Thema: kringlooplandbouw
Deze avond – die vooral bedoeld is als poging elkaar tot nieuwe actie te inspireren – moet helaas beginnen met een korte schets van de deplorabele toestand waarin de Nederlandse landbouw verkeert. Per dag verliest ons land 1 à 2 boeren, vaak familiebedrijven. Hun grond komt in handen van projectontwikkelaars en megabedrijven. Alleen zeer grote landbouwbedrijven kunnen nog door vérgaande schaalvergroting leveren tegen de afbraakprijzen, die landbouwproducten de laatste jaren opbrengen. Boeren zijn inmiddels te gering in aantal om nog een politieke factor te vormen.Een geheel andere mentale instelling ten opzichte van de landbouw is nodig om deze nog in staat te stellen over luttele jaren (na verdere olieprijsstijgingen en dreigende fosfaattekorten) ons voedsel te produceren. De landbouw zal als toekomstige misschien zelfs grote werkgever dezelfde rechten en beloningenniveau moeten krijgen als de handel, de industrie en dienstensector. Die balans is zoek! De ecologische innovatie die de landbouw op korte termijn zal moeten ondergaan zou door onze regering krachtig moeten worden bevorderd. Maar in plaats daarvan heeft deze regering er voor gezorgd dat er nu zelfs geen minister van landbouw meer is die hiervoor had kunnen zorgen.
Ter discussie staat deze avond het 'Manifest voor de Kringlooplandbouw'. Het is de bijlage van het zojuist verschenen boek 'Vierduizend Jaar Kringlooplandbouw', de vertaling/bewerking van het 100 jaar oude en recentelijk herontdekte boek 'Farmers of Forty Centuries' van F.H.King, hoogleraar landbouwkunde en grondlegger van de bodemkunde in Amerika.
Vertaler/bewerker van het boek, milieupionier Sietz Leeflang, schreef nu uit naam van King het manifest: 'Manifest voor de Kringlooplandbouw', gericht tot de hedendaagse Nederlandse boeren en politici. King voorzag honderd jaar geleden al voor deze tijd een komend tekort aan fossiele brandstoffen en het voor de landbouw onmisbare element fosfaat. Een inpassing van de landbouw in de natuurlijke organische kringloop wordt daarom een onontkoombare vereiste. De veranderingen die onze landbouw te wachten staan vragen een breed gedragen inzicht en de erkenning dat de landbouw als basisproducent van ons voedsel tenminste als evenwaardig dient te worden beschouwd aan onze industrie-, handel- en dienstensector. Hij mag in geen geval langer daaraan ondergeschikt blijven en moet daartoe aan nieuwe eisen voldoen met betrekking tot bodemherstel, biodiversiteit en dierenwelzijn. Ook verdient onze regering een volwaardig minister van landbouw.