Supermarktketens Ekoplaza en Marqt kondigen aan dat ze liever gisteren dan vandaag nog starten met het inzamelen van kleine flesjes en blikjes met statiegeld in al hun winkels. Dit in tegenstelling tot de andere supermarkten, verenigd in het Centrum Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en het Afvalfonds, die weigeren blik in te zamelen en ervoor pleiten om onbemande statiegeldmachines in de openbare ruimte te zetten. Ekoplaza en Marqt zijn de eerste supermarktketens die zich openlijk uitspreken tegen het voorstel van het Afvalfonds.
Kwaliteitsmanager van Ekoplaza, Steven IJzerman: "We zijn al jaren voorvechter van statiegeld op plastic en blikjes. Wat ons betreft was er al jaren geleden statiegeld op deze drankverpakkingen ingevoerd. Net als in Denemarken en Duitsland. De recente studie van Eunomia toont aan dat zonder inname in supermarkten statiegeld minder goed werkt en dit sterkt ons in ons besluit."
Links Steven IJzerman
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven besliste op 3 februari 2021 dat er met ingang van 31 december dit jaar 0,15 euro statiegeld zit op alle drankblikjes, net zoals op de kleine plastic flesjes. Steven: "De staatssecretaris heeft hiermee alle supermarkten twee jaar de tijd gegeven om oppervlakte in hun magazijnen vrij te maken en hun operatie zo in te richten, dat zij in staat zijn om klanten te faciliteren in klimaatpositief gedrag. En dat is cruciaal omdat uit steeds meer onderzoeken blijkt dat mensen veel waarde hechten aan een gezond milieu, natuur en duurzaamheid. Wij vinden het belangrijk om als supermarkt in te spelen op die positieve houding die veel mensen hebben en ze te ondersteunen bij alles wat ze zelf willen en kunnen doen. Als supermarktketen hebben we immers van nature een verbindende rol tussen bodem en bord of in andere woorden tussen producent en consument. En die rol biedt kansen, maar meer dan dat ook een maatschappelijke verplichting. Met alleen winstmaximalisatie redden we het als samenleving niet en al helemaal niet als ecologisch systeem. Vanuit die gedachte hebben wij de statiegeldmachines van Ekoplaza en Marqt al jaren geleden zo ingericht dat klanten kunnen kiezen om het statiegeld dat zij ontvangen aan zichzelf uit te keren of te doneren aan de Plastic Soup Foundation."
Return-to-retail meest consumentvriendelijk en meest effectief
Recent onderzoek van Eunomia onderstreept dat inzameling via de supermarkt, het zogenaamde return-to-retail, het meest consumentvriendelijk is en daarmee een belangrijke factor vormt in het succes van de statiegeldsystemen. Hier ligt bovendien ook de voorkeur van de Nederlandse consument. 89% van de consumenten vindt het zeer belangrijk tot belangrijk vindt om statiegeldflessen en blikjes weer bij de verkooppunten in te kunnen leveren, blijkt uit de enquête van Consumentenbond.
Suze Govers van Recycling Netwerk Benelux: "Statiegeld bewijst al jaren een prima middel te zijn om drankverpakkingen uit het milieu te houden. Voorwaarde is wel dat het systeem klantvriendelijk is. Een onhandig systeem, zoals het Afvalfonds nu bepleit, zal de participatiegraad doen dalen waardoor er minder blikjes worden ingezameld, en dat is natuurlijk slecht voor het milieu. Gedrag waar consumenten al sinds jaar en dag mee vertrouwd zijn, moet daarom centraal staan bij de inrichting van het statiegeldsysteem. Klanten moeten hun statiegeldblikjes kunnen terugbrengen op dezelfde plek als hun statiegeldflesjes: in de supermarkt en de grote verkooppunten."
Ook de Consumentenbond benadrukte vorige week dat het van groot belang is dat het consumentenvertrouwen in het huidige statiegeldsysteem niet wordt geschaad door halsoverkop een gebrekkig nieuw en parallel inzamelsysteem op te zetten naast het bestaande en goed functionerende inzamelsysteem met statiegeldautomaten in supermarkten.
Groeiende weerstand tegen plan Afvalfonds
De Tweede Kamer heeft het Afvalfonds gevraagd om donderdag 10 maart uitleg te komen geven tijdens een technische briefing en gaat in gesprek met stakeholders tijdens een rondetafelgesprek in de commissie Circulaire Economie. Belangrijke stakeholders zoals Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verzetten zich tegen de innamepunten op straat. Er is groeiende weerstand tegen het plan van het Afvalfonds.
Ekoplaza's dilemma
Ekoplaza's kwaliteitsmanager hoopt dat de andere supermarkten hun verzet tegen inname in de winkels snel staken. "Het bestrijden van zwerfafval van blik en plastic heeft alleen kans van slagen als we als branche samen onze rol pakken. Ook al zouden we als Ekoplaza en Marqt liever gisteren dan vandaag nog starten met het innemen van blik, het is simpelweg economisch niet haalbaar als wij als enige supermarktketen verantwoordelijkheid nemen voor dit deel van het Nederlandse afval- en milieuprobleem. Daar komt simpelweg nog bij dat het voor consumenten prettig is dat winkelmedewerkers direct kunnen inspringen als er iets mis gaat met de statiegeldmachine, maar hoe los je dat op bij onbemande punten? We hopen dat onze visie de andere supermarkten inspireert om ook de stap te zetten en mee te doen met het statiegeldsysteem door ook de drankblikjes in hun winkels in te nemen."
Voor meer informatie: sijzerman@udea.nl en www.ekoplaza.nl