Tholen – Aardbeimelde, honingmeloensalie, bontbladige kruiptijm: exotisch klinkende kruidenbenamingen, waar slechts weinigen een concreet beeld van kunnen vormen. Biologische kruidenkwekerij Puur Aroma geeft déze en nog zo'n tachtig specialties volop de ruimte. "Groot in klein", zo omschrijft Frank Radder het bedrijf dat hij samen met zijn vrouw Monique runt. Hoogst bijzonder, wetende dat de kwekerij zich in haar begindagen, ruim dertig jaar geleden, nog op de gangbare sierteelt richtte. Na de eeuwwisseling gooiden de twee het met de teelt van biologische kruiden over een heel andere boeg en doorliep de kwekerij zowaar een dubbele omschakeling.
Tuinkruiden vormden in de jaren '80 binnen de sierteelt nog slechts een subonderdeel. Naarmate 'stenen tuinen' steeds meer in zwang raakten, nam de vroeg naar vaste planten zienderogen af. Voor Puur Aroma een belangrijke reden om haar horizon te verbreden. In de periode 2003-2009 voerde de in Margraten gevestigde kwekerij geleidelijk een assortimentswijziging door en werd eveneens besloten om volgens de biologische teeltprincipes te gaan werken. "Om deze voor ons relatief nieuwe markt te ontdekken, hebben we de uitrol van onze plannen bewust gefaseerd onder het mom: gooi je oude schoenen niet weg voordat je nieuwe hebt", licht Frank toe.
Biologisch enige alternatief
De omschakeling naar biologisch werd ingegeven door een order voor gangbare potkruiden vanuit Ikea Zwitserland. De meubelgigant hanteerde een policy waarin zij versproducten standaard liet testen op MRL's. Dat was lang van tevoren bekend, zodat de kwekerij in alle rust de benodigde maatregelen kon treffen. Frank sloeg de gewasbeschermingsmiddelengids van de WUR erop na om te herleiden welke middelen met een korte wachttijd voor gebruik aan het einde van het groeiseizoen waren toegelaten. "We deden alles volgens het boekje. Ik was dan ook stomverbaasd toen een labtest uitwees dat een aantal waarden boven de vastgestelde limiet zaten", vervolgt hij. Achteraf bleek dat te liggen aan de omstandigheden in de kas; na het toedienen van warmte en water zaten de residuen binnen no time weer onder de vastgestelde norm, waardoor de order uiteindelijk gewoon geleverd kon worden. "Voor mij was dat echt een eyeopener. Gevoelsmatig had ik ondanks alle voorzorgsmaatregelen een fatale fout gemaakt. Zulke twijfels wilde ik nooit meer meemaken", herinnert Frank zich. "Het was het punt waarop we dachten: we sluiten het bedrijf of we gaan volledig biologisch." Zo gezegd, zo gedaan.
"Groot in klein
Inmiddels beschikt de kwekerij over 2,5 hectare aan teeltgrond dat optioneel volledig overdekt is. Elders huurt het tweetal nog een andere kas. De jaarrond productie volgt in grote lijnen de seizoensgebonden vraag, goeddeels gestuurd door de horeca. Door het brede, gevarieerde aanbod zijn de volumes van de meeste kruidensoorten relatief bescheiden, maar daar is het Frank ook niet om te doen: "We zijn groot in klein, leveren maatwerk en maken dat tot ons handelsmerk."
Puur Aroma biedt haar kruidenassortiment zowel in potplanten als vers gebost. De kwekerij levert haar potplanten aan bekende tuincentra als Intratuin, Hornbach en GroenRijk en een handjevol biologische speciaalzaken. De afzet van vers gesneden kruiden loopt voornamelijk naar de horeca(groothandel). "Beide producten zitten niet in elkaars vaarwater", stelt de kweker. "Daarvoor zijn de type afnemers te verschillend." Desondanks merkt hij dat de druk op potkruiden ietwat toeneemt, hoewel dat binnen het gangbare aanbod nadrukkelijker het geval is. Dat gangbare kruidentelers eieren voor hun geld kiezen en en masse naar biologisch omschakelen, ziet Frank echter niet snel gebeuren. "Daarvoor is de teelt veel te ingewikkeld en tijdsintensief. Dat weerhoudt veel hypegevoelige bedrijven die hopen mee te liften met het succes van bio er ook van actief te worden in de biologische kruidenteelt."
Onderscheidend in specialties
"Zorg dragen voor een goede kwaliteit, het regelen van een stabiele aanvoer en vooral een eigen stempel kunnen drukken, zijn allemaal vereisten om je staande te kunnen houden binnen deze sector. Als je ons vergelijkt met namen als Gipmans of Van Vugt, dan hebben we misschien maar een achtertuintje. Bij ons vind je dan geen grote volautomatische sorteer- en verpakkingslijn om grote volumes te kunnen draaien en de kostprijs zo laag mogelijk te houden. Voor ons specifieke bedrijfsmodel is dat niet rendabel. Zoom je in op onze specialties, dan behoort onze kwekerij tot de top. Zo heeft elk kruidenbedrijf zijn eigen werkwijze en specialisme", verduidelijkt Frank. "Wij doen veel, maar wel veel in het klein. We leveren maatwerk, zo zijn alle kruiden handgeknipt. Daarmee word je natuurlijk nooit de grootste in kruiden als peterselie, waar je als nieuwe speler met alle wil van de wereld niet meer tussenkomt, omdat de markt daarvoor al te verzadigd is en je je daar nauwelijks meer onderscheidend in kunt opstellen, maar dat moet je ook niet willen." Toch zijn het voornamelijk de geijkte producten, zoals munt, basilicum, tijm en rozemarijn die in termen van gebruik en herkenbaarheid ook binnen Puur Aroma de kroon spannen.
Voor meer informatie: