"WUR: "Vervang GLB door breder Gemeenschappelijk Landbouw- en Voedselbeleid"

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) moet worden herzien, daar is iedereen het over eens. De meeste stakeholders zijn van mening dat de focus moet liggen op duurzaamheid in plaats van landbouwproductiviteit. Wageningen University & Research (WUR) gaat nog een stap verder tijdens de Mansholt-lezing van 9 september jongstleden in Brussel en stelt dat het GLB moet worden vervangen door een breder Gemeenschappelijk Landbouw- en Voedselbeleid om de vijf grootste uitdagingen van vandaag het hoofd te bieden. Deze uitdagingen zijn: voedsel- en voedingsveiligheid en -zekerheid, klimaatverandering en water- en energieverbruik, ecologische impact, een gezond eetpatroon om langer en gezonder te leven, en ongelijkheid. De boeren kunnen het echter niet alleen. Ook de andere spelers in de voedselketen, waaronder de consument, zullen zich hiervoor moeten inzetten en hun gedrag moeten veranderen. Van boer tot bord.

Vijf grote innovatiegebieden

Wageningen University & Research is zelf betrokken bij onderzoek en innovatie en heeft vanuit deze positie goed zicht op oplossingen vanuit vijf grote innovatiegebieden: genetica, digitalisering en big data, energie- en biobased transitie, herinrichting van de voedselketen, en maatschappelijke innovatie. Deze innovaties zullen de landbouw en de voedselketen in de komende jaren veranderen. Het landbouwbeleid zal dus plaats moeten maken voor een meer geïntegreerd landbouw- en voedselbeleid, aldus WUR.

Alle spelers uit de keten moeten zich er samen voor inzetten om deze grote uitdagingen aan te pakken, en boeren maken deel uit van de oplossing. Een voedselbeleid pakt maatschappijvraagstukken aan en bij discussies over het beleid moeten zowel milieu- als consumenten-ngo's, op voet van gelijkheid, worden betrokken. Tegenwoordig bestaat het GLB uit twee pijlers. Pijler 1 omvat inkomenssteun en marktstabiliteit, pijler 2 betreft plattelandsontwikkeling, concurrentiekracht en innovatie. De veerkracht van de gehele voedselketen moet aan het nieuwe beleid ten grondslag liggen om zo de interactie tussen consumptie en productie te stimuleren.

Vijf pijlers maakt onderverdeling duidelijker

Wageningen University & Research stelt vijf nieuwe pijlers om tot een succesvol Gemeenschappelijk Landbouw- en Voedselbeleid te komen. Landbouw, voedsel, landschap en milieu zijn geen standaard economische sector; het is essentieel dat alle stakeholders commitment tonen op basis van een verregaand begrip van de werking van landbouw en voedselproductie. Vijf pijlers klinkt misschien behoorlijk ingewikkeld, maar in feite maakt deze onderverdeling het juist allemaal duidelijker.

Het 'People/Planet/Profit'-concept van duurzaamheid kan worden gebruikt als basis voor de eerste drie pijlers, die worden afgeleid van het huidige GLB: een pijler voor inkomenssteun en risicobeheer om de voedselzekerheid te garanderen, een pijler voor maatschappijvraagstukken en ecosysteemdiensten die alleen in een perfecte markt tot stand komen, en een pijler voor plattelandsontwikkeling om innovatie en de levenskwaliteit op het platteland te bevorderen. Deze pijlers zijn hoofdzakelijk gericht op boeren en de industrieën up- en downstream (grondstoffen en voedselverwerking). Een vierde pijler zou gericht zijn op consumenten, retailers en de voedselindustrie om iedereen gezonder en klimaatvriendelijker te laten eten. De vijfde pijler zou betrekking hebben op monitoring, reflectie en onderzoek.

Klik hier voor het position paper.

Voor meer informatie: Yvonne Fernhout

Bron: WUR