Tholen - “In 2020 voelde ik me veel meer uitgedaagd dan in vijf jaren hiervoor”, blikt Florian de Clercq van Landgoed De Olmenhorst terug. Het jaar 2020 was een jaar van ups en downs, viel weliswaar qua bedrijfseconomisch resultaat tegen, maar qua beleving toch behoorlijk mee. Dat is opvallend voor een organisatie waarin horeca en het organiseren van bruiloften pre-corona circa 50 % van de omzet bepaalden. Het heeft alles te maken met de geschiedenis van het landgoed in Lisserbroek. Een geschiedenis waarin het landgoed transformeerde van akkerbouwbedrijf naar het op grote schaal telen van fruit, waarbij het bedrijf met tal van activiteiten werd verbreed.
In 1986 nam Florian de bedrijvigheid op het landgoed als vijfde generatie over. “Wat ik overnam was een volwaardig akkerbouwbedrijf met een verwaarloosde fruitteelttak. Vanaf 1989 ging de focus volledig op fruit. Die eerste jaren waren erg zwaar. Van extreme vorst in ’90 en ’91 tot een volledig verstoorde markt door overproductie in ’92, ’93 en opnieuw in ’94. Hoewel stoppen in 1994 een legitieme keuze was, besloten we als familie om de handdoek nog niet in de ring te gooien. Mijn ex-echtgenote en ik hebben gezworen er vijf jaar lang de schouders onder te zetten om de activiteiten te verbreden en daarmee het bedrijf te redden.”
Appelpluk in vroeger tijden. Foto: Landgoed De Olmenhorst
Hoewel er al langer fruit aan huis werd verkocht, werd dat in die jaren door de moeder van Florian professioneel aangepakt. Ook werd besloten om publieksevenementen te organiseren. “We kwamen op dat idee nadat De Olmenhorst in 1994 100 jaar bestond. Dat vierden we met groot open weekend, wat in totaal zo’n 6.000 bezoekers trok. Fascinerend was dat. De sfeer was zo goed dat we vanaf toen zoveel mogelijk de relatie wilden aangaan met de consument.” In hetzelfde jaar werd de eerste zelfpluk georganiseerd. Toen een ver familielid het landgoed uitkoos als trouwlocatie, werd een nieuwe deur geopend. De horeca werd onderdeel van het bedrijf.
Het landgoed doet al geruime tijd dienst als trouwlocatie. Foto: Joran Looij Fotografie
Biologisch pad
In 1998 schakelde de fruitteelt om naar biologisch. “Dat wilde ik al vanaf het moment van de overname, maar doordat ik onvoldoende kennis had van de risico’s in de teelt en vooral de vermarkting, durfde ik die stap niet meteen te zetten. In 1997 kwam onze huidige bedrijfsleider voor de teelt Anton Haalboom in de boomgaard, waarna we snel overgingen naar biologische teelt. Het heeft ons in het begin een hoop regionale klanten gekost. Door de crisisjaren waren klanten gewend dat het fruit veel te goedkoop werd aangeboden. Je kon een kistje appels, 12 kilo, voor tien gulden krijgen. De eerlijke prijs die aan een biologisch product hangt, staat me veel beter aan. We gingen steeds verder op het pad van biologisch, ook in de natuurvoedings-winkel die we openden.” In 2000 startte het Olmenhorst Fruitboom Adoptieplan (OFA). Tijdens de oogst van 2020 telde het aantal actieve adoptanten bijna 7000. Dit najaar kwamen er opvallend veel aanmeldingen, waardoor de teller voor 2021 op bijna 8000 staat.
De oude fruitschuur is inmiddels omgetoverd tot Fruitloods, met horeca en winkeldeel.
Weerbaar in 2020
Die winkel, waar naast appels en appelsap tal van biologische producten werden aangeboden, draaide goed, maar kreeg het vanaf 2013 moeilijk. 2014 noemt Florian door persoonlijke omstandigheden zijn moeilijkste jaar waarin hij ook zakelijk voor allerlei uitdagingen kwam te staan. Het bedrijf werd in 2015 gereorganiseerd en in 2019 werd de struggelende landgoedwinkel omgetoverd tot De Fruitloods: een nieuw concept. “Dankzij de maatregelen die we al hadden genomen, was 2020 veel minder heftig voor ons. We waren weerbaarder geworden. Natuurlijk was 2020 een jaar met ups en downs. “Er werden veel bruiloften doorgeschoven en geannuleerd, waardoor we nieuwe protocollen moesten ontwikkelen. De bruiloften die wel doorgingen, waren niet bepaald makkelijk en qua organisatie en uitvoering veel complexer. Ons personeel moesten gasten erop wijzen om voldoende afstand te houden, waar de ene gast beter gehoor aan gaf dan de andere.”
Nieuw topjaar
Ook voor de fruitpluk, waar 
voorheen in een weekend zomaar 7000 mensen op af kwamen, moest een plan gemaakt worden. “We zijn gaan werken met verplichte registratie, maakten aanpassingen in de boomgaard en horeca en openden extra kiosken om lange rijen te voorkomen. We begonnen met drie tijdvakken en eind oktober waren het er negen.” Dit beviel zo goed, dat Florian van plan is het er in te houden als de maatregelen worden opgeheven. “De bezoekers komen prachtig verdeeld over de dag. Voor hen geen lange rijen meer en wij hebben zo voor iedereen aandacht. Ook bij het parkeren en in de horeca werkt het prettiger.” De uitstekende weersomstandigheden tijdens de oogst maakten in 2020 een hoop goed. “We plusten 75% ten opzichte van 2019, waarin de plukweekenden verregenden en draaiden zelfs 15% meer omzet dan in het vorige topjaar 2018.”
Rechts: adoptiepluk. Foto: Elles van Goozen.
Terugblikkend besluit Florian: “In 2020 voelde me veel meer uitgedaagd dan in vijf jaren hiervoor. Een crisis dwingt je om je creativiteit zijn gang te laten gaan. We startten met een appel drive-through en er komen plannen tot uiting die ik al langer wilde doen. Dit jaar hopen we op een stukje van het terrein met biologische tuinbouw aan de slag te gaan. Natuurlijk zullen er voorlopig weinig bruiloften zijn, maar we komen er wel. Ik ben erg blij met de NOW. Daardoor hoef ik geen mensen te ontslaan. Na het verlies van seizoenskrachten wil ik mijn team niet nog meer inkrimpen.”
Voor meer informatie: www.olmenhorst.nl