Oervoeding vermindert risico op welvaartsziekten

Voeding die onze verre voorouders al aten – onder andere groenten, vlees, vis, eieren, noten, fruit–, lijkt het risico te verminderen op hart- en vaatziekten en diabetes. Dat blijkt uit onderzoek naar de effecten van paleolithische voeding (oervoeding) van het Louis Bolk Instituut onder personen met kenmerken van het metaboolsyndroom. De resultaten zijn deze week gepubliceerd op de site van het wetenschappelijke tijdschrift Lipids in Health and Disease. De Nederlandstalige samenvatting is beschikbaar op de site van het Louis Bolk Instituut.

Opzet pilotstudie

Het doel van het onderzoek was na te gaan of paleolithische voeding gunstige effecten heeft op de gezondheid. Voor het onderzoek zijn 34 deelnemers geselecteerd met twee of meer kenmerken van het metaboolsyndroom (hoge bloeddruk, toegenomen buikomtrek, verhoogde suiker en/of verhoogde cholesterolwaarden). Zij hebben twee weken lang ofwel paleolithische voeding gegeten (met groenten, vlees, vis, eieren, noten en fruit en zonder zuivel en granen), ofwel voeding gebaseerd op de voorschriften van het Voedingscentrum (waarbij wel zuivel en granen verstrekt werden). De deelnemers werden at random ingedeeld en wisten niet welke groep de onderzoeks- en welke de controlegroep was. Vóór en na de dieetperiode werden onder andere de buikomvang, bloeddruk, cholesterol- en suikerwaarden van de deelnemers gemeten. Bij dit onderzoek heeft het Louis Bolk Instituut samengewerkt met Wageningen UR, de Universiteit van Groningen, de Universiteit van Gerona (Spanje) en Scriptum.

Paleolithische voeding positief effect op bloeddruk, cholesterol en overgewicht

Uit de studie blijkt dat er aanwijzingen zijn dat paleolithische voeding een positief effect heeft op de bloeddruk, cholesterolwaarden en insulineresistentie bij mensen met kenmerken van het metabool syndroom. Op de suikerwaarde lijkt paleovoeding geen duidelijk effect te hebben. Daarnaast bleken deelnemers die paleovoeding (oftewel oervoeding) aten, toch wat gewicht te verliezen – ondanks inspanningen om dit te voorkomen. "Hoewel het niet de opzet was dat deelnemers zouden afvallen, is dit blijkbaar wel een effect van oervoeding", concludeert projectleider Inge Boers, onderzoeker Voeding en Gezondheid bij het Louis Bolk Instituut. "Wellicht is het verzadigingsgevoel van oervoeding groter dan van voeding met granen en zuivel." De gunstige effecten op bloeddruk en cholesterol bleven overigens bestaan, zelfs na analyses waarbij rekening werd gehouden met dit gewichtsverlies.

Metabool syndroom groeiend probleem in Westerse wereld

Aanleiding voor dit onderzoek is de sterke stijging van het aantal mensen met het metaboolsyndroom. Het metaboolsyndroom leidt tot een verhoogd risico van hart- en vaatziekten, suikerziekte en complicaties daarvan. Het gaat om hoge bloeddruk, toegenomen buikomtrek, verhoogde suiker en/of verhoogde cholesterolwaarden. Aanpassen van voeding en leefstijl kan invloed hebben op alle aspecten van het metaboolsyndroom. Sinds de oertijd zijn genetische veranderingen in het menselijk lichaam miniem geweest, terwijl onze leefstijl en voedingspatronen in relatief korte tijd ingrijpend veranderd zijn.

Vervolgonderzoek bij diabetespatiënten

Het Louis Bolk Instituut wil nu vervolgonderzoek opzetten om de effecten van paleolithische voeding bij patiënten met type II diabetes te onderzoeken.

Wetenschappelijke publicatie

Het wetenschappelijke artikel is deze week online beschikbaar op de site van Lipids in Health and Disease, www.lipidworld.com/content/13/1/160. Het onderzoek is gefinancierd door het Innovatienetwerk, de Universiteit van Gerona, de Universiteit Groningen en Stichting Junio/Fonds voor het Hart. De uitgebreide projectbeschrijving is online beschikbaar.