Wat zou de impact zijn op het Nederlandse landschap als de stikstofplannen - zoals ze er nu liggen - doorgevoerd zouden worden? Groots, zo zegt oud-landbouwminister en akkerbouwer Cees Veerman.
"In bepaalde gebieden zou landbouw bijna niet meer mogelijk zijn, zoals het nu wordt bedreven", zo stelt hij. 'Met name de melkveehouderij, die vanwege de stikstofuitstoot nadelig is voor de flora en fauna in de Natura 2000-gebieden. Dus met deze plannen zouden sommige boeren geen bedrijf meer kunnen hebben.'
Alternatieven
Wel noemt Veerman mogelijke alternatieven. "Het kán makkelijker, door middel van extensiveren. Minder dieren per hectare dus. Of dezelfde hoeveelheid dieren, verdeeld over meer hectare. Dat gaat het landschap wel degelijk veranderen, net zoals het de samenleving gaat veranderen. Maar, dat zijn processen die heel veel tijd in beslag nemen, en met de huidige plannen lijkt het alsof alles van vandaag op morgen moet worden geregeld. En dat kan niet."
Daar zit ook een reden achter volgens Veerman. "Nederland heeft er veel te lang over gedaan om het probleem aan te pakken. Er werd gedacht at het niet zo'n vaart zou lopen en dat er eerst goed moest worden uitgedacht hoe het probleem écht aan te pakken was. Maar nu is alles bij elkaar gekomen en hebben de boeren het gevoel dat zíj de prijs moeten betalen, omdat ze op korte termijn hun bedrijf moeten sluiten."
Biologische landbouw
In zijn CDA-tijd als landbouwminister opperde Veerman ook meermaals om de focus te verschuiven naar biologische en duurzame landbouw, al ging zijn partij daar niet in mee. Een verkeerde tijd, zo verklaart Veerman die zienswijze. "Ik heb er toentertijd genoeg nadruk op gelegd, maar je kunt zeggen dat de tijd er niet rijp voor was. Men voelde het probleem nog niet in die scherpte, maar ik sta er nog steeds achter. Er zijn andere mogelijkheden dan het uitkopen en het weghalen van boeren in Nederland. We moeten terug naar een toekomstperspectief: hoe ziet de Nederlandse landbouw eruit in 2040?"
Parklandschap
En ook daar heeft Veerman een antwoord op: "Landbouw in een parklandschap", stelt hij. "Wat je daar doet als veehouder, akkerbouwer of tuinder, moet passen binnen de mogelijkheden die dat gebied kan verdragen. Of dat nou natuur is, recreatie of bebouwing. Je moet jezelf er als het ware tussen passen als landbouwbedrijf. En je kunt niet meer zeggen: 'ik zit hier en de rest interesseert me niet zoveel'. Je bent onderdeel van die krachten in de samenleving, en natuurlijk, we zitten met veel mensen op een klein stukje land. Maar we zullen het anders moeten gaan doen, en dan is biologische landbouw prima. Of maak boeren landschapsbeheerder, geef ze de ruimte om een camping te beginnen of nieuwe initiatieven te verzinnen voor nieuwe producten en afzetmanieren. Kijk naar wat er mag en kan."
Klik hier om het interview te beluisteren.
Bron: BNR Nieuwsradio