Het artikel in De Standaard (14 januari) met de boodschap dat de klimaatimpact van biologische koeien groter is dan die van gangbaar gekweekte, deed voorzitter Kurt Sannen van BioForum Vlaanderen in zijn pen kruipen (De Standaard 17 januari): "Wie zoiets beweert, heeft landbouwsystemen niet in hun geheel vergeleken", stelt Sannen. Daarop liet bioloog Olivier Honnay (KU Leuven) (DS 18 januari) zijn licht in een schijnen op de prestaties van biolandbouw: "Bio is niet de juiste strategie om zo veel mogelijk voedsel op een zo klein mogelijk oppervlak te produceren", stelt Honnay.
Om de discussie te beslechten liet De Standaard tot slot ook hoofddocent agro-ecologie Marjolein Visser (ULB) aan het woord (DS 20 januari). "Wat Olivier Honnay schreef over biolandbouw, is op het randje van simplisme en reductionisme", schrijft Marjolein Visser. De redenering van Honnay is gebaseerd op volgende veronderstellingen:
"De eerste veronderstelling betreft voedselzekerheid. De redenering gaat als volgt: er is honger in de wereld, dus de voedselproductie moet omhoog, dus we moeten kiezen voor een landbouw die een zo hoog mogelijke output realiseert. Deze veronderstelling is kortzichtig. De wereldhongerproblematiek is erg complex en een van de factoren die meespelen, is armoede. Onderzoekers en organisaties hebben er al vaak op gewezen: méér voedsel produceren neemt de honger niet weg van wie dat voedsel niet kan kopen. Voor wie een beeld wil krijgen van de verschillende gezichten en redenen van honger in de wereld, is het boek Honger van Martin Caparros een aanrader."
"De tweede veronderstelling betreft opbrengst: biologische of agro-ecologische landbouw zou tot 20% minder opbrengst realiseren. Het Rodale Institute (dat al meer dan 30 jaar investeert in vergelijkend praktijkonderzoek) concludeert nochtans dat de biologische landbouwpraktijken een gelijkaardige opbrengst leveren als de intensieve landbouw die gebaseerd is op kunstmest en chemische pesticiden."
Meer opbrengst door gezonde bodems
Eerste bedenking bij opbrengst: Meer nog, juist omdat de biologische landbouw investeert in een veerkrachtige, gezonde bodem, is de biologische landbouw meer dan de gangbare in staat om bij moeilijke weersomstandigheden, te zorgen voor meer opbrengst. Het is maar één voorbeeld van hoe een agro-ecologische landbouw samen werkt met de natuur en daar profijt uit haalt: een gezonde bodem is geen dode massa, maar een reservoir van miljarden kleine organismen. Samen vormen zij een bodemvoedselweb dat in staat is om water vast te houden zodat het bij (extreme) droogte langer beschikbaar blijft voor de gewassen. Voor wie zich afvraagt waarom er in bio toch vaak sprake is van lagere opbrengsten: een bodem waarin het bodemleven te lijden heeft gehad onder kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen, heeft tijd nodig om zich te herstellen. Reken op minstens 8 jaar om een bodem terug te brengen naar een aanvaardbare basisconditie.Agro-ecologie in het zuiden
Tweede bedenking bij opbrengstcijfers: men vergelijkt doorgaans de biologische landbouw met de Westerse intensieve landbouw gebaseerd op veel (kostelijke) inputs zoals kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. Maak vooral niet de fout te denken dat biologisch slechter scoort dan de niet-biologische landbouw in het zuiden waar kunstmest en pesticiden vaak niet voorhanden zijn. Anders gezegd: mits het toepassen van de agro-ecologische technieken die in bio gebruikelijk zijn, kan het zuiden zijn bodems rijker maken en opbrengsten flink doen toenemen. Daar zijn dus geen intensieve landbouwpraktijken voor nodig.Honnay zijn redenering die gebaseerd is op de noodzaak om meer te produceren en om vooral niet te kiezen voor bio, valt dus in duigen. Er is hoegenaamd geen nood om het regenwoud om te kappen en die biodiversiteit verloren te laten gaan om de mensheid te voeden.
Bron: BioForum Vlaanderen