Tholen – Tijdens een openbare hoorzitting in München op woensdag 17 januari heeft het Europees Octrooibureau (EOB) Syngenta's verzoek voor toekenning van het octrooi op maisplanten met een hogere opbrengst (EP2121982) van de hand gewezen. Het zaadveredelingsbedrijf vroeg het EOB het eerdere besluit om geen patenten meer te verlenen op klassiek veredelde gewassen en diens eigenschappen te laten toetsen door de Grote Kamer van Beroep van het Octrooibureau. Daarbij vroeg Syngenta ook expliciet om een andere invulling van het begrip "essentieel biologisch proces."
Niet genoeg afgebakend
Doorslaggevend voor deze afwijzing was de technische definitie van de octrooiaanvraag. De claim was niet helder genoeg afgebakend. In de octrooiaanvraag werd namelijk gesteld dat deze maïsplanten alleen nakomelingen met hogere opbrengsten konden verkrijgen door actief te kruisen op basis van erfelijke factoren. In de beschrijving van het octrooi wordt echter geen melding gemaakt van de specifieke genen die verantwoordelijk zijn voor deze eigenschappen: een belangrijke vereiste voor de toekenning van een dergelijk octrooi.
Slag om de arm
Het consortium No Patents on Seeds! is te spreken over het besluit van EOB. Toch houdt een aantal vertegenwoordigers van deze internationale coalitie een slag om te arm, door erop te wijzen dat het nog steeds mogelijk zal zijn om octrooien toe te kennen op planten die voortkomen uit conventionele veredelingsprocessen. "Natuurlijk verwelkomen we de uitkomst van deze hoorzitting, maar het biedt nog zeker geen garantie voor de toekomst. Volgens de nieuwe regels die het EOB in 2017 heeft vastgesteld, zullen planten octrooieerbaar zijn als erfelijke factoren, dus ook willekeurige mutaties, genetisch worden geïdentificeerd. Bij iedere nieuwe octrooiaanvraag blijft het dus weer de vraag of het octrooi gebaseerd is op een toevalligheid", zegt Christoph Then namens No Patents on Seeds!.
Meer publieke bewustwording
De coalitie wijst erop dat internationale brouwerijen Carlsberg en dichter bij huis ook Heineken op basis van willekeurige mutaties bij gerstplanten een octrooi op deze planten en het bijbehorende brouwproces wisten te bemachtigen. Het EOB bevestigde nadien dat dergelijke octrooien op basis van de huidige voorschriften niet meer zouden worden toegekend.
Christoph: "Om soortgelijke scenario's in de toekomst te voorkomen, zullen we als coalitie actief naar buiten moeten blijven treden. Het debat speelt zich vooral op hoog niveau af. Vergeet niet het belang van meer publieke bewustwording. Zeker als je echte verandering hoopt af te dwingen."
Afgelopen woensdag publiceerde No Patent on Seeds! een overzicht van de huidige juridische situatie met daarbij voorbeelden van reeds verleende octrooien.