Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) vernietigt in drie uitspraken de besluiten van de minister van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) over fosfaatrechten, omdat deze de betrokken melkveehouders onevenredig treffen.
Twee melkveehouders hadden op de peildatum (2 juli 2015) helemaal geen vee, omdat zij aan het omschakelen waren naar een biologisch bedrijf. De veestapel van de derde melkveehouder was op de peildatum verkleind door een combinatie van factoren (dierziekte en een falende dekstier) en de knelgevallenregeling gaf hiervoor geen oplossing.
Het CBb accentueert dat het fosfaatrechtenstelsel is bedoeld om uitbreidingen te stoppen, zodat Nederland de derogatie behoudt. De derogatie is de toestemming van de Europese Unie om in Nederland meer mest uit te rijden dan volgens de Nitraatrichtlijn is toegestaan.
Het fosfaatrechtenstelsel is dus niet bedoeld om herstel van een door bijzondere omstandigheden of onbedoeld geslonken veestapel onmogelijk te maken.
Voor zover de drie melkveehouders hun veestapel terugbrachten tot de in het verleden vergunde en op de locatie daadwerkelijk gehouden aantallen, is geen sprake van een uitbreiding die de derogatie bedreigt. De minister moet daarom een ontheffing verlenen om dat veebestand te kunnen houden.
Deze uitspraken zijn definitief, het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) is de eindrechter in deze zaken.