Kabinet maakt ruimte voor duurzaamheidsinitiatieven
Bestaande marktregels kunnen het verduurzamen van de economie bemoeilijken. Het kabinet gaat daarom gezamenlijke duurzaamheidsinitiatieven van ondernemers, maatschappelijke- en consumentenorganisaties ondersteunen, te beginnen op het gebied van klimaat en dierenwelzijn. Staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) heeft vandaag het wetsvoorstel 'Ruimte voor duurzaamheidsinitiatieven' ingediend bij de Raad van State. Duurzame producten of diensten kunnen daardoor een wettelijke status krijgen mits de verantwoordelijke minister oordeelt dat er voldoende draagvlak is onder betrokken ondernemers.
Staatssecretaris Keijzer: "Heldere regels voor marktordening zorgen voor eerlijke concurrentie en een gezonde economie. Wetgeving moet duurzame groei echter niet afremmen. Soms zijn wetten nog niet toepasbaar op de nieuwste innovaties of sluiten mededingingsregels samenwerking uit. Bij het bijvoorbeeld op de markt brengen van duurzamere energie of diervriendelijker geproduceerd vlees, is samenwerken vaak noodzakelijk voor succes. Breed gedragen initiatieven voor duurzamere producten of diensten kunnen daarom vastgelegd worden in aparte wettelijke regelingen."
Impuls voor bedrijven en organisaties die producten en diensten samen verduurzamen
Ondernemers, natuur- en milieuorganisaties en consumentenvertegenwoordigers ontwikkelen steeds vaker gezamenlijke initiatieven om de maatschappij te verduurzamen. Daarbij kunnen zij op belemmeringen stuiten zoals dat afspraken, die zij onderling maken, strijdig zijn met mededingingswetgeving of dat niet alle partijen een ontwikkeling steunen.Dit gold bijvoorbeeld rond de samenwerkingsafspraken over het sluiten van energiecentrales en rond de 'De Kip van Morgen' - een overeenkomst tussen verschillende supermarkten voor een beter welzijn van de plofkip.
Meer zekerheid voor betrokken ondernemers
Het wetsvoorstel van staatssecretaris Keijzer schept meer ruimte door de mogelijkheid te bieden om een initiatief een wettelijke status te geven. Hierdoor kunnen breed gesteunde duurzame diensten en producten beter en sneller van de grond komen. Als op basis van het wetsvoorstel een duurzaamheidsmaatregel wordt voorgesteld, maar er geen draagvlak is onder de ondernemers die hieraan moeten voldoen, zal deze maatregel niet doorgaan. Partijen die deze maatregel willen, zullen dan een andere weg moeten vinden.
In het wetsvoorstel zijn diverse andere waarborgen ingebouwd om te zorgen dat initiatieven daadwerkelijk bijdragen aan het beoogde duurzaamheidsdoel. Initiatiefnemers moeten bij een verzoek voor een wettelijke regeling bovendien aantonen dat er dat tegenstanders gehoord zijn. Ook moeten voor- en nadelen voor bijvoorbeeld consumenten vooraf goed in kaart zijn gebracht. De verantwoordelijke minister wint over het initiatief onafhankelijk advies in en neemt vervolgens de beslissing voor wel of niet het toekennen van een wettelijke status.
Schouten: extra geld voor strijd tegen voedselverspilling
Het kabinet steunt de ambitie van diverse bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen om uiterlijk in 2030 de hoeveelheid voedsel, die door huishoudens, bedrijven en in de horeca wordt weggegooid, te halveren. Met die doelstelling behoort Nederland wereldwijd tot de koplopers in de strijd tegen voedselverspilling. Dat is de centrale boodschap in de nationale agenda tegen voedselverspilling, die vandaag door minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit aan de Tweede Kamer is gestuurd. De minister kondigt daarin ook aan dat het kabinet de komende vier jaar in totaal 7 miljoen euro vrijmaakt om de ambities waar te maken. Het geld wordt geïnvesteerd in innovatie, onderzoek, monitoring en voorlichting.
Jaarlijks wordt in Nederland naar schatting twee miljoen ton voedsel verspild. Dat gebeurt op tal van plekken in de voedselketen, van het boerenerf tot de supermarkt en alle schakels (transport, veiling, levensmiddelenindustrie) die daartussen zitten. Consumenten gooien bovendien op jaarbasis gemiddeld zo'n 41 kilo voedsel per persoon weg. De cijfers zijn minister Carola Schouten een doorn in het oog: "Het gaat om enorme hoeveelheden. Dat is des te erger als je bedenkt dat er wereldwijd, maar ook in Nederland, mensen in armoede leven of met honger naar bed gaan. We moeten heel bewust omgaan met alle mooie producten, de grondstoffen en de arbeid en energie die nodig is voor het productieproces en het transport. Hier liggen kansen voor tal van nieuwe, innovatieve ideeën en initiatieven. Minder verspilling zorgt voor een forse reductie van de CO2-uitstoot en het bespaart geld. Kortom goed voor milieu en portemonnee."
Een belangrijk onderdeel van de strijd tegen voedselverspilling is innovatie. Vanuit een taskforce van bedrijven, overheid en maatschappelijke organisaties worden krachten, netwerk en kennis gebundeld om tot innovatieve oplossingen te komen. De Taskforce bestaat nu nog uit 25 leden. Naar verwachting gaat het aantal aangesloten organisaties de komende tijd snel oplopen. Een ander prominent onderdeel van de aanpak is de campagne 'Samen tegen voedselverspilling', die vandaag tijdens de presentatie van de nationale agenda wordt gelanceerd. Er wordt de komende jaren door alle aangesloten bedrijven en organisaties campagne gevoerd onder de noemer 'Samen tegen verspilling' (#samenminder). Later vandaag gaat ook de website www.samentegenvoedselverspilling.nl online.
Om de nieuwe aanpak te laten slagen, wil minister Schouten waar nodig wetten en regels versoepelen of schrappen. Zo pleit de minister voor uitbreiding van de Europese lijst van producten waar geen houdbaarheidsdatum op hoeft te staan. Nederland wil af van de verplichting om ook op zeer lang houdbare producten zoals rijst, pasta, koffie en bronwater een 'tenminste houdbaar tot datum' te vermelden. Ook wil de minister er samen met het bedrijfsleven voor zorgen dat de houdbaarheid van producten duidelijker wordt voor consumenten. In het Regeerakkoord is bovendien opgenomen dat supermarkten en horeca waar nodig en mogelijk meer ruimte krijgen om overschotten aan voedselbanken te doneren.
Klik hier voor de Kamerbrief.