In haar Farm-to-Forkstrategie, dat onderdeel is van de Europese Green Deal, ijvert de Europese Commissie om tegen 2030 een kwart van de Europese landbouwgrond te gebruiken voor biologische landbouw. Inagro startte in 2001 een eigen proefbedrijf voor biologische landbouw en is zo al meer dan 20 jaar een structurele kennispartner voor de Vlaamse biologische sector. Tijdens de trefdag 'Biolandbouw 2030' op vrijdag 11 maart vertaalde Inagro het Europese beleid naar de Vlaamse praktijk.
"De Europese Commissie wil met een actieplan de biologische landbouwsector een duw in de rug geven", stelt Europees parlementslid Tom Vandenkendelaere. "Het plan dient onder andere om de Farm-to-Forkstrategie te realiseren, die de productie van duurzame en gezonde voeding moet stimuleren." De ambitie is om tegen 2030 minstens een kwart van de Europese landbouwgronden te gebruiken voor biologische landbouw. Met het actieplan, dat vorig jaar al werd aangekondigd, wil Europa de vraag naar biologische producten stimuleren, consumenten helpen geïnformeerde keuzes te maken en Europese landbouwers ondersteunen bij hun transitie.
Het actieplan is ontworpen om de al sterk groeiende biologische sector de juiste instrumenten te bieden om het streefcijfer van 25% te bereiken. "De doelstelling van Europa is ambitieus", geeft Bram Moeskops van de Europese koepelorganisatie IFOAM Organics Europe toe. "Maar als je weet dat bijna 10% van het Europese areaal al biologisch bewerkt wordt, dan is die doelstelling minder ver weg dan het lijkt." IFOAM Organics Europe spoort alle lidstaten aan om een eigen actieplan voor bio te ontwikkelen samen met de lokale sector en stakeholders. Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) biedt daarvoor een unieke opportuniteit en beleidsinstrumenten.
Gaat Vlaanderen Wallonië achterna met nieuw actieplan?
In 2023 wil Vlaanderen een nieuw actieplan biolandbouw op tafel leggen. In die landshelft groeit het aantal biologische landbouwbedrijven elk jaar met iets minder dan 10% en bedraagt het landbouwareaal bio alsnog slechts 1,4% of een kleine 10.000 hectare. Er is dus nog een lange weg af te leggen. Daarover gingen vertegenwoordigers van de Vlaamse overheid, Boerenbond, Bioforum, ABS en Colruyt in debat tijdens een panelgesprek op de trefdag 'Biolandbouw 2030'.
Dat zo'n actieplan zijn vruchten afwerpt, blijkt uit de succesvolle ontwikkeling van de biosector in Wallonië. Daar werkt vandaag al 15% van de boeren biologisch. “En de Waalse ambities reiken verder”, vertelt Philippe Grogna, directeur van de Waalse sectororganisatie Biowallonië. Waals minister van Landbouw Willy Borsus mikt in een nieuw actieplan op 30% biologische landbouw in Wallonië in 2030 en wil mee zijn met de nieuwe maatschappelijke behoefte aan een duurzame landbouwproductie.
Provincie West-Vlaanderen neemt voortouw met vierde trefdag bio
Het provinciebestuur van West-Vlaanderen, de belangrijkste landbouwprovincie in Vlaanderen, is niet blind voor de Europese Farm-to-Forkstrategie en wil er ook een voortrekker in zijn. "Biologische landbouw is een van de duurzame landbouwmodellen die in die ontwikkeling past", stelt gedeputeerde Bart Naeyaert. Hij was in 2016 de initiatiefnemer van de eerste trefdag biologische landbouw, die een nieuwe dynamiek creëerde in de sector. "Met de tweejaarlijkse trefdag biologische landbouw willen we geïnteresseerde landbouwers en stakeholders met elkaar verbinden en inspiratie bieden voor de toekomst."
Sindsdien is het Vlaamse bio-areaal bijna verdubbeld. En ook in West-Vlaanderen zijn er enkele melkveebedrijven, akkerbouw-groentetelers en verwerkende bedrijven op de kar gesprongen. "Eerder dan te discussiëren of die 25% biologische landbouw in Vlaanderen wel haalbaar en wenselijk is, vatten we de biologische koe bij de horens. Tijdens deze vierde trefdag gaan we na welke kansen de Europese ontwikkelingen concreet kunnen bieden voor onze (West-)Vlaamse landbouwers", klinkt het. Later dit seizoen volgen nog infosessies en bedrijfsbezoeken voor landbouwers waarin geïnteresseerden kennismaken met bio in de praktijk.
20 jaar proefbedrijf biologische landbouw Inagro in Beitem
Het provinciebestuur was 20 jaar geleden ook al de drijvende kracht achter de opstart van het proefbedrijf biologische landbouw van Inagro in Beitem. Nadat het Interprovinciaal Proefcentrum voor de biologische teelt in 1998 boven de doopfont werd gehouden, kocht de provincie West-Vlaanderen in 2001 de boerderij in de Gabriëlstraat 11. Ze stelde de hoeve ter beschikking van het PCBT en later Inagro voor praktijkonderzoek in biologische landbouw.
"Het proefbedrijf voor biologische productie met een oppervlakte van ongeveer 14 hectare voor praktijkgerichte proeven fungeert als onafhankelijk voorbeeldpraktijkbedrijf. Van bij de start is het een herkenbare entiteit in de sector", licht adviseur Lieven Delanote toe, die mee aan de wieg stond van het bio-onderzoek in Inagro. "Tegelijk geniet het van alle faciliteiten die beschikbaar zijn in ons onderzoekscentrum en is er een intensieve interactie en kennisuitwisseling met medewerkers in de traditionele landbouwproductie. Dat maakt het proefbedrijf uniek in Vlaanderen."
Meer informatie over het Europese actieplan voor de ontwikkeling van de biologische productie: