Het praktijknetwerk De boerderij als SuperOrganisme is sinds april 2011 actief. 25 biologische melkveehouders werken binnen een samenwerkingsverband aan het ontwikkelen van een bedrijfsconcept dat zoveel mogelijk gebaseerd is op een natuurlijk bedrijfsproces. Dit concept 'leeft' als een zelfstandig superorganisme dat haar input met zo min mogelijk hulpstoffen omzet in output. Het uitgangspunt hierbij is dat een superorganisme ook een superinkomen en supermotivatie oplevert. Joel Salatin geldt als belangrijke inspirator voor het netwerk. Zijn boerderij, the poly-face farm geeft een indruk van de boerderij als superorganisme, zie www.superorganisme.nl.
Te grote footprint
De deelnemers van het praktijknetwerk lopen tegen het probleem aan dat de landbouw per saldo meer energie verbruikt dan het oplevert. Ze vinden dat de huidige bedrijfsconcepten tekort schieten om een integrale, op natuurlijke processen gebaseerde veehouderij goed te kunnen uitvoeren. Henk den Hartog (Abcoude), initiatiefnemer van het netwerk: "We verbruiken in de landbouw nog te veel industriële hulpstoffen, terwijl we meer naar een gebruikssysteem willen. We willen af van de techniek en het verbruik van externe input bij onderdelen als voedselproductie."
Het doel is uiteindelijk minder verbruik van fossiele brandstoffen, geen gebruik van chemische middelen, minder uitstoot van CO2 door verbranding, minder gebruik van energie en dan waar mogelijk hernieuwbare energie, zover mogelijk sluiten van mineralenkringlopen en het maximaliseren van de biodiversiteit.
De deelnemers
Partijen die het gezamenlijk doel nastreven zijn; de biologische melkveehouders uit het samenwerkingsverband, Biologica, DLV Rundvee Advies BV, DLV Bouw Milieu en Techniek, LaMi Utrecht, Courage2025 en Team-Ecosys. Op dit moment bestaat het netwerk uit een 25-tal deelnemers. Overheden worden de komende tijd bij het netwerk betrokken.
Het ideale bedrijfsconcept
De eerste twee bijeenkomsten hebben plaatsgevonden. De deelnemers zijn voor hun bedrijf aan de slag gegaan met het omschrijven en specificeren van unieke doelen: hoe ziet het ideale bedrijfsconcept er voor jou uit? Welke criteria horen daar bij? Wanneer je wil ze gerealiseerd hebben? Zijn de doelen realistisch? Met behulp van kengetallen worden de unieke doelen uiteindelijk uitgedrukt in een bepaalde waarde. Deze waarde kan een plus betekenen op je biologische bedrijfsvoering.
De kengetallen waar de deelnemers mee aan de slag gaan zijn:
- C-balans
- Medicijnengebruik
- Chemische stoffen
- Energie
- NPK balans
- Vitaliteit
- Bodembiologie
- Biodiversiteit
- Afvalstromen (waaronder plastic)
- Waterkwaliteit
- CO2 meting gras
- Persoonlijke beleving
- Contact met maatschappij
- Markt (product bij consument neerzetten, gedragen door samenleving)
De deelnemers gaan de komende tijd bij elkaar op bezoek om hun plannen uit te werken en te presenteren. Twee creatieve workshops zullen de deelnemers ondersteunen bij dit proces.
Het netwerk 'de boerderij als superorganisme' zoekt eventueel nog naar uitbreiding met een akkerbouwer of met een gemengd bedrijf.
Voor vragen over het netwerk kan contact opgenomen worden met Harm Wientjes.
Op www.superorganisme.nl kan het netwerk gevolgd worden en is bijbehorende informatie te vinden over dit onderwerp.
Bron: Verantwoorde Veehouderij