Voer heffingen in op toegevoegde suiker en zout en op rood vlees, maar maak groenten en fruit goedkoper. Dat is één van de aanbevelingen in een deze week verschenen rapport van de Wetenschappelijke Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding (RIDLV).
Het Nederlands voedselsysteem draagt volgens de Raad bij aan de huidige crises rond klimaat, biodiversiteit en chronische welvaartsziekten, en bovendien aan de vertrouwenscrisis bij de boeren. Die crises moeten we niet apart, maar in combinatie aanpakken onder de noemer 'Gezondheid in Drievoud'.
Herman Wijffels, lid van de Raad: “We bepleiten dat gezondheid het organiserende principe wordt voor de transitie van de landbouw en het hele voedselsysteem. Het principe kan worden gebruikt door de overheid, het bedrijfsleven, de zorgsector en maatschappelijke organisaties en biedt ook een basis voor samenwerking.”
De Raad pleit voor een fundamentele paradigmashift
van lage voedselprijzen en korte-termijnefficiëntie naar een systeem dat gezondheid vooropstelt.
Actueel
Het rapport is actueel, gelet op de kabinetsformatie, de boerenprotesten, de Farm to Fork strategie van de Europese Commissie en de VN-top over voedselsystemen. Volgens de Raad worden de genoemde crises nog te vaak los van elkaar benaderd door verschillende departementen, belangenorganisaties en onderzoeksinstellingen.
“Er is veel meer samenhang en samenwerking nodig”, zegt voorzitter Edith Lammerts van Bueren. “Maar dat moet niet louter top-down of via het klassieke poldermodel, want er is meer inbreng uit de samenleving nodig. Wij denken aan een Burgerberaad Landbouw en Voedsel, waarin gesprekken plaatsvinden tussen boeren, burgers, bedrijven, supermarkten, mensen uit de gezondheidssector, NGO’s en andere betrokkenen. Dat kan het best op regionaal niveau, maar kan ook landelijk. Daar zullen het rijk en provincies middelen voor vrij moeten maken.”
Aanbevelingen: "Maak groenten en fruit goedkoper"
De Raad doet een reeks aanbevelingen aan de hoofdrolspelers in het voedselsysteem. Aan de overheid: voer heffingen in op toegevoegde suiker en zout en op rood vlees, maar maak groenten en fruit goedkoper. Verbied alle kindermarketing, ook op sociale media, voor ongezond en onduurzaam voedsel. En ga weer ruimtelijk ordenen om de stikstofproblemen voor natuurgebieden op te lossen.
Aan de voedselindustrie: stop met ultrabewerkt voedsel en kies voor drievoudig gezond. Aan de supermarkten: maak voor consumenten de gezonde keuze de makkelijke keuze. En betaal een hogere prijs aan boeren die goed scoren op drievoudige gezondheid.
Aan NGO’s: maak een gezamenlijk triple health beoordelingssysteem voor supermarkten. En aan het hoger onderwijs: geef voedingskunde een volwaardige plaats in de opleiding van artsen en zorgverleners.
Bekijk hier het hele rapport. In 2011 gaf de Raad ook al een rapport uit, toen met de titel: 'Naar een integrale benadering van duurzame landbouw en gezonde voeding'