"Gewassen groeien beter zonder 'beschermende' paraplu van chemische middelen"

Digni van den Dries, biologisch landbouwer en voorzitter van de stichting Bodembescherming Flevoland, heeft een opiniestuk geschreven waarin hij pleit voor maatregelen tegen het gebruik van neonicotinoïden. "Ik acht dit artikel van belang in verband met de aanstaande behandeling van het onderwerp neonicotinoïden in het parlement deze week."

Lees hier het artikel van Digni:

Het wetenschappelijke adviesorgaan van de EU, de Europese Academies van Wetenschappen (EASAC) heeft nieuwe informatie omtrent de gevolgen van toepassing van neonicotinoiden opgeleverd.

Kort samengevat: Nog meer dan de bijen zijn insecten zoals hommels, vlinders en zweefvliegen erg kwetsbaar voor een minieme dosis neonicotinoïden. En ook deze beestjes zijn cruciaal voor de bestuiving van gewassen. Daarnaast spreekt het rapport ook over een achteruitgang van insectenetende vogels (zoals de ringmus en de spreeuw) in de gebieden waar de producten aanwezig zijn, vooral in gebieden met hoge concentraties in het wateroppervlak.

Vooral het feit dat de middelen nu systematisch preventief op zaden worden toegepast zorgt er volgens het rapport voor dat de neonicotinoïden ook in de bodem en het oppervlaktewater terecht komen. Hierdoor ontstaat een zelfversterkende spiraal. Het negatieve effect op de biodiversiteit leidt er uiteindelijk toe dat landbouwers juist nog meer op neonicotinoïden worden aangewezen om schadelijke insecten uit te schakelen. De EASAC adviseerde de Commissie daarom om sterke maatregelen tegen het gebruik van neonicotinoïden te nemen en het verbod op de producten misschien zelfs definitief te maken.

Het meest opvallend aan deze kwestie is voor mij de vraag naar de zogenaamde noodzaak danwel zinnigheid van gebruik van betreffende middelen. Sinds 1977 ben ik actief landbouwer en sinds 1990 bedrijf ik de biologische variant van deze landbouw in de Noordoostpolder.
 
Nog nooit; ik herhaal: nog nooit heb ik in enig jaar in enig gewas een probleem ervaren waarbij neonicotinoïden een oplossing zou hebben geboden. Een normaal iemand met een beetje gezond verstand zou zeggen: "waar hebben we het eigenlijk over?"

Me dunkt dat hier een verdienmodel van de o zo machtige chemische industrie in het geding is; niet meer maar ook niet minder. Vanuit de boerenkant weet ik zo onderhand wel hoe dat gaat: je krijgt glimmende folders over hoe teer en kwetsbaar een kiemend plantje (waar jouw inkomen van afhankelijk is) onderhevig is aan vele bedreigingen. Waarom nu niet wat voorbehoedend ontsmettingsmiddel toegepast? Let op het zorgvuldig gekozen eufemisme, net als bij de term gewasbeschermingsmiddelen. In beide gevallen gaat het gewoon over gif dat een plaagorganisme zou moeten doden en daarmee vaak veel meer dan dat doel.

Onbesproken blijft dat er ongelooflijk veel meer 'goede' organismen dat plantje beschermen tegen de belagers. Onbesproken blijft dat de toepassing van die middelen de groei van de plant vaak vertragen/hinderen en kwetsbaarder maakt tegen andere bedreigingen dan de plaag waar het tegen bedoeld was. In de praktijk zie ik elk jaar weer dat biologisch opgekweekte gewassen een gezondere en snellere begingroei hebben dan gewassen waar de 'beschermende' paraplu van chemische middelen op is losgelaten. Ik hoop dat deze observatie bij de volksvertegenwoordigers bekend is en anders nodig ik u allen graag uit om dat dit voorjaar te komen zien!

Vrijwel onbesproken de ecologische vernieling die wordt aangericht; de vele 'goede' insecten, schimmels en bacteriën die (soms heel langzaam; dat heeft dat rapport nu eens heel precies uitgetekend) vergiftigd worden en daarmee het voedsel voor de piramide daarboven. Ik roep de volksvertegenwoordigers op hier nu eens een krachtig ondubbelzinnig nee tegen te zeggen.

Ing. Digni van den Dries, Biologisch landbouwer en voorzitter van de stichting Bodembescherming Flevoland