In de afgelopen tien jaar zijn voedselbossen steeds populairder geworden in Nederland. Elk jaar komen er steeds meer initiatieven bij, van pluktuin tot agrarisch voedselbos. Ze leveren een grote variëteit aan eten, en hebben ook andere voordelen zoals hun bijdrage aan het herstel van biodiversiteit, verbetering van de waterhuishouding en ze binden koolstof. Het is landbouw en natuur in één systeem! Op 20 april organiseert coöperatie Agrifirm voor haar leden een webinar over dit onderwerp.
Ecosysteem
Kort gezegd is een voedselbos een door mensen ontworpen, productief ecosysteem dat aangeplant wordt naar het voorbeeld van een natuurlijk bos. Het bevat een grote diversiteit aan vaste planten en bomen die allemaal voor mensen eetbare delen (vruchten, zaden, bladeren, stengels ed.) produceren.
Voedselbossen zijn een vorm van agroforestry, een systeem dat bomen combineert met landbouw of veeteelt. Een variant van agroforestry zijn agrarische voedselbossen. Deze zijn speciaal ingericht met het oog op grootschalige productie. De bomen en planten worden bijvoorbeeld in functionele rijen aangeplant zodat er systematisch geoogst kan worden. Een voorbeeld van een agrarisch voedselbos zie je hier:
Voordelen
Een agrarisch voedselbos heeft nog veel meer nut dan alleen de productie van voedsel. Het levert namelijk ook veel andere ecosysteemdiensten, zoals voedsel en onderdak voor bestuivers, natuurlijke plaagbestrijding, verbetering van de waterhuishouding en de vastlegging van koolstof. Daarom is het landbouw en natuur in één teeltsysteem.
Een ander voordeel is dat het een systeem is dat volledig onafhankelijk is van externe input zoals bemesting, zaaien en beregening. Na het aanplanten hoeft er niets meer te gebeuren, behalve dan natuurlijk het oogsten. Zoals de voedselbossenexpert zegt: het is een ideaal systeem voor de luie boer.
Weerextremen
Een andere reden om een agrarisch voedselbos te overwegen is de bestendigheid van dit teeltsysteem tegen klimaatverandering. Het is erg goed bestand tegen de huidige en toekomstige weerextremen zoals droogte en kou. Dat is ook te zien in deze satellietfoto van voedselbos Ketelbroek in het Gelderse Groesbeek, genomen tijdens de zomer van 2018. Het voedselbos is hier nog relatief jong, maar zelfs toen was de weerbaarheid van het systeem al duidelijk zichtbaar. Terwijl de omliggende akkers leden onder de extreme droogte, was het voedselbos in staat om genoeg water vast te houden om te blijven groeien en produceren.
Nog een positieve eigenschap is, dat de diversiteit aan gewassen in een agrarisch voedselbos zorgt voor risicospreiding. Als één oogst mislukt, bijvoorbeeld doordat vorst de bloesems beschadigt, dan zijn er nog meer dan genoeg andere gewassen die dat jaar wel een goede oogst opleveren. Na enkele jaren groei bieden agrarische voedselbossen financieel interessante opbrengsten voor de ondernemer.
Dit jaar is Agrifirm, samen met Stichting Voedselbosbouw, een coöperatieproject gestart om leden te helpen met het realiseren van agrarische voedselbossen op hun bedrijf. De eerste leden zijn al begonnen met het aanplanten, zo ook Joost van Strien. In bovenstaande video legt Joost uit waarom hij investeert in een voedselbos.
Het gratis webinar vindt plaats op dinsdag 20 april 2021, van 14:00 - 15:30 uur. Deelname is exclusief voor leden van Agrifirm. Opgeven kan via deze link.
Voor meer informatie: www.agrifirm.nl