Tegeltje aan de wand
Ronald Veldhuizen en Hidde Boersma noemen biologische landbouw in de rubriek Opinie & Debat in de Volkskrant van 5 april kritisch 'een tegeltje aan de wand dat het geweten sust'. Tegeltjes aan de wand hebben een belangrijke functie en die is niet het sussen van het geweten. Juist andersom worden tegeltjes aan de wand vaak gebruikt om je te herinneren aan een belangrijke wijsheid of gebruikt als inspiratiebron. Die rol heeft biologische landbouw ook. Het laat zien dat voedselproductie ook anders kan dan op de huidige gangbare manier. Biologische landbouw laat in de vergelijking met de huidige gangbare landbouw zien dat:
- Er veel minder bestrijdingsmiddelen gebruikt worden;
- De spaarzaam gebruikte bestrijdingsmiddelen veel minder schadelijk zijn voor mens en milieu;
- Er veel minder pesticidenresiduen op het product worden gevonden;
- Er veel minder antibiotica gebruikt worden;
- Minder nitraat uitspoeling naar het grondwater oplevert;
- Een aanzienlijk hogere biodiversiteit geeft;
- Een aanzienlijk betere bodem oplevert voor de toekomst;
- Het beter is voor dierenwelzijn;
- Afhankelijk van het product soms hogere soms lagere broeikasgasemissies oplevert per eenheid product;
- Voor de West Europese landbouw circa 30% lagere opbrengsten geeft.
De schade van pesticidengebruik in de landbouw voor de consument van voedsel is mogelijk afwezig of beperkt. Er is hiervoor weinig of geen wetenschappelijke onderbouwing. Maar pesticidengebruik heeft in het verleden en in het heden wel schade opgeleverd voor het milieu en voor de gebruiker. Het hoge antibioticagebruik in de gangbare landbouw heeft verder de ontwikkeling van antibioticaresistente bacteriën in de hand gewerkt.
Het verschil in opbrengst tussen gangbaar en biologisch lijkt in recente experimenten in Nederland kleiner te worden. De productieniveaus van de West Europese gangbare landbouw zullen mogelijk echter niet behaald worden omdat dan teveel concessies gedaan moet worden aan aspecten als dierenwelzijn, biodiversiteit of lange termijn bodemkwaliteit.
Deze en ook andere prestaties van de biologische landbouw worden onderbouwd in een aantal rapporten van Wageningen UR samengevat in het rapport 'Perspectief op duurzaamheid, de biologische landbouw bekeken'. Dit rapport is te vinden op www.biokennis.nl.
Biologische landbouw is niet de universele oplossing voor het wereldvoedselvraagstuk maar voorwaar een schitterend tegeltje aan de wand als inspiratiebron voor de huidige gangbare landbouw.
Wijnand Sukkel, onderzoeker duurzame voedselsystemen Wageningen UR
Voor meer informatie: Wijnand.sukkel@wur.nl