Gezonder aanbod bij kassa's werkt, maar nog nauwelijks te vinden

Als er gezondere snacks bij de kassa liggen, kiezen consumenten vaker gezond. Nieuw onderzoek van Universiteit Utrecht bij Kiosk-winkels toont dit aan. Er zijn echter maar weinig winkelketens die aangeven dat ze werken aan een gezonder kassabeleid, zo blijkt uit navraag van het Voedingscentrum.

"Laat ons jullie goede voorbeelden van gezonde kassakoopjes en gezond beleid zien." Met dat verzoek benaderde het Voedingscentrum onlangs diverse winkelketens, waaronder tankstations en supermarkten. Enkele supermarktketens experimenteren met gezondere koopjes bij de kassa. De rest gaf geen reactie. Het Voedingscentrum concludeert daaruit dat, op enkele voorlopers na, veel winkels nog geen prioriteit geven aan het stimuleren van gezond gedrag onder hun klanten.

Klanten waarderen gezonde stimulans

Terwijl recent onderzoek laat zien dat consumenten gezonde kassakoopjes waarderen. Universiteit Utrecht (UU) deed eind vorig jaar onderzoek naar gezondere kassakoopjes in enkele Kiosk-winkels op NS-stations. De onderzoekers stimuleerden consumenten met zichtbare en 'onzichtbare' prikkels oftewel nudges om een gezondere snack te kopen. Hieruit bleek dat er meer gezondere snacks worden verkocht als deze goed zichtbaar bij de kassa liggen; en dat consumenten dat ook doen als ze weten dat ze daartoe gestimuleerd worden.

Eerste gezondere kassa's in de maak

Enkele voorlopers zijn al druk in de weer met een gezonder kassabeleid. Supermarktketen Lidl laat weten dat ze in ieder filiaal 2 snoepvrije kassa's hebben. Supermarktketen PLUS experimenteert met kassa's met daarbij onder andere kleine zakjes onbewerkte noten, een bakje rozijnen en suikervrije drop. Begin 2016 wil PLUS het aanbod bij alle kassa's voor 50% uit gezondere snacks laten bestaan. Albert Heijn heeft onlangs in Amsterdam een pilot afgerond waarbij alle kassa's waren voorzien van speciale meubels met bewuste tussendoortjes. De supermarktketen bereidt zich nu voor op een landelijke uitrol.

Consumenten sterken in hun voornemens

"Dit zijn mooie ontwikkelingen", vindt Voedingscentrumdirecteur Gerda Feunekes, maar ze realiseert zich ook dat er nog veel werk te doen is. "Wie zich in de publieke omgeving bevindt, wordt gebombardeerd door prikkels om te eten en bovendien meer, vaker en ongezonder te eten. 'Nee' blijven zeggen vergt veel zelfcontrole en dat kan een mens maar beperkt opbrengen. Als we bijvoorbeeld moe zijn of haast hebben, kiezen we impulsiever en zijn we extra gevoelig voor prikkels van buitenaf. 75% van de Nederlanders probeert gezond te eten; deze winkelketens maken het klanten makkelijker om gezonde voornemens in de praktijk te brengen."