"Een goed plan maken en kringlopen sluiten"

Samenwerken en overschakelen naar biologische landbouw was een goede zet van
drie akkerbouwers in de Hoekse Waard. Op de jonge zeeklei groeien niet alleen
aardappelen, groenten en granen, maar ook grasklaver voor eigen koeien. Die koeien
leveren voldoende mest voor alle gewassen en goede melk en kaas op de koop toe.
Zo is de cirkel rond.

Machines vervangen

De drie besloten om een intensieve vorm van samenwerking op te zetten. In eerste instantie om het machinepark te delen. Al snel kwamen zij erachter dat daar ook nadelen aan kleven. "Als je machines deelt, dan moet je eigenlijk ook een gezamenlijk bouwplan maken", legt De Jong uit. "Dus besloten we uiteindelijk dat het beter was om de drie bedrijven samen te voegen tot één bedrijf."

Het moment van samengaan en overstappen op biologische akkerbouw was goed
gekozen. De drie ruilden hun machines in die overbodig waren. Sproeimachines
maakten plaats voor een goede schoffelmachine en andere precisieapparatuur.

Ook werden de kavels vergroot tot blokken van 20 tot 25 hectare. Iedere
ondernemer ging daardoor maar twee gewassen telen, in plaats van heel veel
verschillende gewassen.

Ook maakten ze een goede taakverdeling. Arian: "Het is een geluk dat we alle drie zo verschillend zijn, zodat we ons hebben kunnen specialiseren. Ik ben bijvoorbeeld verantwoordelijk voor certificering en financiën en doe dat met plezier". Pieter Hugo houdt zich bezig met mechanisatie en arbeid en Ard met de verkoop.

Volledig traceerbaar

Met de komst van de biologische teelt veranderde er ook veel aan de afzetkant. Biostee liet in eerste instantie de afzet over aan derde partijen. Dit is niet goed
bevallen, omdat korte lijnen beter werken. Producten worden nu onder eigen regie
verwerkt en verpakt.

De samenwerking tussen de ondernemers maakte hen ook interessanter
voor marktpartijen. "Ons doel is om zo ver mogelijk de keten in te gaan, tot
groothandelsniveau", legt Arian uit. "De producten zijn volledig te traceren, tot het
perceel waarop ze zijn gegroeid. Afnemers vinden dat belangrijk. Dat is zo mooi aan
de bioteelt."

Voor de biologische teelt is het ook belangrijk om biologische mest te gebruiken.
Het Duitse keurmerk Naturland stelt dat bijvoorbeeld als eis. In 2008 heeft Biostee
daarom al geïnvesteerd in mestopslag om zo voldoende mest op voorraad te hebben
en de eerste kringloop te sluiten.

Eigen vee

Naast aardappelen, uien, peen, knolselderij en conservengroenten zijn luzerne en
grasklaver toegevoegd aan het bouwplan. Deze gewassen zijn bodemverbeteraars
die het organische stof gehalte omhoog brengen en stikstof vastleggen. Na vier jaar
groenteteelt volgen twee jaren van rust.

Met de komst van grasklaver is Biostee weer een hele nieuwe weg ingeslagen.
Zo merkten de ondernemers al snel dat hun grasklaver erg gewild is vanwege de
hoge kwaliteit. Koeien geven daardoor meer melk van goede kwaliteit. Het duurde dus niet lang voordat het plan ontstond om zelf koeien te gaan melken, om een volgende kringloop te sluiten. Dat lukte in 2014.

"We hebben best een tijdje gezocht naar een goede boerderij en die vonden we
uiteindelijk vlakbij in Strijen. Maar wij hebben natuurlijk geen verstand van koeien",
vertelt Arian. Ze leerden een jonge boerenzoon kennen die daar oog voor had. Inmiddels heeft Biostee een melkstal met 200 dieren, die biologische melk levert aan coöperatie EkoHolland. Een deel van de melk gaat naar de Mèkkerstee in Ouddorp, een boerderij waar biologische kaas wordt gemaakt.

Op de rails

"De cirkel is nu rond", vindt Arian. "We hebben twee deeltijdpartners gevonden die
gewassen met ons telen. Groei is namelijk geen doel, alleen als deze toegevoegde
waarde heeft voor het al bestaande". Achteraf is het hele traject van samenwerking en omschakelen hem meegevallen. Hij en zijn collega's voelen zich daar goed bij.
"De kunst van omschakelen is om allereerst de hele trein op de rails te hebben en pas daarna te gaan rijden. Dat geldt voor goed zaad, een goed bemestingssysteem en een planmatige aanpak. Het is belangrijk om het bouwplan per seizoen goed in te vullen. En als je het echt goed wilt doen, dan moet je proberen om kringlopen te sluiten, om kwaliteit te leveren en het milieu zo min mogelijk te belasten."

Voor de hele publicatie, klik hier.

Bron: ABN Amro