Promovenda Verena Blitzer (28) onderzocht samenwerkingsverbanden tussen bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke organisaties om productieketens van koffie, katoen en cacao duurzamer te maken. Ze concludeert dat ontwikkelingsdoelen ondergeschikt blijven aan de belangen van het bedrijfsleven. Veel structurele problemen binnen de lokale gemeenschappen worden niet opgepakt.
Daarbij kan gedacht worden aan de moeite die boeren hebben om een lening te krijgen, aan het gebrek aan managementcapaciteiten bij de producenten of aan gebrekkige infrastructuur. Blitzer promoveert morgen op het onderwerp. Het onderzoek is gefinancierd door de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
De partnerschappen dragen volgens de promovenda bij aan nieuwe manieren van produceren, een beter milieu en de mensenrechtensituatie. Maar vanuit een ontwikkelingsperspectief zijn de positieve effecten nogal indirect en dubbelzinnig. De voordelen voor producenten zijn vaak onzeker omdat partnerschappen vaak vooral resultaatgericht en 'topdown' opereren en bijvoorbeeld geen bijdrage leveren aan de versterking van het lokale kapitaal.
De oorzaak daarvan ligt volgens de onderzoekster in de neoliberale aard van de projecten die vooral zijn ingegeven door zakelijke doelstellingen. Aspecten als empowerment van de lokale gemeenschap maken hiervan geen deel uit. Boeren doen wat hen wordt verteld op het gebied van milieu of kinderarbeid, maar met de maatschappelijke winst zijn ze zelf niet beter af. De concurrentie tussen verschillende keurmerken voor duurzaamheid helpt ook niet. Dat leidt tot prijsdruk en te hoge kosten ten opzichte van de baten.
Langere periode
Samenwerkingsverbanden zouden langer moeten duren dan twee of drie jaar. Die tijd is namelijk te kort om structurele verbeteringen aan te brengen en de organisatiegraad van de boeren te verbeteren. Als de partijen dan weer vertrekken uit het land, versloft de boel. En zonder de steun kunnen boeren dan hun creditering weer verliezen. De investeringen zijn dan voor niets geweest.Bron: Friesch Dagblad