Er is een trend dat je steeds meer kleinschalige biologische tuinderijen ziet die zich richten op de lokale markt, schrijft de Wageningse studente Linde van der Knaap in haar Masterscriptie. Ze ziet dat die tuinders veel vernieuwende bedrijfsmodellen hebben. Zo zijn er zelfoogsttuinen waar bij werk consumenten werk uit handen van de tuinders nemen. Tegelijkertijd leren ze hoe hun voedsel groeit. Op kleinschalige tuinderijen, tuinderijen kleiner dan 4 hectare, zijn in veel gevallen vrijwilligers aan het werk.
Balans
De vrijwilligers kunnen er werk uit handen nemen omdat de tuinderijen arbeidsintensief zijn. Vaak staat er een veelheid aan gewassen, het onkruid moet verwijderd worden. Maar het werken met vrijwilligers heeft ook zijn keerzijde. Je moet er tijd in stoppen. Voor tuinders is het zaak een balans te vinden tussen energie geven en energie besparen door vrijwilligers in te zetten. Van der Knaap verdiepte zich tijdens haar studie in het vrijwilligerswerk. Ze wilde weten wat de uitdagingen en succesfactoren van het werken met vrijwilligers zijn. Hoe werven tuinders vrijwilligers? Wat zijn motieven van vrijwilligers? Hoe spelen tuinders er op in?Sociale aspect
In haar Masterscriptie 'Samenwerken met vrijwilligers op kleinschalige tuinderijen in Nederland' concludeert ze dat tuinders vrijwilligers vooral aannemen omdat zij dat gezellig vinden, niet omdat ze de werkdruk willen verlagen. Het sociale aspect is belangrijk. En vrijwilligers melden zich zelf. Tuinders hoeven ze niet te werven. De vrijwilligers doen omdat ze graag buiten willen werken in een veilige werkomgeving. Het werk op een tuinderij geeft hen voldoening.Kwetsbare groep
Het lijkt erop dat veel vrijwilligers een achterstand hebben op de samenleving, schrijft Van der Knaap. Ze hebben bijvoorbeeld psychische problemen of problemen na een burn-out. De tuinders hebben daarom vaak te maken met een kwetsbare groep. Hiervoor zijn zekere vaardigheden nodig: sociale vaardigheden en flexibiliteit. Soms komen vrijwilligers afspraken niet na wat voor frustratie zorgt bij tuinders. En vrijwilligers werken niet altijd efficiënt. Het is voor tuinders soms lastig in te schatten hoe lang klussen duren.Uitdagingen
Vrijwilligers zijn over het algemeen tevreden over hun werk. Ze worden gewaardeerd en vinden er een beschermde omgeving waar ze nuttig werk kunnen doen. Ze vinden het daarom jammer dat er in de winter weinig werk is. Ook voor tuinders bevalt het werken met de vrijwilligers goed. Het groepsgevoel en het samenwerken door de aanwezigheid van vrijwilligers lijkt tuinders goed te doen.De grootste uitdagingen voor de tuinders is de aansturing van de vrijwilligers als er te veel zijn. Tuinders lijken dan managers te worden zonder dat zij dat willen. Daarnaast is het voor tuinders zaak goed in te spelen op de specifieke wensen van vrijwilligers. Velen van hen hebben een zogenaamd 'rugzakje'. En het is de kunst hen ook werk te bieden gedurende het rustige seizoen.
Bron: Groen Kennisnet