Dit zijn enkele conclusies uit de SCP-publicatie 'Lekker vrij? Vrije tijd, tijdsdruk en de relatie met de arbeidsduur van vrouwen'. Het onderzoek is een samenwerkingsproject van het Sociaal en Cultureel Planbureau en Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. Het is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Een belangrijke doelstelling in het emancipatiebeleid van OCW is dat de arbeidsdeelname van vrouwen stijgt om de economische zelfstandigheid van vrouwen te vergroten. De overgrote meerderheid van de vrouwen in Nederland werkt echter in deeltijd en wil ook niet of nauwelijks meer uren werken, ook als ze geen jonge kinderen hebben. In dit onderzoek zijn we nagegaan of dit te maken heeft met te weinig of minder 'vrije' vrije tijd. Onder 'vrije tijd' wordt in dit onderzoek verstaan: alle tijd die niet wordt besteed aan betaald werk, zorgtaken, huishoudelijke taken en 'persoonlijke verzorging' (slapen, eten, kleden, et cetera).
Vrouwen niet dubbel belast
Vrouwen besteden meer tijd aan huishouden en zorgtaken, maar minder aan betaald werk. In het weekend hebben ze minder vrij dan mannen, maar dat halen ze gedurende de week overdag in. Het in Nederland zo veel voorkomende anderhalfverdienersmodel lijkt daarmee een strategie van partners om werk en vrije tijd gelijk te verdelen. Wel ervaren vrouwen meer tijdsdruk (dat wil zeggen: een gevoel van gejaagdheid en drukte).Vrije tijd vrouwen meer versnipperd en vaker in aanwezigheid van kinderen
De vrije tijd van vrouwen is meer dan bij mannen gefragmenteerd, dat wil zeggen: opgedeeld in kleinere stukjes 'vrij'. Ook brengen ze een groter deel van hun vrije tijd door in aanwezigheid van kinderen en doen ze wat vaker tegelijkertijd nog wat klusjes. Daarmee lijkt de vrije tijd van vrouwen meer belast.'Emotion work' maakt vrije tijd voor vrouwen gevoelsmatig minder vrij
Ook voelen vrouwen zich meer dan mannen verantwoordelijk voor het emotionele welbevinden van het gezin en het reilen en zeilen thuis. Dit zogenaamde 'emotion work' gaat ten koste van ontspanning in hun vrije tijd. De tijd thuis staat voor mannen vaker in het teken van na werktijd leuke activiteiten (al dan niet met hun kinderen). De tijd thuis staat voor vrouwen meer in het teken van onbetaald werk (zorg en huishouden), emotion work en verplichtingen, het gevoel 'in functie' te zijn. Vrije tijd en werk lopen voor vrouwen dus meer door elkaar.Kwaliteit vrije tijd speelt mee in keuze voor deeltijd
Van de vrouwen die kinderen krijgen, gaat een groot deel in deeltijd werken (als ze dat niet al deden). Moeders van jonge kinderen hebben het druk, maar bij hen heeft dit niet te maken met te weinig vrije tijd of vrije tijd die te versnipperd is. Ook ontbreekt bij deze moeders het verband tussen tijdsdruk en wensen om meer of minder te gaan werken.Dat is wel het geval bij vrouwen die geen jonge kinderen (meer) hebben. Als de kinderen groter zijn en de zorgtaken voor vrouwen afnemen, gaan de meeste van hen niet meer uren werken. Dit heeft onder andere te maken met behoefte aan tijd voor zichzelf. Naarmate ze minder vrije tijd hebben en deze vrije tijd meer versnipperd is, voelen ze zich meer belast en hebben ze minder behoefte om hun arbeidsduur uit te breiden.
Drukke vaders willen minder werken
Vaders van jonge kinderen steken méér tijd in betaald werk dan mannen die geen jonge kinderen hebben. Ook zijn ze meer tijd kwijt aan huishouden en zorg. Deze mannen houden dan ook minder vrije tijd over dan mannen zonder jonge kinderen, en ook minder dan moeders. Eén op de vijf zou liever minder uren willen werken, vooral vaders die veel tijdsdruk ervaren.Klik hier voor meer informatie.