De gasten in de tweede aflevering van de podcast Koe-Dialogen hebben gemengde gevoelens over de menselijke omgang met het dier. Mogen wij beschikken over hun lot, vragen zij zich gedrieën af. Maar, zegt biodynamisch melkveehouder en mede-oprichter van Caring Farmers Annette Harberink: ‘Ik moet dan denken aan de tam gemaakte vos in het beroemde sprookje van de kleine prins. Die vraagt om verzorging. Zo hebben wij de koeien tam gemaakt, we kunnen ze niet zomaar het bos in sturen, we moeten voor ze zorgen’. En alle drie de gasten in deze podcast hopen dat een kleinschaliger veehouderij in Nederland zal blijven bestaan. Omdat het mooi is om dieren te verzorgen en Nederland over veel geschikt grasland beschikt.
In deze tweede koe-dialoog podcast spreken Annette Harberink, boerin op Keizersrande in Deventer, hoogleraar Dieren en Duurzame Voedselsystemen Imke de Boer van de Wageningen Universiteit (WUR) en docent bodemkunde en kringloopdeskundige Ruud Hendriks van Aeres Warmonderhof met Demeter directeur Bert van Ruitenbeek over de koe en kringlopen.
Imke de Boer legt glashelder uit dat we naar veel kortere kringlopen moeten van mest en voer. "Stop met het verbouwen van veevoer op grond die ook geschikt is voor de productie voor mensen." En om kringlopen te sluiten moeten ook de menselijke uitwerpselen terug naar het land. Volgens Imke kraakt en piept het huidige systeem van aanvoer van krachtvoer vanuit verre oorden en het gebruik van kunstmest nu al door de oplopende energieprijzen. Het is onhoudbaar. En als hartekreet: we moeten van jongs of aan ons weer verbinden met de natuur.
Volgens Annette zijn gebiedsgerichte en zelfs per boer passende individuele maatregelen effectiever om te komen tot een toekomstbestendig landbouwsysteem. Er zijn genoeg boeren die willen veranderen. Maar generieke maatregelen roepen weerstand op, vertelt Annette. Er zijn inmiddels bijna drie keer meer ambtenaren die zich met landbouw bezig houden dan boeren, die moeten dat met elkaar kunnen regelen.
Ruud Hendriks vindt dat we voor de toekomst vooral vanuit het begrip kwaliteit naar de koe moeten kijken, kwaliteit van de mest, van de zuivel en van het landschap. Verder laat hij zijn gedachten gaan over de aard van de rustgevende koe. Hij gaat in op hoe voedsel uit een gemengd biodynamisch landbouwsysteem, waarbij het meer gaat over kwaliteit in plaats van kwantiteit, mensen mogelijk kan helpen hun angsten en driften beter te beheersen.
De podcasts zijn te beluisteren via SoundCloud en Spotify en meer informatie en reacties kunt u volgen op de websites van Foodlog en Stichting Demeter.
Ahimsa, de rustende koe is momenteel in het Westerpark in Amsterdam te bewonderen. Foto: Annelijn Steenbruggen
De podcastserie Koe-Dialogen is geïnspireerd op Ahimsa, een reusachtig metalen sculptuur van een rustende koe, die momenteel door het land reist. Met Ahimsa brengt beeldend kunstenaar Jantien Mook een ode aan de koe. In deze podcastserie spreekt Bert van Ruitenbeek, directeur van Stichting Demeter, met boeren, wetenschappers en beleidsmakers over het wezen van de koe en de rol van de koe in een toekomstbestendig landbouwsysteem
Het kunstwerk Ahimsa (de rustende koe) van Jantien Mook reist momenteel langs steden, parken en boerderijen in Nederland. U kunt Ahimsa volgen via de website van Jantien Mook (Ode to the Wilderness).
Koe-Dialogen kwam tot stand door Demeter in samenwerking met Foodlog en met steun van Triodos Foundation, het Willy Schilthuis Fonds van de Vereniging Biologisch Dynamische Landbouw, de Iona Stichting en de Bylandt Stichting
Volgende aflevering
In de volgende Koe-Dialoog gaat Bert van Ruitenbeek in gesprek met o.a. Marijke de Jong van de Dierenbescherming en Gerjo Koskamp van boerderij Ruimzicht over de koe en dierenwelzijn. Ze spreken vooral over de dilemma’s rondom kalveren bij de koe en het lot van de stierklaveren die niet worden aangehouden op melkveebedrijven.