Tholen - Ondanks de hoge bedragen en grote ambities krijgt het coalitieakkoord van Willem Lageweg geen hoger cijfer dan een vijf of een zes. Grootste kritiekpunt is het gebrek aan visie, zo vertelde de medeoprichter van Transitiecoalitie Voedsel tijdens de 18e BioBorrel op 26 januari.
"De overheid worstelt met het begrip visie. Visie vanuit ruimtelijk perspectief, bodem, water en landschap in plaats van uit het productiedenken, dat kom je niet tegen in het akkoord en dat is een grote zorg. Daarnaast wordt er wel in benoemd dat bodem en water sturend worden bij de ruimtelijke plannen, maar die passage staat op een rare plek, onder klimaatadaptatie. Niet bij landbouw of ruimtelijke ordening. Het is zorgelijk dat zo'n fundamentele zin niet leidend wordt gemaakt."
Aanpak op lange termijn
Tijdens de BioBorrel in maart vorig jaar was Willem ook uitgenodigd. Toen vertelde hij dat het bestaande landbouw- en voedselsysteem ten einde loopt, maar dat die wel de bron is voor de visie die het beeld de komende tijd zal gaan bepalen. Vanuit het initiatief Regie op Ruimte deden boeren, natuurorganisaties, wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven zeven aanbevelingen aan het nieuw te vormen kabinet. Zij bepleiten een langetermijnaanpak voor de landbouw en het landelijk gebied, gefaciliteerd door fondsen uit de overheid. Nu vertelde Willem wat er van die aanbevelingen overgebleven is in het coalitieakkoord. "We zien zeker dat men op lange termijn aan de gang wil, hoewel soms 2030 wordt genoemd en wij op een veel langer termijn willen denken. Daarnaast is het positief dat er een bereidheid is om flink door te pakken."
Veel kapiteins op een schip
Behalve het gebrek aan visie maakt Willem zich ook zorgen om de uitvoering van de beschreven plannen. "Er zijn zeven bewindspersonen die zich met de transitie van de landbouw gaan bezighouden. Het is onduidelijk wie de regie heeft. We zijn als transitiecoalitie in gesprek met diverse departementen, maar het is voor ons echt zoeken wie het stuur nu werkelijk in handen heeft." Willem verwacht dat Hugo de Jonge, minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, weleens een belangrijke rol zou kunnen spelen. "Hij heeft een coördinerende rol op ruimtelijke ordening en zal de commissie gaan voorzitten."
"Wat willen we met de landbouw in Nederland? Dat zie je er niet in terug. We hebben een kabinet met vier partijen, er zijn zeven bewindspersonen en we moeten de ogen ook niet sluiten voor krachten die ervoor willen zorgen dat we vooral het volumemodel overeind houden."
Wind in de rug
Ook merkte Willem op dat het woord biologisch niet wordt genoemd en dat er weinig wordt verwezen naar de Europese Green Deal en Farm to Fork. Toch verwacht hij dat de biologische sector met de richting die in het akkoord aangeeft, wel de wind in de rug krijgt. "Ik denk dat binnen dat kader bio er best baat bij kan hebben. De geest gaat veranderen, geholpen door de Europese ambities."