Hoe zien landbouw en landgebruik in Nederland er over 30 jaar uit? Onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) hebben vier theoretische scenario’s uitgewerkt voor landbouw en landgebruik in 2050 en de milieukundige, maatschappelijke, ecologische en economische consequenties daarvan. Deze studie laat zien dat er veel (technische) maatregelen mogelijk zijn die bijdragen aan het behalen van de klimaat- en milieudoelen.
In het Klimaatakkoord zijn afspraken gemaakt over landbouw en landgebruik in 2030 met een doorkijk naar 2050. In opdracht van de sectortafel Landbouw en Landgebruik van het Klimaatakkoord, heeft WUR aan de hand van vier theoretische scenario’s verkend hoe de Nederlandse landbouw in 2050 aan de klimaat- en milieudoelen kan voldoen. Het gaat om ‘extreme scenario’s’ met uiterste varianten. De studie is dan ook niet bedoeld om een keuze te maken uit een van de scenario’s, maar om aanknopingspunten te geven voor een onderbouwde discussie over de ontwikkelrichting van de landbouw op lange termijn.
4 scenario's: potentiële ontwikkelrichtingen
In de vier scenario’s is onderscheid gemaakt naar de ontwikkelrichting van de landbouw (productiegerichte bedrijfsvoering versus natuurinclusieve bedrijfsvoering) en klimaat- en milieudoelen (voorgenomen doelen versus strikte doelen). Voor ieder scenario is een pakket aan maatregelen gedefinieerd. In de productiegerichte scenario’s zijn meer technische maatregelen gebruikt dan in de natuurinclusieve scenario’s. In de natuurinclusieve scenario’s zijn de productiviteitsstijging, het gebruik van snijmais en het gebruik van toevoegmiddelen aan dier en bodem beperkt.
Aannames
De uitkomsten van de scenario’s zijn vergeleken met een referentiescenario dat uitgaat van bestaand beleid, zonder dat er extra maatregelen worden genomen. Autonome ontwikkelingen zoals veranderingen in voedselconsumptie en dierlijke en gewasopbrengsten, zijn hier wel in meegenomen. De scenario’s gaan ervan uit dat alle boeren in Nederland de gekozen richting volgen en de bijbehorende maatregelen toepassen. Ook richt de studie zich op grondgebonden landbouw en intensieve veehouderij. De glastuinbouw is niet meegenomen omdat deze niet-grondgebonden sector zijn eigen ontwikkelrichting heeft naar klimaatneutraliteit in 2040.