Rekenmodel voorspelt smaak van groente en fruit: winst voor veredelaars

Na tomaat, is het sinds kort ook mogelijk om de smaak van nieuwe lijnen van paprika en galiameloenen te voorspellen door een rekenmodel dat Wageningen UR heeft ontwikkeld. "Met dergelijke modellen hebben plantenveredelaars een stuk gereedschap in handen waarmee ze beargumenteerd en relatief goedkoop een sterke voorselectie kunnen maken in hun veredelingsprogramma's", zegt onderzoeker dr. Wouter Verkerke van Wageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk. "Vanaf volgend jaar kunnen we bijvoorbeeld ook de smaak van aardbeien door een model voorspellen."

Basiskenmerken

De voorspellende rekenmodellen van Wageningen UR werken met een aantal input parameters voor smaakkenmerken die in het laboratorium gemeten kunnen worden. "Die verschillen per product", benadrukt Verkerke. "Voor een tomaat is onder andere de verhouding tussen zoet en zuur belangrijk, voor de paprika is ook bitterheid een belangrijke eigenschap. Voor galiameloenen rekenen we weer meer met andere eigenschappen." Die basiskenmerken meten de onderzoekers met behulp van een serie zo eenvoudige mogelijke laboratoriummetingen, om kosten te besparen. "De truc is om een model te ontwikkelen dat een reële indruk geeft van wat een smaakpanel uiteindelijk écht van een product zal vinden. Dat vergt het nodige puzzelen. Ook voor het bouwen en controleren van het model gebruiken we metingen uit het laboratorium en het oordeel van smaakpanels."

Veranderende smaken

Door de eerste screening met het rekenmodel is het veredelen op smaak een stuk efficiënter geworden, vertelt Verkerke. Overigens is smaakvoorkeur niet statisch, waarschuwt hij. "We kunnen de modellen bijvoorbeeld aanpassen aan de smaakvoorkeuren van verschillende landen of in de tijd. Het lijkt er bijvoorbeeld sterk op dat consumenten de 'bite' van een product tegenwoordig steeds belangrijker vinden. Denk maar aan de vele snacktomaatjes die nu op de markt zijn. Daar kunnen we onze metingen en modellen dus ook op aanpassen."

Sneller selecteren op de juiste genen

Het rekenmodel maakt het volgens Verkerke mogelijk om steeds vroeger in het proces van veredeling te voorspellen of een bepaalde lijn wel of niet gewaardeerd zal worden door de consument van dat moment en uit de gekozen regio. "Dat geeft veredelaars dus de mogelijkheid een voorsprong te nemen op de concurrentie. Dit principe is voor veel meer producten interessant. Vanaf volgend jaar hebben we een testmodel voor de smaak van aardbeien. Maar wat denk je van mandarijnen. Hoe vaak overkomt het je niet dat je mandarijnen koopt die er lekker uitzien, maar waarvan de smaak toch bitter tegenvalt. Dat komt de verkoop natuurlijk niet ten goede. Als je als veredelaar dankzij een rekenmodel al in een vroeg stadium weet of een product goed zal gaan scoren op smaak, en je kunt daar vervolgens ook efficiënt op veredelen, dan is dat enorme winst."

Voor meer informatie: Wouter Verkerke