Via de Green Deal wil de EU de impact op klimaat en milieu verminderen door een rationeel gebruik van hulpbronnen. Het doel is een duurzaam, maar ook een efficiënt en concurrerend economisch model te ontwikkelen. Maar groen zijn kan niet zonder ook blauw te zijn. Een blauwe economie is een randvoorwaarde om deze dubbele uitdaging aan te gaan.
De oceaan is het belangrijkste en meest biodiverse ecosysteem op aarde. Het beslaat meer dan 70% van het oppervlak van de planeet Aarde, bevat 97% van al het water en herbergt 80% van alle levensvormen. Het is de grootste klimaatregulator op Aarde, de belangrijkste natuurlijke koolstofput en een bron van zuurstof en voedsel. Spanje heeft het voorrecht een kustlijn te hebben die bijna 8.000 kilometer lang is, zo leren ons gegevens van het Spaans Instituut voor Statistiek. En hoewel het op een kaart moeilijk te zien is, is Galicië de autonome gemeenschap binnen Spanje met de op één na langste kust van in totaal 1.498 kilometer. Alleen de Canarische Eilanden hebben meer kustkilometers. Precies in Galicië werd in 1996 een baanbrekend project opgezet dat zelfs een bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van de Europese wetgeving over ecologie met betrekking tot de zeegroente bij uitstek: algen.
"De rijkdom van de Galicische kusten is alom bekend. Omdat we sterk geloofden in de toekomst van het veganistische voedselmodel, de nood aan meer onafhankelijkheid van dierlijke hulpbronnen en de opmars van biologische teelt, besloten we in 1996 om Algamar op te richten en gebruik te maken van de toegevoegde waarde die zeewier ons biedt, een botanische hulpbron waar Galicië rijk aan is", vertelt Fermín Fernández Sáa, manager van Algamar. "Voor we het bedrijf oprichtten, waren we eerst in contact gekomen met verschillende universiteiten, zowel in Santiago de Compostela als in Madrid, die juist in Galicië onderzoek deden naar algen. En de wetenschappelijke resultaten versterkten onze overtuiging dat we te maken hadden met een geweldige grondstof, een product dat praktisch vetvrij is, heel voedingsrijk en perfect geschikt voor een natuurlijk en alternatief dieet. En in die tijdspanne is er ondertussen heel veel gebeurd qua marktgebeuren en professionalisering van de sector."
Fermín Fernández Sáa
"Eind jaren 90 was er geen aanbod, maar ook geen vraag. In de beginjaren zochten we contact met groepen vegetariërs, bij wie algen toch een nicheproduct begonnen te worden. En beetje bij beetje is de consumptie dan aangetrokken en vandaag de dag zijn we al een heel eind verder", schetst Fermín het prille begin. "Zeewier is geen product voor massaconsumptie, maar vanuit gezondheids- en duurzaam-heidsoogpunt is het een zeer interessant voedingsmiddel dat steeds meer wordt geconsumeerd."
"We brengen onze biologische algen in heel Europa op de markt in verschillende formaten, zowel gedehydrateerd als in snacks en ingeblikt in de vorm van hummus, paté, crèmes of tartaar. Tot voor kort werden onze producten meestal verkocht in gespecialiseerde winkels, maar sinds ongeveer 5 jaar zien we meer en meer biologisch voedsel in de traditionele supermarkt verschijnen. Zo krijgt ook de consument die nog nooit in aanraking kwam met ons product de kans algen als voedingsmiddel te leren kennen", vertelt Fermín Fernández.
Zeewierverzamelaars
Wat Algamar als bedrijf typeert, is dat het de algen niet teelt, maar verzamelt, zo legt Fermín uit. De oogst gebeurt handmatig en is volledig duurzaam.
"Algen groeien bij rotsgesteente op een diepte van niet meer dan 20 meter, maar slechts daar waar de groeiomstandigheden optimaal zijn voor hun ontwikkeling. Galicië is gezegend met dergelijke groeiomstandigheden, omdat de zeebodem een beetje stijgt net voor de kust, waardoor opwaartse stromingen ontstaan die een grote hoeveelheid voedingsstoffen en minerale zouten van de bodem meevoeren."
"Onze verzamelaars zijn ervaren duikers. De boten varen naar het oogstgebied en met de hulp van een team dat voor de luchttoevoer zorgt, zwemmen de duikers naar beneden om de algen te verzamelen. Ze selecteren enkel de rijpe exemplaren om ervoor te zorgen dat het ecosysteem niet wordt geschaad. Deze oogstmethode is duur, maar we halen wel een product boven dat al is geselecteerd én de milieu-impact van onze activiteit is minimaal."
"Ook de energie die we gebruiken bij de verwerking is zo duurzaam mogelijk. Naast het opwekken van energie met zonnepanelen, beschikken we over een biomassawarmtesysteem dat we voeden met de snoeiresten van de ons omringende bergen. Daarmee genereren we warmte voor het drogen van de algen, wat 80-85% van onze productie uitmaakt. Zo vermijden we het verbranden van fossiele brandstoffen en verminderen we de CO₂-uitstoot. Het laat ons ook toe nuttig te zijn voor de bosbouwsector, omdat we gebruikmaken van een bijproduct dat anders in de bergen zou blijven liggen en in het geval van brand de verspreiding van het vuur in de hand werkt."
"Bovendien was Algamar het eerste Spaanse macroalgenbedrijf dat een biologische certificering behaalde. We hadden eigenlijk al altijd biologische criteria gevolgd bij de ontwikkeling van onze activiteit, maar omdat we pioniers waren, was er in de beginjaren nog geen regelgeving op dat gebied. Regelgeving kan immers alleen worden toegepast op iets wat al bestaat", vertelt Fermín. "In die zin hebben wij zelfs geholpen met de ontwikkeling van de EU-wetgeving rond biologische productie van algen."
Ook zeewier kan "van boer tot bord"
De Europese "Van boer tot bord"-strategie omvat ook het bevorderen van de teelt, oogst en consumptie van algen om te komen tot een duurzame voedselproductie in de EU. Daartoe heeft de Europese Commissie al een stappenplan opgesteld voor een initiatief dat luistert naar de naam 'Blauwe bio-economie: naar een sterke en duurzame algensector in de EU'. Een paar maanden geleden is de openbare raadpleging van start gegaan en de goedkeuring door de Commissie wordt verwacht voor de tweede helft van 2022.
Fermín Fernández merkte het 25 jaar geleden al op en nu treedt de Commissie hem daarin ook bij dat algen een hulpbron met een enorm potentieel zijn dat nog nauwelijks is aangeboord. Ze zijn niet alleen nuttig voor voedselproductie, maar ook voor de verwerking in dierenvoeder, farmaceutische producten, bioplastics, meststoffen en zelfs biobrandstoffen. En dat alles met een beperkte ecologische en CO2-voetafdruk.
"Zeewier heeft geweldige voedingseigenschappen: het is een bron van essentiële mineralen, sporenelementen, vitamines, vezels en eiwitten met een hoge biologische waarde. Er zijn algen die tussen de 8 en 10 keer meer calcium bevatten dan zuivelproducten. We mogen hier ook wel vermelden dat in een land waar algen een belangrijke rol spelen in de voeding, namelijk Japan, de gemiddelde levensduur van mensen een van de langste is op aarde", onderstreept Fermín Fernández. "Het is echt een voedingsproduct dat integraal deel zou moeten uitmaken van ons dieet."
Voor meer informatie:
Fermín Fernández Sáa
Algamar
Polígono de Amoedo
36840 Pazos de Borbén (Pontevedra) - Spanje
Tel: +34 986 404 857
oficinas2@algamar.com
www.algamar.com