Concreet komt het erop neer dat bedrijven hun gewenste impact eerst op lokaal, regionaal en/of globaal niveau moeten afbakenen. Vanuit daar wordt duidelijk wat de milieu-impact van elke stap binnen de keten is. Het primaire productieproces vervult daarbinnen slechts een marginale rol. Voordat een product de eindgebruiker bereikt, waarmee het einde van de keten wordt ingeluid, hebben op de achtergrond al veel tussenliggende processen plaatsgevonden, zoals verwerking, transport, verpakking en distributie. "Kwantificeer deze gegevens en gebruik deze als referentiekader in het formuleren van het formuleren van duurzaamheidsdoelstellingen. Die kun je koppelen aan zogeheten midpoint indicators (bijvoorbeeld water- of landgebruik) of endpoint indicators (bijvoorbeeld schade voor de volksgezondheid of de wereldwijde temperatuurstijging)", schetst Kerkhof.
Het ene product is het andere niet, blijkt uit berekeningen die Ecofys voor een klant heeft uitgevoerd. "De sojateelt mag onder vuur liggen, maar het is opmerkelijk hoeveel milieuwinst sojamelk oplevert ten aanzien van koemelk. Het watergebruik binnen het productieproces valt viermaal lager uit en ook het grondgebruik wordt drastisch gereduceerd. Zolang de consumptie van sojamelk wordt gestimuleerd ten koste van koemelk, maak je daarmee als voedselproduct echt het verschil", verduidelijkt Kerkhof.
"We moeten wel. Twee van de negen planetary boundaries zijn al overschreden. Als we op dezelfde voet doorgaan, komen de overige ook in gevaar. Omdat je je kunt afvragen in hoeverre deze processen omkeerbaar zijn, heeft het zeker enige urgentie om na te denken over een andere invulling van de huidige productieprocessen. Het liefst een invulling waarin het begrip 'end of life' plaatsmaakt voor een cyclische benadering."
Bron: Stockholm Resilience
Wat het proces wel bemoeilijkt is dat deze urgentie niet overal en door iedereen even sterk gevoeld wordt. De noodzaak tot verandering is (gevoelsmatig) sterk plaats- en tijdsgebonden. Het reduceren van watergebruik binnen productielocaties in gebieden die kampen met grote droogte 'voelt' urgenter dan in waterrijke gebieden. Terwijl juist de bedrijven die niet met deze problematiek kampen op dat front de grootste veranderingen kunnen bewerkstelligen.
Voor meer informatie: www.sustainablefoodssummit.com