Veel Nederlandse consumenten begrijpen de informatie die bedrijven geven over CO2-compensatie slecht. De helft van hen ziet geen of weinig verschil tussen CO2-reductie en CO2-compensatie. De term 'CO2-neutraal' begrijpen de meeste consumenten niet. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft laten onderzoeken in hoeverre consumenten de claims over CO2-compensatie bij aankoop van een vliegticket begrijpen. De ACM concludeert dat misleiding rond het gebruik van deze duurzaamheidsclaims op de loer ligt en pakt misleidende claims aan.
Edwin van Houten, directeur Consumenten van de ACM: "Steeds meer bedrijven compenseren de CO2-uitstoot van de producten en diensten die zij verkopen. Het is belangrijk dat de informatie die zij hierover geven duidelijk is voor consumenten. Uit ons onderzoek blijkt dat consumenten de term ‘CO2-neutraal’ slecht begrijpen, evenals het verschil tussen CO2-reductie en CO2-compensatie. Misleiding ligt bij het gebruik van vage en onduidelijke termen op de loer. Daar treden wij dan ook tegen op."
Consumentenonderzoek CO2-claims
De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek naar de waardering van CO2-claims bij de aankoop van vliegtickets zijn:
- Termen zoals ‘CO2-neutraal’ worden slecht begrepen.
- Minder dan de helft van de consumenten ziet verschil tussen CO2-reductie en CO2-compensatie.
- Consumenten hebben weinig vertrouwen in CO2-compensatieclaims en denken dat onafhankelijke certificaten het vertrouwen zouden vergroten.
- Consumenten vinden duidelijke uitleg van CO2-compensatieclaims belangrijk. Meer, betere en duidelijkere informatie zal hen helpen in beter begrip van CO2-compensatieclaims. Tegelijkertijd blijkt uit het onderzoek dat extra informatie niet altijd leidt tot een andere aankoopbeslissing.
- Vier op de tien consumenten vindt het belangrijk dat een vorm van CO2-compensatie wordt geboden, maar in de praktijk is de prijs het belangrijkste aspect bij de aankoop van een vliegticket.
Deze uitkomsten laten zien dat er een serieus risico op misleiding is bij het gebruik van algemene en vage termen, zoals 'CO2-neutraal' en ‘klimaatneutraal’. Bedrijven moeten deze termen dan ook vermijden en een duidelijke en concrete uitleg geven bij hun claims. De ACM ziet dat bedrijven in verschillende sectoren gebruik maken van deze algemene en vage termen. De ACM zal de komende tijd extra letten op het gebruik van misleidende CO2-claims. Zij roept consumenten en bedrijven op om signalen te melden over algemene of vage CO2-compensatie claims. De signalen kunnen leiden tot handhaving.
Waar moet je als consument op letten?
Als consument moet je claims over CO2-compensatie kritisch bekijken, stipt de ACM aan. Er zijn veel aanbieders van projecten voor CO2-compensatie, de een betrouwbaarder dan de ander. Bovendien betekent het feit dat de CO2-uitstoot wordt gecompenseerd niet dat alle klimaatschade teniet is gedaan. CO2-compensatie is dus iets anders dan het verminderen van CO2-uitstoot, oftewel CO2-reductie.
Let bij het kopen van een product waarvoor de CO2-uitstoot wordt gecompenseerd op de volgende punten:
- Is het project onafhankelijk gecertificeerd?
- Is duidelijk hoeveel CO2 wordt gecompenseerd en hoe dit is berekend?
- Kun je zien hoe de CO2 wordt gecompenseerd, in welke projecten?
Strengere regels
Hoewel het doen van misleidende duurzaamheidsclaims, of ‘greenwashing’, onder het huidige consumentenrecht al verboden is, wordt wetgeving hierop verscherpt. In het recente Europese wetsvoorstel 'Versterken van de positie van de consument voor de groene transitie' worden duidelijke grenzen gesteld aan het gebruik van termen zoals ‘klimaatneutraal’ en 'CO2-neutraal'. Dit om misleiding te voorkomen en consumenten in staat te stellen bewust duurzame keuzes te maken. De ACM onderstreept het belang hiervan.