Huub Savelkoul.
De bodem is een orgaan
De avond had het karakter van een 'studium generale'. De Wageningse professoren Huub Savelkoul, gespecialiseerd in immunologie, en bodemecoloog Wim van der Putten, gaven een unieke duo-presentatie vanwege de grote verwantschap van bacteriën in de bodem en in ons lichaam. "Eigenlijk is de bodem een soort orgaan, de darmen van de aarde", vertelde Van der Putten. "Alles wat wij eten gaat door die bodem heen, en uiteindelijk worden wij er zelf ook in opgenomen." Dat verklaart ook dat het microbioom van een Afrikaan heel anders is dan dat van een Nederlander omdat het voedsel van de Afrikaanse bodems anders is.Wim van der Putten.
Poeptranplantaties
Zowel Savelkoul, van der Putten als ook Saskia de Weert van Koppert en Constance Schulz van het AMC straalden uit dat de toenemende kennis over bacteriën veelbelovend is. Poeptransplantaties blijken bij sommige darmziekten heel succesvol en in de bodem werkt een bedrijf als Koppert succesvol aan nieuwe bacteriemengsels die de weerstand van planten versterken. Savelkoul gaf aan dat ons immuunsysteem naast tal van andere indringers dagelijks wel 8 tumorcellen onschadelijk maakt.Einde 'controlemodel'
De vraag is of deze kennis het einde inluidt van het 'controlemodel' waarbij we bij mensen met medicijnen en in de bodem met chemie werken om ziekten te beheersen. Komt overal het versterken van de natuurlijke weerstand centraal te staan? Dat deze richting veelbelovend is werd beaamd, maar ook dat er nog een lange weg te gaan is. Van der Putten ging het verst en gaf aan dat chemie het bodemleven verstoort, dat we misschien bij calamiteiten nog wat achter de hand moeten hebben, maar dat de inzet moet gaan naar een gezond bodemleven en dat dit door de toegenomen kennis ook mogelijk is. Wel vraagt het om nog betere afstemming wat betreft rassenkeuzes en rotatieschema's.Weg met tuintegels
Ter plekke smeedden de onderzoekers plannen voor meer samenwerking vanuit systeembenaderingen. Tenslotte ging Van der Putten nog even 'los' op de rage van veel mensen om hun tuinen vol te leggen met tegels. "Weg met die tegels, alle uitwisseling tussen bodem en omgeving raakt verstoord, met negatieve gevolgen voor afwatering en ons klimaat."Tekst: Bert van Ruitenbeek
Foto's: Maartje Strijbis
Het slotdebat van 'It's the food, my friend!' wordt op zaterdag 21 mei gehouden in de Rode Hoed met onder andere staatssecretaris van EZ, Martijn van Dam en agrarisch ondernemer van het jaar Irene van de Voort. De transitie naar een ecologisch houdbaar voedselsysteem staat centraal. Kaarten www.rodehoed.nl/foodfriend.
Meer informatie: Bert van Ruitenbeek - info@ecominds.nl.
Complete verslagen van alle debatavonden op www.clm.nl.