Met de toekenning van de financiering geeft STW groen licht aan het onderzoeksproject, genaamd Technologies for the Risk Assessment of MicroPlastics (TRAMP). Het project moet de komende vier jaar antwoord geven op de vraag hoe je extreem kleine plastic nanodeeltjes kunt meten, in hoeverre Nederlandse zoetwatergebieden ermee vervuild zijn en hoe je de schadelijkheid daarvan kunt vaststellen. Ook willen de onderzoekers rekenmodellen ontwikkelen om te voorspellen hoe de mate van plasticvervuiling meebeweegt met de productie van plastics.
"Wij zien een grote behoefte aan meer duidelijkheid over plasticvervuiling", zegt prof.dr. Bart Koelmans, die het project gaat leiden vanuit Wageningen UR. "Veel mensen willen weten hoe groot het probleem is, waarom plasticdeeltjes gevaarlijk zouden kunnen zijn en of het ook in Nederland speelt." Samen met de onderzoeksgroep van prof.dr. Annemarie van Wezel, verbonden aan de Universiteit Utrecht en KWR Watercycle Research Institute, verwacht Koelmans met het TRAMP-project daar meer inzicht in te krijgen.
Schadelijke stoffen
Al zo'n twee decennia zien wetenschappers allerlei watergebieden, met name oceanen, vervuild raken met plastic. De gevolgen voor het zeeleven zijn soms duidelijk zichtbaar. Dieren raken verstrikt in plastic netten en draden, of raken ondervoed omdat ze vooral plastic binnenkrijgen in plaats van voedsel. De gevolgen van plastic nanodeeltjes, die te klein zijn om met een standaard microscoop waar te nemen, zijn echter grotendeels onbekend. De deeltjes ontstaan wanneer plastic in het milieu langzaam maar zeker uiteenvalt tot steeds kleinere stukjes. Waarschijnlijk gebeurt dat niet alleen in zeewater, maar ook in zoetwater.Wetenschappers vermoeden dat dergelijke 'nanoplastics' gezondheidsrisico's met zich meebrengen. Een mogelijk gevaar is dat nanoplastics zich ophopen in planten of dieren, en uiteindelijk in onze voedselketen terechtkomen. Bovendien kunnen nanoplastics waarschijnlijk gemakkelijk schadelijke stoffen aan zich binden, en weer loslaten zodra ze in ons lichaam terechtkomen.
Grote groep onderzoekspartners
Tot nu toe zijn nanoplastics alleen onderzocht in kleinschalige studies. "TRAMP is het eerste nanoplasticsproject dat op zo'n grote schaal te werk gaat", zegt Koelmans. Het programma is niet alleen omvangrijk omdat het nanoplastics zowel meetbaar als voorspelbaar wil maken. Bijzonder aan TRAMP is ook de grote groep onderzoekspartners die, naast STW, fors in het project investeert. De groep bestaat uit acht waterschappen, het ministerie van Infrastructuur en Milieu, STOWA, IMARES, NVWA, RIKILT en RIWA. Gedurende het project zullen deze partijen, samen met onderzoeksinstituten RIVM en Deltares, betrokken blijven bij het project, en uiteindelijk de uitkomsten ervan kunnen toepassen.TRAMP werd gehonoreerd binnen het Open Technologieprogramma van STW. Het Open Technologieprogramma is een van de financieringsinstrumenten waarmee STW nieuwe technologie met economische en maatschappelijke waarde mogelijk maakt.
Bijdrage IMARES
IMARES Wageningen UR draagt bij aan het onderzoek vanuit haar unieke kennis met betrekking tot plastic in het mariene milieu. Via de labs in IJmuiden en Den Helder zullen de onderzoekers participeren met analyses en infrastructuur. De resultaten worden geintegreerd met werk in parallelle projecten en wordt benut voor de ontwikkeling van gebruik en methodieken voor toepassing in het mariene milieu. Onderzoeker Edwin Foekema zal participeren in de gebruikerscommissie.Over STW
Technologie verandert de wereld en heeft een enorme impact op ons leven. Technologiestichting STW staat aan het begin van die verandering. Wij realiseren kennisoverdracht tussen de technische wetenschappen en gebruikers van die wetenschappelijke kennis. We financieren excellent toepassingsgericht onderzoek en begeleiden de resultaten naar toepassing in de industrie, in het ziekenhuis of breder in de maatschappij.STW is onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en ontvangt voor het uitvoeren van haar missie financiering van het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, het Ministerie van Economische Zaken, het bedrijfsleven en diverse andere organisaties. In 2014 bedroeg het budget van STW 90 miljoen euro, waarvan 51 miljoen afkomstig van NWO/OCW, 20 miljoen van EZ, 9 miljoen van derden en 10 miljoen van cash cofinanciering door bedrijven die participeren in onderzoeksprojecten.
Voor meer informatie: Bart Koelmans