Om het aantal Vlaamse boeren dat omschakelt naar de biologische landbouw te vergroten, zal Bio zoekt Boer voortaan ook werken in regionale bioclusters. In zo'n cluster wordt niet enkel geadviseerd wanneer boeren met een omschakelvraag zitten, maar gaan de medewerkers actief op zoek naar potentiële omschakelaars om hen samen te brengen en te stimuleren de stap naar bio te zetten. Een eerste biocluster ligt in het Pajottenland.
"Via zo'n biocluster willen we samen naar meer biologische land- en tuinbouw in de regio", vertelt Sander Van Haver van Bio zoekt Boer. "Ik zeg 'meer', want we werken bewust in een regio waar er al bioboeren zijn en waar de kennis dus al aanwezig is. De bestaande bioboeren kunnen potentiële omschakelaars op sleeptouw nemen. We streven naar diversiteit om zo kringlopen te kunnen sluiten. Het zou heel interessant zijn om de biologische, plantaardige en dierlijke productie op elkaar te kunnen afstemmen, zodat we niet op veel input van verder weg moeten rekenen. Natuurlijk moeten er ook afzetkansen zijn voor de biolandbouw." Het Pajottenland voldoet aan al deze vereisten en is daarom de eerste biocluster. Een tweede cluster wordt opgericht in Voeren en Haspengouw.
Vee is de motor
"We hebben ook al wel wat adviesvragen van potentiële omschakelaars uit het Pajottenland gekregen", gaat Sander verder. “We weten dus dat er interesse is. Bovendien is er in het Pajottenland een beperkte schaalvergroting en dat kan gunstig zijn voor een omschakeling naar bio. Vanwege de vereiste van grondgebondenheid is het nu eenmaal niet eenvoudig om een heel groot bedrijf over te schakelen. Voor de melk- en rundveebedrijven of gemengde bedrijven in deze regio is dit wel haalbaar. Bovendien zijn die de motor van de biologische landbouw, vanwege de valorisatie en de broodnodige mest. In het Pajottenland zijn er nu al zo'n dertig bio-bedrijven, vooral groente- en fruittelers, dus we willen zeker sterk inzetten om boeren in de dierlijke sector te helpen omschakelen. Met Brussel zowat in onze achtertuin is er meer dan voldoende afzetpotentieel en ook externe arbeid is hier beschikbaar. We kunnen voorts rekenen op de kennis en ervaring van het Proefcentrum Pamel." En de lat voor de nieuwe biocluster ligt hoog. "We willen in elke gemeente vijf landbouwers engageren om de stap naar bio te zetten."
Danny Billens, 't Bioschuurke: "De start is niet eenvoudig"
"Ik mag mezelf wel een echte bio-pionier noemen, denk ik. Als zoon van een fruitteler had ik weinig zin om zelf landbouwer te worden. Ik studeerde voor bakker-patissier en begon die job ook uit te oefenen, maar na enkele jaren kocht ik toch 3 hectare grond waar ik jonagold aanplantte. Ik wilde die teelt biologisch aanpakken, maar in de jaren 80 was dat een grote stap in het duister. Er waren geen voorlichters, er was geen afzetmarkt. Gelukkig kon ik met mijn lelijke appels nog taarten bakken! Van het fruit op zich kon ik niet leven, daarom begon ik de appels te verwerken tot fruitsappen. Intussen verkoop ik al mijn producten zelf. 70% ervan gaat richting Brussel. Niet alleen het aantal afnemers neemt toe, ook de hoeveelheid. Waar ik vroeger blij mocht zijn wanneer ik in een winkel een bakje fruit mag afleveren, is het nu geen uitzondering als ik een pallet afzet."
"Mijn dochter is vijf jaar geleden mee in het bedrijf gekomen. Zij houdt zich bezig met de verwerking. Op zich is dat opvallend, want ik zie in de biolandbouw weinig gangbare boerenzonen en -dochters. Ik denk dat zij het moeilijk vinden om de stap te zetten. De start is moeilijk, en je krijgt wel wat kritiek. Ik ben ervan overtuigd dat uitwisseling tussen collega’s in een biocluster deze jonge starters zal ondersteunen."
Bart Van der Straten, Staveshof: "Het is gemakkelijker voor de tweede generatie biotelers"
"Ik werk deels voor de overheid en ben deels landbouwer. Nadat ik al enkele jaren met het idee speelde, ging ik in 2015 echt van start. Ik had al enkele jaren schapen, als hobby, en heb een passie voor fruit. Omdat ik niet al te veel investeringen wilde doen, plantte ik hoogstamfruit. De focus lag op streekeigen rassen met een hoge ziekteresistentie en goede smaken. De stap naar bio was niet zo groot, het certificaat is een bewijs van onze duurzame manier van werken. In 2017 hebben we met het bedrijf een grote verandering doorgemaakt, want ik kreeg de kans om uit te breiden door in het bedrijf te stappen van een teler van laagstamfruit. Met plots 14 hectare bomen erbij, in een ander systeem, moet je het anders aanpakken. De helft van het bedrijf hebben we meteen in omschakeling gedaan, de rest gebeurt geleidelijk aan. Bio is voor mij altijd een heel bewuste keuze geweest. Ik wilde enkel instappen als het bio kon. Bio is voor mij altijd een heel positieve keuze geweest, een vraaggedreven totaalconcept met een positief imago. Wij zij de tweede generatie biotelers in de buurt en dat maakt het een pak makkelijker. Voor elk probleem heeft al wel iemand een oplossing gevonden."
Voor meer informatie:
Bio zoek Boer
Sander van Haver
sander.van.haver@biozoektboer.be
+32 (0)16 286134
Eveline Driesen
eveline.driesen@innovatiesteunpunt.be
+32 (0)16 28 60 57
Bron: Boerenbond