Gangbare veredelaars selecteren tegenwoordig met DNA merkers. Zo kunnen zij in het laboratorium tegen lage kosten duizenden planten selecteren en zeldzame uitschieters vinden. De biologische veredelaars van het Zwitserse Sativa hebben daar nu een alternatief voor ontdekt: schakel duizend telers in om het ultieme sla-ras te vinden.
Het Zwitserse bio-dynamische zaadbedrijf Sativa en de stichting Pro Specie Rara hebben een participatief veredelingsproject opgezet, waarbij de hulp van telers wordt ingeroepen om sla te beoordelen op de weerstand tegen Bremia.
De veredeling voor resistentie tegen Bremia is gewoonlijk gericht op absolute resistentie tegen zo veel mogelijk fysio’s. Die strategie werkt voor de veredelaars vlot en speelt zich voornamelijk in het laboratorium af. Maar het is niet erg duurzaam; steeds weer wordt de resistentie doorbroken. De biologische veredelaars van Sativa willen liever een duurzame resistentie die onbeperkt werkzaam blijft. Die vorm van resistentie bestaat wel, maar je moet er duizenden planten voor selecteren op het veld. En dan ook nog hopen op een beetje meeldauw, niet te veel en niet te weinig voor een betrouwbare selectie. Dat was tot voor kort praktisch bijna onmogelijk. Het was zoeken naar een spelt in de hooiberg, maar dan in het donker.
Charlotte Eichholz van Sativa en Jan Velema.
De veredelaars van Sativa hebben daar nu iets op gevonden: Ze willen een zeer groot aantal telers proefzaad geven. Enkele tientallen planten moeten worden geteeld en kunnen gewoon worden verkocht en opgegeten. De beoordeling van de sla moet worden teruggestuurd naar de veredelaar. Op deze manier hopen ze uit de honderden lijnen de sterkste lijn te vinden. In Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland hebben zich al een paar honderd deelnemers gemeld. Graag wil men ook Nederlandse deelnemers. Hoe breder de proef wordt opgezet hoe groter de kans op succes.
Er is een (Duitstalige) website met informatie en de mogelijkheid voor aanmelding: www.mit-vereinten-gaerten.org/
Voor informatie in Nederland kan men ook contact opnemen met Jan Velema: jan@velema.net