Hoewel de internationale voedingsindustrie goed presteert en relatief stabiel is, blijven de voedselmarkten kwetsbaar voor neerwaartse risico’s. Zo kunnen schommelende grondstofprijzen, veranderende consumentenbehoeften en milieuvraagstukken de toch al krappe marges en winstgevendheid onder druk zetten. Hoewel ook de Nederlandse foodsector naar verwachting goed blijft presteren, zal de groei van de toegevoegde waarde met name in de landbouw in 2019 en 2020 wel vertragen (respectievelijk met -0,7 en
-0,4 procent). Vooral de stikstofcrisis is hier debet aan en kan in combinatie met eerdergenoemde factoren op termijn negatieve effecten hebben voor de vooruitzichten in de Nederlandse foodsector. Dat concludeert Atradius in de Market Monitor voor de voedingsindustrie, waarin zij de vooruitzichten van deze sector wereldwijd in kaart brengt.
De Nederlandse foodsector blijft in 2019 en 2020 goed presteren, hoewel de groei wel zal vertragen, mede als gevolg van de slechte oogst in 2018 en de krimpende veestapel. Dit heeft in 2019 een productiedaling van ongeveer één procent tot gevolg. De winstgevendheid blijft redelijk hoog met stabiele vooruitzichten in 2020. Hoewel de binnenlandse uitgaven aan foodproducten in 2019 (+2 procent) en 2020 (+1,5 procent) zullen stijgen, hebben prijsstijgingen effect op verkoopvolumes. De hogere verkoop van supermarkten gaat ten koste van speciaalzaken. Zo hebben vooral winkels die zich richten op de biologische levensmiddelen het moeilijk vanwege de groeiende concurrentie van supermarkten. Online foodretail blijft met dubbele cijfers groeien met een marktaandeel dat naar verwachting zal stijgen naar 10 procent in 2025, in vergelijking met 5 procent in 2019.
Stikstofuitstoot blijft te hoog
“Nederland is nog steeds een van de grootste exporteurs van landbouw- en voedingsproducten en de prestaties op korte termijn zijn nog steeds goed”, vertelt Edwin Kuhlman, hoofd acceptatie van Atradius Nederland. “Milieukwesties vormen echter een grote uitdaging voor de sector. De landbouw neemt 57 procent van de stikstofuitstoot voor haar rekening en deze is, ondanks een krimpende veestapel, sinds 2018 nauwelijks gedaald. Er is sprake van veel onzekerheid in de agrarische sector en dit heeft ook onder meer effect op de zuivel en vleesproductie.”
Gevolgen Amerikaanse importheffingen beperkt
Wereldwijd blijft de voedingssector over het algemeen redelijk presteren, met een stabiel en zelfs goed kredietrisico in veel landen. De mogelijke gevolgen van de Amerikaanse importheffingen op Europese producten blijven vooralsnog beperkt. Tegelijkertijd benadrukt Atradius dat de voedselmarkten kwetsbaar zijn voor structurele risico's, zoals sterk schommelende grondstofprijzen - onder meer van graan, soja, cacao en suiker - gezondheidskwesties en moeilijk te voorspellen weersomstandigheden. Zo heeft de varkenspest in China grote gevolgen voor foodproducenten en voedselverwerkende bedrijven wereldwijd en zijn oogsten door droogte en de bosbranden in Australië mislukt.
Uitdagingen bij voornaamste exportpartners
Hoewel Frankrijk wereldwijd de zesde grootste exporteur van voedingsmiddelen blijft, is de Franse foodsector kwetsbaar, onder meer door de grote afhankelijkheid van de export van het drank- en vleessegment. Hierbij vormen Brexit en de Amerikaanse importheffingen volgens Atradius de grootste neerwaartse risico's. Net als in Frankrijk heeft de Afrikaanse varkenspest in Duitsland voor hogere grondstofprijzen gezorgd die veel varkensvlees verwerkende bedrijven niet kunnen doorberekenen. In een aantal Europese landen heeft de foodsector verder te maken met fraude. Zo is in Duitsland het aantal gevallen van identiteitsfraude in 2019 vooral in de segmenten vis, groenten en fruit gestegen. In Frankrijk is fraude in de vleesgroothandel een probleem en in Italië waren er in 2019 veel fraudegevallen in de groothandel voor voeding, vlees en vis. In Nederland blijven fraudegevallen vooralsnog beperkt tot enkele losstaande incidenten.
Voor meer informatie:
Atradius
T: +31 (0)20 553 3211
E: online.nl@atradius.com
W: https://atradius.nl/