Gisteren heeft de plenaire vergadering van het Europees Parlement de nieuwe verordening betreffende het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) (2023-2027) goedgekeurd met 452 stemmen voor, 178 stemmen tegen en 57 onthoudingen. IFOAM Organics Europe noemt het nieuwe GLB teleurstellend en benadrukt dat lidstaten nog steeds de kans hebben om met ambitieuzere strategische plannen te komen om klimaatverandering en biodiversiteitsverlies aan te pakken. "De verordening betreffende de strategische plannen voor het GLB laat veel ruimte aan de lidstaten, die dringend de milieuambities van hun nationale GLB-plannen moeten verbeteren en de biologische landbouw beter moeten ondersteunen."
Nieuw beleid
Het is de bedoeling dat kleine boeren meer steun krijgen en dat de biodiversiteit in de landbouw wordt vergroot. Er komt een vaste pot met geld om schommelingen in de prijzen of op de markt op te vangen, en de arbeidsregels zullen strenger worden nageleefd. En er zal meer inzicht komen in wie welke subsidies krijgen en hoe daar mee wordt omgegaan.
Het Europees Parlement sprak dinsdag uitvoerig over de landbouwhervormingen. Het nieuwe agrarisch beleid moet groener, eerlijker, flexibeler en opener worden. Om te kunnen slagen moet de biodiversiteit in de landbouw versterkt worden en moeten EU-regels op het gebied van klimaat en milieu worden nageleefd. Alle lidstaten moeten ook een strategisch plan maken voor hun landbouw. De Europese Commissie zal toetsen of die plannen aan de normen voldoen.
Niet alleen de EU-landen, maar ook de boeren moeten zich aan de natuur- en klimaatregels houden. Het is aan de lidstaten om daarop te handhaven. Ze moeten erop toezien dat EU-gelden naar het klimaat en milieu gaan. Minimaal 35 procent van het geld dat bedoeld is voor de ontwikkeling van het platteland en ten minste 25 procent van de rechtstreekse betalingen aan agrariërs moet worden uitgegeven aan de klimaat- en milieumaatregelen. Het Parlement heeft afgedwongen dat minstens tien procent van het budget naar kleine en middelgrote boerenbedrijven gaat en dat zeker drie procent voor jonge landbouwers bestemd zal zijn.
Op aandringen van de Europarlementariërs komt er ook een permanent crisisbudget van 450 miljoen euro om boeren te helpen als de prijzen of markt instabiel worden. Op deze manier kan voorkomen worden dat landbouwbedrijven omvallen. Verder zorgde het Parlement ervoor dat de arbeids- en inspectieregels van de EU in de toekomst beter moeten worden nageleefd. Zo komt er meer samenwerking tussen inspecteurs in de lidstaten en het betaalorgaan van het gemeenschappelijke Europese landbouwbeleid. En er komt meer transparantie, zodat duidelijk wordt wie hoeveel geld krijgt en of daarmee gesjoemeld wordt. Daarvoor wordt een nieuw mechanisme in het leven geroepen.
Teleurstellend nieuw GLB
Jan Plagge, voorzitter van IFOAM Organics Europe, stelt het als volgt: "De GLB-verordening (2023-2027) die vandaag door het Europees Parlement is goedgekeurd, zal de Europese landbouw op zich niet groener maken. De rechtstreekse betalingen zijn nog steeds grotendeels gebaseerd op hectaren en zullen geen voorrang geven aan het belonen van landbouwpraktijken die de meeste milieuvoordelen opleveren. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de zogenaamde groene architectuur, zoals de 'ecoregelingen' en de milieumaatregelen in de landbouw, de conventionele landbouwers ertoe aanzet duurzamere landbouwpraktijken toe te passen en de biologische landbouwers naar behoren beloont voor de voordelen die zij het milieu en de samenleving opleveren, overeenkomstig het beginsel van overheidsgeld voor openbare goederen."
Eduardo Cuoco, directeur van IFOAM Organics Europe, voegt hieraan toe: "Biologische landbouw kan bijdragen tot veel van de doelstellingen van het nieuwe GLB om de natuur te beschermen, het dierenwelzijn te verbeteren, landbouwers mondiger te maken en plattelandsgebieden nieuw leven in te blazen. Ondanks de teleurstellende nieuwe GLB-verordening kunnen we het ons niet veroorloven om nog eens zeven jaar te verspillen. De lidstaten hebben nog steeds de kans om het toekomstige GLB op een hoger niveau te tillen door ambitieuzere strategische plannen op te stellen om de klimaatverandering en de ineenstorting van onze biodiversiteit aan te pakken".
IFOAM Organics Europe roept de Europese Commissie op ervoor te zorgen dat in de strategische plannen voor het GLB van de lidstaten passende maatregelen en budgetten worden opgenomen om de biologische productie en vraag te stimuleren, in overeenstemming met het EU-actieplan voor de ontwikkeling van de biologische landbouw, tijdens de herzieningsfase begin 2022.