Eieren en aardappelen in komkommertijd

Hoewel de storm van de fipronil besmetting van de pluimveesector nog steeds voortraast en iedere dag nieuwe schade aanricht, toch een eerste moment van bezinning.

Allereerst een oproep tot solidariteit in de hele biologische sector. Circa 150 pluimveehouders, waaronder zeker 20 biologische, zijn zwaar getroffen door de frauduleuze handelingen van ChickFriend/ChickClean dat fipronil heeft toegevoegd aan het natuurlijke middel DEGA16. De pluimveehouders hebben tonnen schade en staan voor de moeilijke beslissing om te ruien of te ruimen en zo snel mogelijk weer schone biologische eieren te kunnen produceren. Zij verdienen alle steun van hun ketenpartners. Bionext lobbyt samen met LTO ook voor financiële compensatie voor getroffen bedrijven.

Daarnaast treft de fipronilbesmetting ook alle biologische pluimveehouders waar het gewraakte middel niet is toegepast. Hoe de verkoop van eieren in zijn algemeenheid zich ontwikkelt de komende weken is nog maar de vraag. En de export naar vooral Duitsland ondervindt grote schade door maatregelen van enkele grote retailketens, waaronder Aldi en Lidl, om alle Nederlandse eieren te weren. Bionext lobbyt in Den Haag voor geld voor een voorlichtingscampagne in Nederland en het buitenland om het vertrouwen in (biologische) eieren uit Nederland te herstellen.

Ook handels- en verwerkingsbedrijven in biologische eieren en biologische producten waarin eieren of ei-bestanddelen zijn verwerkt, zijn direct getroffen. Ook op dit niveau vinden stille recalls plaats. Alle eieren of verwerkte producten met een fipronilgehalte vanaf 0,005 mg/kg moeten tot en met winkelschappen teruggehaald worden. In de verwerkte producten lijkt de schade mee te vallen omdat de vermenging van andere grondstoffen in de meeste gevallen waarden onder de 0,005 mg/kg opleveren. Deze producten blijven ongemoeid. Uiteraard mogen eieren en daarvan afgeleide grondstoffen met fipronil boven de 0,005 mg/kg niet meer verwerkt worden.

Tenslotte ondervindt ook de biologische retail schade van deze crisis, door het verlies van consumentenvertrouwen in biologisch en aantasting van het imago van biologisch in het algemeen. Uit de consumentenreacties kunnen wij opmaken dat een deel niet begrijpt dat de fipronilbesmetting ook in biologische eieren terecht gekomen is. Voor de hele biologische sector ligt hier een opgave om enerzijds de borging van biologische kwaliteit hoog op de agenda te plaatsen en anderzijds ook transparant te zijn in de voorlichting naar de consument dat ook biologische landbouw en voeding kwetsbaar kan zijn voor besmettingen met schadelijke residuen. Bionext zal dit onderwerp hoog op de agenda plaatsen voor het komende jaar.

Nu we nog midden in de storm zitten, concentreert Bionext zich op het crisismanagement in nauw overleg met LTO, de BPV en de ketengroep pluimvee. Daarnaast onderhouden we nauwe contacten met Skal, EZ, FNLI en GroentenFruit Huis. De besturen en leden van Biohuis, BioNederland en Biowinkelvereniging worden bijna dagelijks geïnformeerd over de ontwikkelingen. De consument wordt via de website voorzien van informatie en telefonisch te woord gestaan. Inzet van het Bionext team is het beperken van de schade voor alle betrokkenen.

Het is misschien wrang, maar deze crisis toont weer aan hoe belangrijk een biologische ketenorganisatie is om gezamenlijk uit moeilijke situaties te komen. Dat een calamiteit het begin van een positieve ontwikkeling kan zijn, heeft de biologische aardappelsector afgelopen dinsdag bewezen. De ophef over phytophthora en koper in de biologische aardappelteelt van de zomer van 2016 heeft geleid tot het Convenant 'Versnelde transitie naar robuuste aardappelrassen'. 25 partijen van teelt tot en met retail hebben hun handtekening gezet onder opschaling naar 100% phytophthora resistente en andere robuuste aardappelrassen in Nederland in 2020.

Geïnteresseerden die willen meedelen in het belang van sterke ketensamenwerking, kunnen zich aansluiten bij Biohuis (boeren), BioNederland (handel en verwerking) of Biowinkelvereniging (biowinkels).

Door: Bavo van den Idsert (Directeur Bionext)

Voor meer informatie:
van.den.idsert@bionext.nl
www.bionext.nl