Volgens de teler is vooral de slechte winter de grote boosdoener. "Doordat er amper vorst is geweest zijn de opslagaardappelen erg vroeg gaan uitlopen. We wisten dat onze collega's in Frankrijk en België ook al vroeg met de ziekte te kampen hadden en daardoor waren we zelf niet verrast door de vroege ziektedruk."
Niet alle aardappelgewassen op het bedrijf aan de Zwijnsweg 5 in Ens zijn aangetast (er wordt daar in totaal op 10 hectare aardappelen geteeld). "Een groot deel van de aardappelen bij ons ligt al dood vanwege de phytophthora-aantasting, die hebben we dood moeten branden. Van het pootgoed is nagenoeg alles aangetast, voor wat betreft de consumptie-aardappelen gaat het om 1 hectare. Wel zijn er nog diverse rassen die nog groen staan, zoals de Vitabella en de Alliance. De Alliance is wel iets gevoeliger, dus het is belangrijk om die goed in de gaten te blijven houden. We merken overigens ook verschil per locatie. Op onze teeltlocatie in Lelystad hebben we een stuk minder last van phytophthora. Daar telen we in totaal op 23 hectare aardappelen."
Onvoldoende ruimte op de markt
Krispijn betreurt het met name dat er onvoldoende ruimte op de markt is om veel telers met resistente aardappelrassen voor de consumptie te laten werken. "Er zijn wel goede resistente rassen, zoals de Bionica ofwel Niek's Witte waar collega-teler Niek Vos zich hard voor maakt. Veel winkeliers durven het echter nog niet aan om deze witte phytophthoraresistente aardappel op te nemen in het assortiment. En dat terwijl we veel goede reacties van consumenten krijgen op deze aardappel. Via BioRomeo leveren we rechtstreeks aan consumenten en daarin merken wij geen problemen. Ze accepteren witte consumptie-aardappelen. En als ze het verhaal erachter horen zijn ze alleen maar positief. Ook de Beebox-klanten vinden hem lekker, over de witte kleur hoor je ze niet.""Ook bij meer weerbare rassen zie je al verschil"
Christoffel den Herder, adviseur biologische akkerbouw/vollegrondsgroenten bij DLV Plant, bevestigt dat biologische telers dit jaar extreem vroeg hinder ondervinden van phytophthora. "Ik hoor de telers er volop over. De phytophthora was volgens mij niet eerder zo vroeg, maar dit is een logisch gevolg van de zachte winter. De planten bleven hierdoor ook in de opslag groeien en dan begin je met een erg hoge ziektedruk."De adviseur erkent dat de phytophthora-resistente rassen wat moeilijker geaccepteerd worden in het supermarktkanaal en door consumenten. "Wel tonen de huidige problemen met phytophthora aan hoe belangrijk het is voor biologische telers om preventieve maatregelen te nemen. Rassenkeuze is bijvoorbeeld heel belangrijk, alsmede de juiste teeltwijze. Ook bij meer weerbare rassen zie je al verschil."
"Bewaring en afzet moeizaam"
Christoffel geeft aan dat het lastig is om nu al in te schatten wat de vroege phytophthora-uitbraak precies voor gevolgen heeft voor de opbrengst. "Dit alles zal geheid tot minder opbrengst zorgen, maar daar kan ik verder nog geen gegronde uitspraken over doen." Hij vreest wel voor extra gevolgen in het najaar: "In de bewaring zal meer last zijn van knolphytophthora, waardoor gemakkelijk meerproblemen ontstaan met bacterienatrot en dergelijke. Daarnaast zullen ook de onderwatergewichten laag zijn, waardoor bewaring lastiger wordt. Hierdoor verwacht ik dat de afzet best moeizaam zal worden."
De situatie rond de phytophthora is nu wat rustiger dan twee, drie weken geleden, wel hoopt Christoffel dat de telers waakzaam blijven: "Gezien de huidige droogte is de phytophthora wat lastiger op te merken. Daardoor knispert het blad al snel, maar vooral 's morgens is het goed te zien."
Voor meer informatie: Krispijn@krispijn.org en C.denHerder@dlvplant.nl