Jaarlijks importeert Nederland 1,7 miljard kilogram plantaardig eiwit (waarvan slechts 1% biologisch). Dit eiwit komt veelal van buiten Europa en wordt met name gebruikt in de veevoerproductie. In het kader van de kringloopgedachte is het wenselijk meer eiwit van eigen bodem te telen en zo minder internationaal te hoeven inkopen. De turbulentie in de huidige grondstoffenmarkt en de toenemende vraag naar bio-grondstoffen onderstreept het belang van een regionale teelt resulterende in een verminderde marktafhankelijkheid. Bovendien is de veehouder zo minder aangewezen op krachtvoer wat een kostenvoordeel op kan leveren. Maar hoe behaalt een bio-melkveehouder meer eiwit van eigen bodem? Mengteelt biedt uitkomst.
Meer 'N' in NL
Er zijn twee mengteelten onderzocht: graan-erwten en snijmaïs-stokslabonen (GPS – gehele plant silage). De vraag die centraal stond is hoe een biologische mengteelt kan bijdragen aan een verhoging van de eiwitopbrengst van eigen land in de biologische veehouderij. Met dit onderzoek wenst Reudink een bijdrage te leveren aan de beperkt beschikbare informatie over de ervaring met mengteelt in de praktijk. Daarom gaf Bio-melkveespecialist bij Reudink, Robert van Dorst (foto rechts), de terug te kijken workshop 'Meer melk met minder aangekocht eiwit' gedurende de online Biokennisweek. Meer onderzoek is nodig, maar de eerste resultaten liegen er niet om. Dankzij de mengteelt graan-erwten halen klanten van Reudink ruim 800 kilo extra eiwit per hectare van eigen bodem!
(Klik op de afbeelding om te vergroten).
De voordelen van mengteelt
Veel gewassen worden in monocultuur geteeld vanwege de mogelijkheid tot specialisatie, arbeidsgemak en efficiënt bodemgebruik. Een monoteelt verstoort echter de natuurlijke balans in de bodem wat niet past binnen de biologische denkwijze. De voordelen van mengteelt zijn daarentegen omvangrijk. Robert vertelt: "Mengteelt is een sterk gewas en resulteert in een structuurrijk product dat beter bestand is tegen pensinvloeden. Het is een robuuste teelt dat resulteert in een toename van de biodiversiteit, een betere bodemkwaliteit en een super koeienvoer dat de dieren graag vreten." Uit dit onderzoek blijkt dat deze duurzame, circulaire vorm van landbouw de potentie heeft om meer eiwit van eigen land te kunnen telen en vermindert daarmee de afhankelijkheid van internationale import.
"Kortom, mengteelt is goed voor de bodem en voor het dier. Met deze manier van telen geeft u iets terug aan de bodem. En wat goed doet voor de bodem, doet ook goed voor de koe. De klanten van Reudink delen hun positieve ervaringen en zien mooie praktijkresultaten waaronder een hogere gewasopbrengst en een gezondere bodem. Dat wil iedere bio-boer wel. Onze specialisten nemen u daarom graag mee in de praktijk en kunnen gezamenlijk met u een bedrijfsspecifiek bouwplan opstellen om gelijksoortige resultaten te behalen", aldus Robert.
Ervaringen tijdens de proef
Positieve resultaten
Ondanks het natte, koude voorjaar van 2021 zijn de resultaten zeer positief. Beide teelten hebben potentie, maar de resultaten doen vermoeden dat de mengteelt graan-erwten meer succesvol is. "We zien een grotere teeltopbrengst met een uitstekende voederwaarde per hectare, gemiddeld 800 VEM en 100 gram ruw eiwit, wat resulteert in ruwvoer van opperbeste kwaliteit."
Robert licht toe: "Met de teeltaanpak van Reudink behalen melkveehouders een extra 834 kilo eiwit en 8 ton droge stof per hectare. Eiwit dat anders aangekocht moet worden, bijvoorbeeld in de vorm van 2.000 kilo soja ter waarde van 2.100 euro. De vervanging van een deel krachtvoer door de mengteeltopbrengst resulteert al snel in een kostenvoordeel van €1,50 per 100 kilo krachtvoer. Mede door de mengteelt graan-erwten en de daaruit volgende besparing op krachtvoer, is de prijs van het krachtvoerpakket van Reudink-klanten met 3 euro gedaald naar 41,15 euro in 2020 ten opzichte van 2019. De dierprestaties bleven constant met gelijkblijvende vet- en eiwitpercentages."
De kosten van de teelt bedragen 400-500 euro per hectare. Dit bedrag is inclusief het biologisch zaaizaad ter waarde van 250 euro per hectare en de kosten voor het zaaiklaar maken van het land en oogsten van het gewas. Voor meer informatie kunt u de Reudink-workshop 'Meer melk met minder aangekocht eiwit' terugkijken. Reudink start een vervolgonderzoek om de uitkomsten te bevestigen en de huidige aanpak te perfectioneren.
Ontwikkeling gewas gedurende het onderzoek
Wilt u ook starten met mengteelt?
De biologische specialisten van Reudink kunnen u adviseren en begeleiden in het teeltproces. "Samen met u kan er een bedrijfsspecifiek bouwplan worden opgesteld voor een optimaal teeltresultaat, het beste ruwvoer en zo laag mogelijke kosten. Wij adviseren de beste aanvulling op uw eigen teelt. Tevens verkoopt Reudink biologische maïszaden in samenwerking met NMB."
Reudink zet zich in voor een duurzame biologische veevoerproductie. "Regionaliteit in de vervaardiging van veevoer draagt bij aan het verder sluiten van de kringloop en past binnen de biologische kernwaarden die Reudink nastreeft. Dat betekent dat de biologische specialisten van Reudink de klanten ondersteunen bij een optimale bedrijfsvoering waar teelt een onderdeel van kan zijn, ook als dit resulteert in lagere hoeveelheid aan te kopen krachtvoer. Want, hoe goed je krachtvoer ook is, zonder het juiste ruwvoer bereik je geen optimale benutting van het aanvullende krachtvoer en daarmee ook geen optimaal resultaat. We zoeken samen met u naar de beste combinatie van kracht- en ruwvoer voor een optimaal rantsoen en de beste resultaten op het erf."
Voor meer informatie: info@reudink-bio.eu en www.reudink-bio.eu