IFOAM Organics Europe (de parapluorganisatie van biologisch in de EU) publiceerde vandaag haar rapport over het stimuleren van biologisch via de GLB-plannen in de diverse lidstaten. In 2023 wordt Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) vernieuwd. Via het GLB worden boeren in heel Europa ondersteund in hun inkomen, de zogenaamde hectaretoeslag. Voor het nieuwe GLB heeft Europa hoge doelen gesteld: het GLB moet bijdragen aan toekomstbestendig landbouw. Alle landen in Europa moeten een plan maken om het geld vanuit het GLB op een goede manier te besteden: een nationaal strategisch plan (NSP). IFOAM heeft op basis van input uit 22 landen een rapport gemaakt over de invloed van de nationale plannen op de biologische landbouw in de EU.
Aansluiting op de Farm-to-Fork-strategie
De Europese Commissie heeft in de recent gepubliceerde Farm-to-Fork-strategie gesteld dat het areaal biologische landbouw in Europa moet worden vergroot tot 25% in 2030. Logischerwijs wordt geld uit het GLB aangewend om de biologische sector te stimuleren. Echter, uit de nationale strategische plannen van de lidstaten blijkt te weinig ambitie om die 25% areaal te bereiken. Dit zien we bijvoorbeeld terug in het feit dat een aantal lidstaten, waaronder Nederland, geen streefpercentage heeft benoemd voor het landelijke biologisch areaal.
Het rapport laat een vergelijking zien van de aanpak van de verschillende lidstaten om het biologisch areaal te laten toenemen. De conclusie is dat in bijna elke lidstaat te weinig wordt gedaan om gemiddeld 25% biologisch te behalen. De voorgestelde maatregelen en budgetten schieten hiervoor tekort. Boeren die al biologisch zijn krijgen bijvoorbeeld minder toeslagen dan voorheen. En de beloningen voor biologisch en gangbaar verschillen zo weinig van elkaar dat het minder aantrekkelijk is om de stap naar biologisch te maken. Toch is de verwachting dat biologisch areaal in heel Europa wel zal toenemen door deze plannen.
Gerdine Kaptijn, projectleider GLB bij Bionext: “Wij zijn vooral benieuwd: wat betekent deze Europese toename in biologisch areaal en producten voor Nederland? Duitsland is onze voornaamste afzetmarkt, en daar zetten ze in op een groei naar 30% biologisch areaal. Maar als het Duitse areaal groeit, moet de markt wel meegroeien. Hoe gaan we hier in Nederland mee om in de biologische keten? Dit gaan we de komende tijd verder uitzoeken.”
Conclusies van IFOAM op de Nederlandse plannen
Het Nederlandse GLB-NSP ziet er voor de biologische boer op het eerste gezicht goed uit. Via de eco-regelingen krijgt een biologische boer automatisch de hoogste beloning, ‘goud’. Ondanks dat biologisch hierdoor wordt erkend en beloond als een duurzaam landbouwsysteem, zorgen de verzwaarde voorwaarden om aanspraak te maken op GLB gelden voor een nadelig effect op de inkomsten van de huidige biologische boeren. Waar eerst de biologische boer al automatisch voldeed aan de extra vergroeningseisen, is dit in het nieuwe GLB niet meer het geval.
Pipie Smits van Oyen, Biohuis: “We zijn heel blij met de erkenning die de biologische boer en teler in Nederland krijgt in het nieuwe GLB-NSP. De Nederlandse overheid wil een verandering zien in de landbouw, die wij voor ons gevoel al doen. Het feit dat biologische boeren automatisch vallen onder ‘goud’ bij de eco-regelingen bevestigt dat. Maar aan de andere kant krijgen we volgens de geschatte berekeningen nu maar een klein bedrag meer per hectare, terwijl we daar ontzettend veel extra voor moeten doen. Extra denkwerk, administratie, arbeid en minder inkomsten uit gewassen. Als men biologisch echt wil stimuleren via het GLB, dan moet dit anders.”
GLB project
Bionext onderzoekt samen met Biohuis hoe het nieuwe GLB de biologische sector kan stimuleren. Daarnaast bekijken zij hoe biologische boeren effectief gebruik kunnen maken van het nieuwe GLB. Meer informatie hierover is te vinden op de projectpagina.
Bron: Bionext