In 2020 behoudt Spanje zijn positie van belangrijkste producent van bio in Europa. In de wereld legt het beslag op de vierde plaats. Hoewel de biologische teelt in Italië sneller groeit en Italië Spanje binnenkort van de Europese troon kan stoten, blijft Spanje nog steeds het peloton aanvoeren.
Diego Roig, die door het tijdschrift voor gastronomie Tapas in 2018 verkozen werd als een van de 25 meest invloedrijke personen in de sector en die directeur is van het Spaanse adviesbureau Ecological, vertelt over de evolutie van de branche in Spanje en Europa.
“Consumenten maken kennis met bio door fruit, groenten en eieren en pas daarna wordt de stap gezet naar andere bio levensmiddelen. In Spanje groeit het aantal bio consumenten, maar niet evenredig met de toename van de teelt van groenten en fruit. Die is immers grotendeels bestemd voor de Europese export,” zegt de directeur.
“Het klimaat van Spanje laat rotatie in de teelt toe en dat biedt ons toch een serieus voordeel. Duitsland is nog steeds onze grootste importeur: het volume bio in Duitsland bedroeg ongeveer € 11.000 mln in 2018,” legt Diego Roig uit.
"In Duitsland is de vraag duidelijk groter dan het binnenlands aanbod. Dat geldt vooral voor specifieke producten die er vanwege het klimaat niet kunnen worden geteeld. Het land is dan ook in grote mate aangewezen op de import. Het bio-areaal blijft wel gestaag groeien in Duitsland," zegt Diego.
De meest geconsumeerde Spaanse producten zijn tomaat, komkommer, paprika en courgette. Maar liefst 88% van de tomaten in Duitsland worden geïmporteerd, niet alleen uit Spanje, maar ook uit derde landen zoals Marokko. Inzake concurrentie van derde landen wijst Diego erop dat Spanje inderdaad tegen hogere kosten moet opboksen dan derde landen en zelfs dan EU-landen zoals Portugal en Polen, maar dat de sterke professionalisering en de investeringen op technologisch gebied het mogelijk maken hoogwaardige producten aan te bieden.
Diego Roig, een van de 25 meest invloedrijke persoonlijkheden van 2018 in de sector
Europa: “voedselnationalisme” of gezond verstand?
“Het Spaanse product heeft een goede reputatie in Europa en in het bijzonder in Duitsland, Spanje's belangrijkste klant. De Spaanse AGF-bedrijven hebben de juiste schaal en worden goed beheerd, de prijzen zijn competitief en het aanbod is ruim, gevarieerd en kwaliteitsvol", zegt Diego.
“De Duitsers geven de voorkeur aan een product dat dicht bij huis wordt geteeld. Commerciële formaten zoals Customer Supported Agriculture of CSA zijn privé-initiatieven die de consument verbinden met een lokale teler. Door een wederzijdse verbintenis krijgen de gezinnen toegang tot lokale verse bioproducten en is de teler verzekerd van afzet waardoor hij van een fatsoenlijk inkomen kan genieten. Frankrijk is wellicht het land waar dit soort systeem het best ontwikkeld is en daarom opent het niet zo gemakkelijk zijn deuren voor importproducten. Het komt eigenlijk in veel landen voor, maar toch wel vooral in landen waar “voedselnationalisme” heerst om de eigen productie te beschermen.”
“Een biolabel vertaalt zich niet altijd in een biologische filosofie”
Diego Roig merkt op dat de eerste Europese voorschriften voor de biolandbouw van de jaren negentig enkel gericht waren op de regulering van de teelt, terwijl nu ook andere overwegingen meespelen zoals de economische en maatschappelijke impact van de teelt en afzet op de bredere omgeving.
"Zeer bewuste consumenten kunnen van mening zijn dat een biologische tomaat die naam onwaardig is als die op een niet-duurzame manier in de kas is geteeld of als het geen lokaal product is. Zo zullen de bewuste Fransen bijvoorbeeld kiezen voor een lokale tomaat in plaats van een biotomaat uit een Spaanse kas", leg Diego uit.
"De biologische sector voldoet wel aan de voorschriften, maar is niet altijd duurzaam op het gebied van de verpakking. Ook klopt het plaatje niet helemaal als er een grote afstand moet worden overbrugd tussen teler en consument of als het product wordt aangeboden buiten het seizoen. Sommige landen zijn ook meer protectionistisch dan andere. Neem nu bijvoorbeeld de Franse appels. Er worden eerst enkel Franse appelen geconsumeerd, zelfs als de prijs hoog ligt. Pas wanneer het Franse seizoen ten einde is, worden appelen geïmporteerd. Op die manier krijgen ook de lokale afzetkanalen de mogelijkheid zich verder te ontwikkelen", legt Diego uit.
Diego Roig heeft het ook over de aanbevelingen afkomstig van internationale organisaties die op middellange termijn ingang zullen vinden: “Het Europees Economisch en Sociaal Comité moedigt in het in juli 2019 goedgekeurd advies onder andere de korte keten aan (“Advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité over de bevordering van korte en alternatieve voedselvoorzieningsketens in de EU: de rol van agro-ecologie”). Daarin wordt de draad van de duurzaamheid weer opgenomen waardoor de klemtoon niet enkel meer ligt op gecertificeerde biologische teelt”.
Ecological verschaft advies aan de Spaanse biologische tuinbouw- en afzetsector. “Om onze klanten te helpen, doen we eerst een marktonderzoek. Het is belangrijk het bedrijf eerst in zijn context te kaderen om het daarna de juiste opties te kunnen aanbieden en het gedurende het hele proces te kunnen ondersteunen. Het zijn turnkey-projecten waarbij we bij wijze van spreken bij de klant gaan inwonen om grip te krijgen op de situatie waarin de klant zich precies bevindt. Behalve de eigenlijke afzet van de producten, begeleiden we de klant bij elke stap. Ons bedrijf is opgericht vanuit een levensstijl en vanuit een filosofie: bio is het enige alternatief, zowel voor de AGF-sector als voor de samenleving in zijn geheel”, besluit Diego Roig.
Voor meer informatie:
Diego Roig
Ecological
C/ Túria 53
46008 Valencia (Spanje)
Tel.: +34 961153305
diegoroig@ecological.bio
www.ecological.bio