"Importblokkade op citrus ruikt naar protectionisme"

In 2013, 2014 en 2015 is de export van citrusfruit uit Zuid-Afrika naar de Europese Unie stopgezet onder dreiging van een EU-verbod, vanwege vrees voor Citrus Black Spot (CBS). Dit gebeurde telkens rond de start van het Europese citrusseizoen. De export vanuit Zuid-Amerika, waar aanzienlijk meer vruchten met CBS werden onderschept in kleinere handelsvolumes, is niet stopgezet. Bovendien is de verspreiding van CBS in Europa via geïnfecteerde vruchten volgens wetenschappers onmogelijk. Volkert Engelsman van Eosta stelt de logische vraag: is deze blokkade niet feitelijk een protectionistische maatregel?

Citrus Black Spot is een schimmelziekte op citrusfruit die wereldwijd voorkomt op plaatsen met een subtropisch klimaat. De schimmel veroorzaakt kleine zwarte vlekjes op vruchten die het product moeilijk verkoopbaar maken, hoewel de schade kosmetisch is en de eetbaarheid van het fruit niet wordt aantast. Er zijn geen gezondheidsrisico's. Bomen gaan ook niet dood aan CBS, zoals het geval is met andere citrusziekten zoals Citrus Sudden Death, dat miljoenen citrusfruitbomen in Brazilië heeft geveld. Voor een dergelijke ziekte zouden strikte voorzorgsmaatregelen gerechtvaardigd zijn.

Volkert Engelsman.

De CBS-kwestie heeft desondanks een grote economische impact. Vooral citrustelers in Zuid-Afrika zijn gedupeerd door de situatie. In november 2013 werd een eerste exportstop op citrusfruit uit bepaalde delen van Zuid-Afrika aangekondigd, onder dreiging van een verbod door de EFSA, de European Food Safety Authority. Dit patroon herhaalde zich in de daaropvolgende jaren. Zowel in 2014 en 2015 zetten de Zuid-Afrikaanse citrustelers de export naar Europa in september stil, nadat 'hits' waren aangetroffen in een klein aantal verzendingen.

Het prijskaartje van risicomanagement, monitoring en marktverlies steeg in drie jaar tot absurde niveaus, ten koste van de fruittelers. Opvallend genoeg werd de import uit Zuid-Amerika niet stopgezet, hoewel daar twee keer zoveel vruchten met black spot werden gevonden als bij de import uit Zuid-Afrika. Volgens EU Europhyt rapporten zijn tussen maart en september 2015 26 intercepties gedaan in verzendingen uit Argentinië en Uruguay, terwijl slechts twaalf intercepties zijn gedaan in verzendingen uit Zuid-Afrika.

Volkert Engelsman, directeur van Eosta, importeur van biologisch fruit uit beide continenten, becommentarieert de situatie: "De hele importstop is discutabel vanuit wetenschappelijk oogpunt. De levenscyclus van de schimmel is zodanig dat de ziekte niet naar bomen kan overspringen van aangetaste plekken op fruit. Een internationaal wetenschappelijk panel van experts heeft er al in 2013 op gewezen dat er geen risico is op verspreiding naar Europa. De schimmel komt eenvoudig niet voor in gebieden met een Mediterraans klimaat." (Klik hier voor het wetenschappelijk rapport).

Volkert noemt een praktijkvoorbeeld ter illustratie: "De West-Kaap van Zuid-Afrika heeft een Mediterraans klimaat en er worden al tachtig jaar citroenen geteeld. De Oost-Kaap is een subtropisch gebied waar ook al tachtig jaar citroenen worden geteeld en waar CBS voorkomt. Er is geen beperking op vervoer van citrus tussen deze twee gebieden. Toch heeft black spot zich nooit in de West-Kaap gevestigd, niet in tachtig jaar tijd."

Hij stelt daarom de logische vraag: "Zuid-Afrika en Spanje zijn de grootste citrusproducenten ter wereld. Als je ziet dat alleen import uit Zuid-Afrika wordt stopgezet, moet je je afvragen of dit een fytosanitaire maatregel is of een vermomde handelsbeperking. Het lijkt erop dat de EU de Zuid-Europese citrustelers wil beschermen. Tegelijk vraag ik me af waarom citrus uit Argentinië niet wordt geblokkeerd, ondanks de hogere hit ratio's in kleinere handelshoeveelheden."

Voor meer informatie:

Volkert Engelsman
Eosta
Transportweg 7
2742 RH Waddinxveen
0180 635500
info@eosta.com
www.eosta.com
www.natureandmore.com