Tholen - RTL meldde dit weekend dat van 68 bedrijven het vermoeden bestaat dat ze de afgelopen jaren ten onrechte producten als biologisch hebben verkocht of aangeprezen (klik hier voor het betreffende artikel). Dit is aanleiding voor een nieuwe discussie over de aanpak van overtreders en fraudeurs. Als het gaat om niet-gecertficeerde bedrijven, die zich toch biologisch noemen, is de NVWA de instantie die dat controleert. Om in de toekomst daadkrachtig op te kunnen treden tegen onterecht gebruik van de beschermde term, pleit de biologische sector er voor om de term 'biologisch' zelf te mogen beschermen.
"Binnen de biologische sector pleiten we er al langer voor om de bescherming van de term 'biologisch' bij Skal te leggen. Skal heeft nu alleen iets te zeggen over de bij haar geregistreerde bedrijven en deze bevoegdheden moeten verruimd worden om overtreders en fraudeurs te kunnen aanpakken. De hele sector werkt er heel hard aan om aan alle wettelijke voorschriften te voldoen en het biologische keurmerk te mogen dragen. Dit geeft meerwaarde aan het keurmerk en houdt het geloofwaardig. Skal richt zich 100% op biologisch en het is het meest logisch ook de controle van niet-gecertificeerde bedrijven die zich toch biologisch noemen, ook door hen te laten doen", reageert Miriam van Bree namens ketenorganisatie Bionext.
Er zijn in totaal 58 vermoedens van misleiding en 10 vermoedens van de zwaardere overtreding fraude, zo blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws (gebaseerd op basis van meldingen tussen Skal en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, in de periode 2015-2018). Miriam benadrukt dat het veelal om onwetendheid gaat in de door RTL genoemde gevallen. "Het zijn vooral bedrijven die zich biologisch noemen, maar dit niet zijn. Denk bijvoorbeeld aan zelfpluktuinen en dergelijke. Zij zijn zich van geen kwaad bewust. Ik denk dat sowieso veel mensen niet weten dat biologisch een beschermde term is in landbouw en voeding. Mensen en bedrijven moeten hierop gewezen worden. Echte fraudeurs moeten wel harder aangepakt kunnen worden."
Skal attendeert bedrijven die onrechtmatig gebruik maken van de term 'biologisch' op de voorwaarden die hieraan verbonden zijn. Volgens de organisatie besluit meer dan de helft van deze bedrijven er voor om zich alsnot te laten registeren bij Skal of de biologische verwijzingen te verwijderen. De bedrijven die volharden in de misleiding, worden doorgegeven aan de NVWA.
De daadwerkelijke fraudegevallen moeten volgens Miriam veel strenger aangepakt kunnen worden. "Voor de NVWA heeft dit geen prioriteit. Zij geven aan voorrang te geven aan zaken in relatie met voedselveiligheid. In de huidige biologische wetgeving is het voor Skal echter niet mogelijk om niet-gecertificeerden aan te pakken. Daarom roepen we op om de bevoegdheden van Skal te verruimen en de controle-organisatie het mandaat voor de bescherming van de term 'biologisch' te geven. Veel partijen die wij spreken vinden het überhaupt raar dat Skal dit nog niet kan."
Klik hier om de reactie van Bionext op de eigen website te lezen.
Op de eigen website heeft Skal de volgende reactie geplaatst:
Skal Biocontrole ziet erop toe dat de bijna 5000 bio-bedrijven in Nederland betrouwbare biologische producten op de markt brengen. Het gebruik van de aanduidingen 'biologisch' en/of 'ecologisch' is wettelijk beschermd. Ondanks deze wettelijke verplichting gebeurt het dat bedrijven producten met biologische verwijzingen op de markt brengen, zonder hiervoor door Skal gecertificeerd te zijn.
Bedrijven en consumenten kunnen deze misleidende praktijken bij ons melden. (Hier kunt u verifiëren of bedrijven biologisch gecertificeerd zijn.)
Wij attenderen bedrijven op de voorwaarden verbonden aan het gebruik van biologische verwijzingen. Onze ervaring is dat meer dan de helft van deze bedrijven zich alsnog laat registreren bij Skal of de biologische verwijzingen verwijdert. De bedrijven die volharden in deze misleiding geven wij door aan de NVWA. Deze bedrijven krijgen te maken met sancties totdat zij zich conformeren aan de wet- en regelgeving.
Jaarlijks hebben Skal en/of de NVWA bij een paar bedrijven de verdenking dat ze structureel gangbare producten verkopen als biologisch. Hoewel Skal deze bedrijven zo snel mogelijk decertificeert, is het voor rechtsherstel en afschrikking van belang dat er ook andere sanctiemaatregelen tegen dergelijke bedrijven genomen worden. Denk hierbij aan boetes, straffen en het terugvordering van genoten financieel voordeel. Bij dergelijke bedrijven kan de NVWA de opsporing starten, eventueel gevolgd door een strafrechtelijke vervolging door het openbaar ministerie (OM). Skal vindt het belangrijk dat hier meer aandacht voor komt om voldoende middelen te kunnen inzetten om zo afschrikking te organiseren voor het frauderen met biologische producten.
De biologische sector heeft transparantie en integriteit hoog in het vaandel. Het is dan ook zaak om eventuele rotte appels snel op te sporen en uit het systeem te verwijderen.
Voor meer informatie: www.bionext.nl en www.skal.nl