Biologische melk is een fantastisch product. Het wordt geproduceerd op familiebedrijven die gemiddeld 70% minder antibiotica gebruiken dan gangbare bedrijven, 200 dagen weidegang geven tegenover 120 dagen bij de gangbare 'Weidemelk' van FC, geen chemische gewasbeschermingsmiddelen gebruiken, geen genetisch gemodificeerde grondstoffen gebruiken, denken in kringlopen en gemiddeld veel meer aan natuurbeheer, zorg en verbreding doen dan gangbare melkveebedrijven. Teunis Jacob Slob, voorzitter van de Natuurweide: "Biologische melkveehouders willen daarom een eerlijke en stabiele prijs voor hun melk. Zij produceren iets waar de kritische Nederlandse burger om vraagt. De Natuurweide wil zich hard maken om in ketenverband de marges eerlijk en transparant te verdelen."
Vertrouwensbreuk
Eind 2011 brak FC met de oude prijssystematiek waarbij de meerkosten voor het biologisch produceren als toeslag op de gangbare melkprijs gegeven werd. FC brak met dit systeem omdat het LEI uitgerekend had dat die toeslag vanwege stijgende kosten voor 2012 verhoogd moest worden van 8,1 naar 11,4 cent per liter. FC weigerde. Dat zou niet terugverdiend kunnen worden. Hun aanbod was een toeslag van 8,6 cent en het was voor de boeren slikken of stikken. Een heftige patstelling. FC, niet ongevoelig voor alle kritiek, stelde een projectgroep met bioboeren en FC-staf samen die de patstelling moest doorbreken door een andere prijssystematiek voor 2013 te ontwerpen. In juni 2012 heeft deze projectgroep een voorstel gedaan.Touwtrekken
Dat hield in dat de systematiek die gebruikt wordt om de gangbare garantie melkprijs te bepalen nu ook gebruikt gaat worden voor bio-melk. Een aparte markttoeslag daar boven op is in FC niet bespreekbaar, omdat je dan aan winstverdeling doet onder een aparte groep. Volgens de grondbeginselen van de coöperatie FC draagt iedereen bij aan de winst, en wordt deze gelijkelijk verdeeld door middel van de prestatietoeslag onder alle leden van FC. Dat vindt de projectgroep ook terecht.Wel heeft de projectgroep de wens dat FC niet alleen volgend is in de markt, maar ook sturing geeft aan de markt. Dit betekent dat FC haar verantwoordelijkheid neemt in de biologische zuivelketen. De projectgroep heeft daartoe een op de biogarantieprijs aanvullende systematiek voorgesteld. Deze houdt in dat er een minimum melkprijs, op basis van de kritieke kostprijs, wordt gehanteerd. Indien de onderneming deze minimumprijs niet uit de markt kan halen, vloeit een zekere hoeveelheid melk naar het gangbare circuit tegen een gangbare melkprijs. Door in een slechte marktsituatie niet alle biologische zuivel tegen een lage prijs in de markt te zetten wordt bijgedragen aan het herstel van de bio-garantieprijs. Dit is ook een belangrijk onderdeel uit de prijssystematiek van Organic Valley uit de Verenigde Staten. Helaas is deze aanvullende marktcomponent door FC niet geaccepteerd, waardoor alleen de kale garantieprijs systematiek overblijft.
Blijft staan dat er nog flink touw getrokken wordt over het samenstellen van die garantieprijs. Teunis Jacob Slob: "Dat touwtrekken gaat om de mate waarin de Nederlandse bio melkprijs, in feite de EkoHolland prijs, en de Noord West Europese melkprijzen meewegen in de prijs voor FC boeren. Feit is dat Nederlandse bio-melk voor de Nederlandse markt meer waard is dan buitenlandse bio-melk. Meer dan 75% van de Ecomel productie wordt in Nederland afgezet. FC bio-boeren produceren melk die grotendeels in Nederland wordt afgezet. Logisch dat dan ook de Nederlandse marktprijs voor bio-melk zwaar moet meewegen."
Weggaan bij FC?
Op de ledenvergadering van de Natuurweide, 10 september jongstleden, stelden de FC-leden dat ze te lang aan het lijntje gehouden worden. Er moet snel duidelijkheid komen over de prijs voor 2012 en over de systematiek voor 2013. Als FC-leden willen vertrekken bij FC moet dat voor 1 oktober gebeuren. EkoHolland heeft een groot tekort aan melk en zoekt nieuwe leden. Hopelijk is het voorstel dat FC op 20 september presenteert acceptabel voor haar leden. De Natuurweide verwacht dat echter niet en denkt dat een aantal FCleden hun lidmaatschap opzeggen.Faire keten
Teunis Jacob Slob: "Ik betreur het dat de samenwerking in de keten zo moeizaam verloopt en dat elke partij in de keten individueel opereert. Het is ook een ramp dat supermarkten eenzijdig besluiten om hun leveranciers 2% minder te betalen zoals Albert Heijn dat bekend maakte. Ik waardeer FC echter enorm om hun vermarkting van bijvoorbeeld Boerenland en Albert Heijn voor hun steeds ruimer wordende aanbod van biologische producten. De samenleving vraagt steeds meer om dit soort producten. Wat nog niet duurzaam is, is de samenwerking tussen boeren, verwerkers en supermarkten. Bioboeren hebben het vertrouwen van de burger nog wel, maar hoe zit het met het vertrouwen van de burger in fabrikanten en supermarkten? Als Natuurweide willen we hard werken aan meer samenwerking in de keten, samen een mooi product in de markt zetten. Het liefst zou ik daar ook burgers bij betrekken en de grote natuur‐ en milieuorganisaties. We kunnen per partij wel duurzaam werken maar dat moet ook voor de keten gelden, met eerlijke en transparante marges voor iedereen. Dat is wat kritisch Nederland wil, dat is de toekomst! De Natuurweide wil faire ketens, alleen dan kan iedereen blijven bestaan en winnen we het vertrouwen van de consument."Neem voor meer informatie contact op met de voorzitter van de
Natuurweide, Teunis Jacob Slob, tjslob@solcon.nl, 06 24139826, www.denatuurweide.nl.