duurzaamheidsprogramma van BZ Mission Sustainable. BZ stelde al eerder een actieplan voor MVOI op.
Het actieplan Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI) van BZ vormt de strategische basis voor onze duurzame inkoopambities wereldwijd. We leggen erin uit hoe we met inkoop (jaarlijks goed voor ca. €230 miljoen) bijdragen aan de verantwoordelijkheid en taken die 150 ambassades, consulaten-generaal, andere posten en directies hebben: het stimuleren van wereldwijde welvaart, veiligheid, een eerlijke en duurzame wereld en het ondersteunen van Nederlanders in het buitenland.
"Verduurzamen is onderdeel van ons buitenland- en BHOS-beleid", zegt plaatsvervangend secretaris-generaal Carola van Rijnsoever. "BZ zet zich internationaal in voor een duurzame en veilige wereld." Dat gebeurde ook bijvoorbeeld tijdens de recente klimaatconferentie in Sharm El-Sheikh (COP27).
"We willen als organisatie ook laten zien hoe we zelf wereldwijd werken aan verduurzaming door bijvoorbeeld energie te besparen, duurzame evenementen te organiseren, afvalmanagement, ketenverantwoordelijkheid en onderzoek te doen naar hoe we duurzamer kunnen gaan reizen."
Gezamenlijke effort
Scot Cowan (coördinerend directeur Inkoop): "Het actieplan MVOI is een gezamenlijke effort van inkopers en opdrachtgevers om een merkbaar verschil te maken in duurzame bedrijfsvoering. Het raakt dus alle collega’s, elke post en directie doet tenslotte inkopen. Denk aan bijvoorbeeld inhuur van schoonmaak, beveiliging, energie, maar ook evenementen, kantoorartikelen en meubilair. Iedereen binnen BZ komt in aanraking met het verduurzamen van de bedrijfsvoering en kan dus ook een bijdrage leveren."
"Initiatieven, kennis en ervaring die posten en directies opdoen bij het duurzaam inkopen, maken we tot een standaard en delen we met collega’s, zodat zij er ook hun voordeel mee kunnen doen", aldus Scot. "We wisselen we als ministerie onze ervaringen uit met andere ondertekenaars van het manifest. We rapporteren ook jaarlijks onze cijfers en maken zo aantoonbaar wat de meerwaarde is van het MVOI."
Impact MVOI
"BZ heeft een voorbeeldrol op het gebied van duurzaamheid en past MVOI toe bij opdrachten die via een Europese aanbesteding worden gegund. Maar BZ wil er ook voor zorgen dat er bij kleinere opdrachten aandacht wordt besteed aan MVOI. Omdat we ons realiseren dat we ook bij die opdrachten impact kunnen maken."
"We willen internationaal uitdragen dat ondernemingen die zaken doen met de Nederlandse overheid, aandacht moeten hebben voor mens en milieu. Zo stimuleren we uiteindelijk een zo duurzaam en sociaal mogelijk aanbod uit de internationale markt. Door de thema’s uit MVOI mee te nemen dragen we ook bij aan het behalen van de Sustainable Development Goals."
Mission Sustainable: 'We walk our talk'
"Duurzaam beleid omzetten in duurzame actie in onze eigen organisatie: dat is de Mission Sustainable van BZ. Kort samengevat: Walk our talk! We willen het goede voorbeeld geven aan andere overheden, bedrijven en organisaties in binnen- en buitenland door impact te maken met onze internationale bedrijfsvoering. Het ondertekenen van dit manifest draagt daar ook weer aan bij.
Het gaat om impact op drie gebieden: klimaatverandering, circulaire economie en mensenrechten. En voor lokale duurzaamheidskansen op posten denken wij graag mee over maatwerk. Zo gaan we samen op weg naar een duurzamer BZ."
Duurzame initiatieven
"Verschillende collega's van over heel de wereld initieerden in de afgelopen jaren al mooie initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Denk aan het recente Zero Emissie Dienstautobeleid van BZ, het organiseren van duurzame evenementen, de duurzame bouw van de residentie en ambassade in Canberra, een dak vol zonnepanelen in Bangkok en de duurzame verbouwing van het consulaat-generaal in Milaan. Onder de vlag van Mission Sustainable komen al die projecten samen."
Internationale Sociale Voorwaarden
Internationale Sociale Voorwaarden (ISV) is integraal onderdeel van het Nationaal Plan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 2021 – 2025, én van het Manifest MVOI (2022-2025). Om de toepassing van deze voorwaarden verder te verbeteren, hebben de ministeries van Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onlangs de uitvoeringsagenda ISV opgesteld en naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin staan 19 acties beschreven die zullen worden uitgevoerd om de toepassing van de ISV in de rijksinkoop te verbeteren.
Hannah Tijmes (plaatsvervangend directeur Internationale Marktordening en Handelspolitiek): "Door ISV toe te passen bij aanbestedingen, kan de Rijksoverheid haar marktpositie gebruiken om bij te dragen aan het uitbannen van misstanden op het gebied van mensenrechten en milieu in de inkoopketen en internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen te bevorderen."
Bij ISV wordt namelijk van leveranciers verwacht dat zij analyseren of er risico's zijn op schendingen van arbeidsnormen, mensenrechten en milieu in hun productieketen. Als die er zijn, moet de leverancier zich inspannen om deze risico's te voorkomen of te verkleinen en actie ondernemen om schendingen aan te pakken.
Hannah: "Het toepassen van ISV, ofwel gepaste zorgvuldigheid, in de overheidsinkoop maakt daarom onderdeel uit van het bredere kabinetsbeleid op het gebied van IMVO."