Ondanks goede groeicijfers blijft Belgische biologische markt broos

De vraag naar bioproducten is de voorbije jaren sterk toegenomen. BioForum Vlaanderen analyseerde de markt voor bioproducten en maakte deelrapporten voor de sectoren zuivel, fruit, groenten en vlees. Ondanks de goede groeicijfers is de biomarkt nog steeds zeer klein en het evenwicht tussen vraag en aanbod zeer broos. Voor 2010 voorziet BioForum een periode met marktoverschotten en een minder goede prijsvorming.

Belangrijke kenmerken van de biologische markt zijn haar internationaal en cyclisch karakter en het feit dat het om een relatief kleine markt gaat. De Belgische biomarkt –goed voor een omzet van 350 miljoen euro- is vele malen kleiner dan in de ons omringende landen.

Door de beperkte schaalgrootte ondergaat de Belgische markt zeer sterk de marktschommelingen die zich voordoen in landen met een grote biologische markt. BioForum wijst er wel op dat die marktschommelingen gemilderd worden door een aantal Belgische afnemers die een principiële voorkeur geven aan Belgische producten voor zover deze marktconform worden aangeboden.

BioForum zag de biomarkt sterk groeien van 1997 tot en met 2001. Als gevolg van de toenemende vraag naar bioproducten, onder meer naar aanleiding van voedselcrisissen in de reguliere voedingssector, begon ook het aanbod aan biologische voedingsmiddelen te groeien. Eind 2001 werd een evenwicht tussen vraag en aanbod bereikt.

Het aanbod aan bioproducten groeide na 2001 sneller dan de vraag en er kwam een overschot op de markt. BioForum zag de motivatie van gangbare telers voor een omschakeling naar bio snel afnemen in die periode. De vraag bleef wel verder stijgen en eind 2005 werd een nieuw evenwicht gevonden tussen vraag en aanbod. Van begin 2006 tot eind 2008 was er opnieuw een relatief tekort op de biologische markt met een goede prijsvorming tot gevolg.

Door de relatief lange wachtperiode die omschakelende boeren moeten respecteren vooraleer ze hun producten op de biomarkt kunnen verkopen, is het moeilijk om soepel in te spelen op wijzigende marktomstandigheden. De omschakelperiode bedraagt twee jaar voor éénjarige gewassen en grootvee.

Voor 2010 voorziet BioForum opnieuw een periode met marktoverschotten en een minder goede prijsvorming. Met een consumptiecijfer dat in 2009 steeg met 15 procent tegenover 2008, blijft de vraag naar bioproducten verder toenemen. Een nieuw evenwicht op de markt ligt dus in het verschiet volgens BioForum.

Gevraagd naar de marktsituatie, ziet BioForum vraag naar meer biologische vleeskippen. Voor biologisch rundvlees was er in de eerste maanden van 2010 vooral vraag naar reforme koeien. Akkerbouwers kunnen zich oriënteren naar de tekorten voor biologische veevoeders en wortelen.

Fruittelers kunnen investeren in biologische plantages in de wetenschap dat twee belangrijke bedrijven die actief zijn in de productie van biologisch fruitsap, plannen hebben om in de toekomst in te zetten op de regionale herkomst van het fruit.

BioForum ziet nog heel wat exportmogelijkheden voor biologische producten naar Frankrijk, maar vraagt de afzet ook ruimer te bekijken. In Frankrijk wordt namelijk massaal omgeschakeld naar bio en zal men de voorkeur geven aan producten van eigen bodem zodra het Franse aanbod voldoende groot is.

De organisatie drukt zich voorzichtig uit in het aangeven van deze marktkansen. In een kleine, internationale markt zijn er talrijke factoren die moeilijk te beheersen zijn. "Niemand kan met zekerheid de toekomst voorspellen."

Bron: VILT, 09-06-10